06 cze 20251083
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
04 cze 2025971
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
02 cze 2025778
1652 – dwudniowa bitwa z Kozakami i Tatarami pod Batohem zakończyła się klęską Polaków. Po bitwie na rozkaz Bohdana Chmielnickiego wymordowano 3,5 tysiąca polskich jeńców.
Ta jedna z największych klęsk polskiego oręża na Kresach poważnie osłabiła kraj i stała się początkiem całej serii nieszczęść -...
31 maj 2025719
1800 – w Słonimiu zmarł Michał Kazimierz Ogiński herbu Oginiec - generał, hetman wielki litewski, wojewoda wileński, kompozytor, poeta i literat. Autor poloneza "Pożegnanie Ojczyzny".
Słynny ów "polonez Ogińskiego" jest zazwyczaj mylnie przypisywany bratankowi Michała Kazimierza Ogińskiego - Michałowi Kleofasowi...
29 maj 2025616
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
28 maj 2025681
1565 – (lub 29.05) zmarł Mikołaj Krzysztof Radziwiłł herbu Trąby - marszałek i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński, twórca potęgi Radziwiłłów i propagator kalwinizmu na Litwie.
Urodził się w 1515 r. w Nieświeżu. W młodości uzyskał staranne wykształcenie. Z czasem kumulując najwyższe urzędy w...
25 maj 20251419
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
24 maj 2025761
1878 – w majątku Kurczyce na Wołyniu urodziła się Helena Mniszkówna - polska pisarka, autorka m.in. "Trędowatej" i "Ordynata Michorowskiego".
Po ślubie Mniszkówna przeprowadziła się do Platerowa na Litwie, gdzie zrodził się pomysł "Trędowatej". Drukiem książka ukazała się w 1909 r. i od razu wzbudziła furorę....
23 maj 2025660
1842 - w Suwałkach urodziła się Maria Konopnicka, z domu Wasiłowska - polska pisarka, poetka i publicystka. Autorka m.in. pieśni patriotycznej "Rota". Zmarła w 1910 r. we Lwowie.
Maria Konopnicka została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim w Panteonie Wielkich Lwowian. Jej pogrzeb stał się wielką manifestacją...
20 maj 2025953
1881 – urodził się Władysław Sikorski - generał, minister spraw wewnętrznych i spraw wojskowych, premier RP, w czasie II wojny Naczelny Wódz polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
Ostatnią klasę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa i maturę zdał we Lwowie. W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i...
19 maj 2025965
1827 – w Lisowie koło Maniewicz na Wołyniu urodził się Zygmunt Sierakowski - polski generał armii rosyjskiej, dowódca Powstania Styczniowego na Żmudzi.
Należał do konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich w Petersburgu, związanego z organizacją "czerwonych" w Kongresówce. Po wybuchu Powstania Styczniowego...
16 maj 2025824
1657 – w Janowie Poleskim Kozacy zgładzili Andrzeja Bobolę - jezuitę i kaznodzieję. Dziś to święty, patron Polski i "apostoł Pińszczyzny". Był autorem ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza.
Urodził się w 1591 r. Studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Wileńskim. Przez rok był rektorem kościoła w...