04 paź 20241160
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
02 paź 2024538
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
01 paź 20241214
1653 - car Aleksy I zwołał Sobór Ziemski, który zerwał traktat pokojowy z Polską i ogłosił przyłączenie Ukrainy do Rosji. Rozpoczęło to krwawą 13-letnią wojnę polsko-rosyjską.
Już w 1648 roku - po klęsce wojsk polskich w bitwie z Kozakami Chmielnickiego pod Korsuniem i śmierci króla Władysława IV - rosyjski...
28 wrz 2024703
1939 - pod Szackiem na Wołyniu rozpoczęła się 3-dniowa zwycięska bitwa polskich żołnierzy z grupy KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna z sowiecką 52 Dywizją Strzelecką.
W chwili agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 r. gen. Orlik-Rückemann dowodził nielicznymi siłami Korpusu Ochrony Pogranicza dozorującymi...
27 wrz 2024811
1605 – siły polsko-litewskie hetmana Jana Karola Chodkiewicza rozgromiły Szwedów w bitwie pod Kircholmem. To jedno z największych zwycięstw w historii Rzeczypospolitej.
Bitwa ta miała miejsce 25 km od Rygi, podczas wojny toczonej w latach 1600-1611 o Inflanty i tron Szwecji między polskim królem Zygmuntem III Wazą i...
25 wrz 2024665
1676 – rozpoczęła się 20-dniowa bitwa pod Żurawnem, ostatnie starcie wielkiej wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76, zakończone polskim zwycięstwem i rozejmem 14 października.
20-tysięcznymi polskimi siłami dowodził król Jan III Sobieski, a 50-tysięcznymi siłami turecko-tatarskimi - Selim I Girej oraz Ibrahim...
21 wrz 2024766
1902 – w Duksztach na Litwie urodził się Tomasz Zan - uczestnik walk o Kresy z Litwinami i sowietami, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, Września'39, 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK.
Był prawnukiem Tomasza Zana – "Promienistego", bratem Heleny Stankiewicz, ostatnim potomkiem w linii męskiej Zanów. W 1913 r. wstąpił do...
20 wrz 20241274
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
17 wrz 20241798
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
15 wrz 2024619
1941 – w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski - pierwszy i dotychczas jedyny polskojęzyczny kosmonauta, generał brygady WP, pilot.
Jest synem Romana i Kamili z d. Bielańskiej. Dziadek Sylwester herbu Zaremby był szlachcicem zagrodowym, miał 12 dzieci. Rodzina Hermaszewskich była wychowana w...
13 wrz 2024510
1854 – w Krzywonosach na Wileńszczyźnie urodził się Napoleon Nikodem Cybulski - polski lekarz, wybitny fizjolog, twórca elektroencefalografii i endokrynologii, odkrywca adrenaliny.
Był synem Józefa Napoleona herbu Prawdzic i Marcjanny z Hutorowiczów. Ukończył gimnazjum w Mińsku, studiował medycynę w Petersburgu. W...
08 wrz 2024820
1514 – pod Orszą wojska Polski i Litwy pod wodzą Konstantego Ostrogskiego rozgromiły 3-krotnie liczniejszych Rosjan. To jedno z największych zwycięstw w historii polskiego oręża.
Ta pamiętna bitwa - jedna z trzech zwycięskich bitew, które w XVI w. stoczyliśmy pod Orszą z Rosjanami (1508, 1514, 1564) - miała miejsce...
