30 mar 2025896
1857 – w Podhajcach na Wołyniu w zamożnej rodzinie ziemiańskiej urodziła się Gabriela Zapolska (Korwin-Piotrowska) - polska dramatopisarka i aktorka.
Pamiętamy jej utwory z ekranizacji "Dulscy" czy "Z biegiem lat, z biegiem dni". Zmarła w 1921 r. Zobacz artykuł Gabriela Zapolska - życie jak teatr...
1830 - Powstanie...
29 mar 2025928
1943 - Niemcy rozpoczęli prace ekshumacyjne w Katyniu. Kierował nimi wrocławski profesor Gerhard Buhtz.
Przypomnijmy, że masowe groby ofiar sowieckich zbrodni na polskich oficerach w Katyniu odkryli już w październiku 1941 roku dwaj polscy robotnicy przymusowi z niemieckiej Organizacji Todt na podstawie informacji od...
28 mar 2025679
1842 – otwarto Teatr Skarbkowski we Lwowie - największy teatr ówczesnej Europy. Jego widownia mieściła 1460 osób.
Siedzibą teatru był klasycystyczny gmach ufundowany przez hrabiego Stanisława Skarbka. Budynek spoczywał na 16 tysiącach bali dębowych przywiezionych z majątków hrabiego. Mieszkali także m.in. Artur...
26 mar 20251320
1943 - w nocy z 26 na 27 marca banda UPA dokonała masakry 180 Polaków we wsi Lipniki na Wołyniu. Ocalał Mirosław Hermaszewski -lotnik, kosmonauta, generał brygady i pilot Wojska Polskiego. Pierwszy w historii Polak, który odbył lot w kosmos.
W Lipnikach istniała 21-osobowa polska Samoobrona pod dowództwem Marka...
25 mar 20251336
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już...
24 mar 20251082
1914 – w Mazurkach koło Baranowicz urodziła się Krystyna Krahelska - poetka, żołnierz AK, autorka "Hej, chłopcy, bagnet na broń!", pozowała do pomnika Syrenki. Zginęła w Powstaniu Warszawskim ratując rannego.
Była córką inżyniera Jana Krahelskiego - późniejszego oficera, starosty i wojewody poleskiego....
22 mar 2025741
Fot: Ivengo. pl.wikipedia.org/wiki1943 – Niemcy spacyfikowali wieś Chatyń koło Mińska mordując 149 osób, w tym wiele polskich rodzin. Według innej wersji, zbrodni dokonali sowieci w mundurach niemieckich.
Według głównej wersji wydarzeń, niemiecka kompania z SS-Sonderbataillon Dirlewanger dowodzona przez...
21 mar 2025670
1799 – w Pawołoczy koło Berdyczowa urodził się Franciszek Kowalski - polski poeta, walczył w Powstaniu Listopadowym w Legii Litewsko-Wołyńskiej.
W czasie Powstania brał udział w obronie Zamościa, po jego upadku więziony w Kamieńcu Podolskim. Autor tekstu pieśni "Tam na błoniu błyszczy kwiecie" ("Ułan na...
16 mar 2025837
1927 – we Lwowie urodził się Stanisław Dulz - polski reżyser filmów animowanych. Twórca "Bolka i Lolka" i "Porwania Baltazara Gąbki".
Pochodził z rodziny, która na skutek sowieckich wysiedleń wyjechała w 1946 r. ze Lwowa, osiadając w Wałbrzychu. Początkowo Stanisław Dulz pracował jako górnik. Talent plastyczny...
15 mar 20251129
1945 - rozpoczęła się wielka pacyfikacja Polaków przez sowieckie NKWD na Grodzieńszczyźnie i koło Mołodeczna. Przez 2 miesiące aresztowano 7.245 osób, z których 109 rozstrzelano na miejscu.
Zbrodni dokonały 6 i 10 dywizja NKWD. Była to już druga pacyfikacja Polaków przez NKWD na tych terenach po tzw. "wyzwoleniu"....
13 mar 20251258
1923 – w Wilnie urodził się Emil Karewicz - polski aktor. Znany przede wszystkim z roli Hermanna Brunnera w "Stawce większej niż życie".
Nie ma w Polsce osoby, która nie znałaby tego serialu, a wielu oglądało go nawet kilkanaście razy. Na całym świecie obejrzał go podobno łącznie 1 miliard osób. I chociaż -...
09 mar 2025904
1547 - urodził się Krzysztof Radziwiłł "Piorun" herbu Trąby - wojewoda wileński, hetman wielki litewski, wielki zwycięski wódz w wojnach Rzeczypospolitej z Rosją i Szwecją.
Był synem Mikołaja Radziwiłła zwanego "Rudym" z birżańskiej linii tego rodu. Już jako młodzieniec walczył w wojnie z Rosją z lat 1558-1570,...
