20 lutego w Historii Kresów

1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha – minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.

W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko – bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w Brukseli 6 maja 1921 r. Przedstawił tam Litwinom projekt Piłsudskiego stworzenia Litwy kantonalnej na wzór szwajcarski, pozostającej w ścisłej unii państwowej z Polską.

Był jednym z najaktywniejszych zwolenników zbliżenia Piłsudskiego ze środowiskiem ziemiaństwa kresowego, tzw. stronnictwem „Żubrów Kresowych”.

Po ślubie z Teresą Izabelą Lubomirską mieszkał w majątku na Grodzieńszczyźnie. Po najeździe sowieckim w 1939 r. został aresztowany, uwięziony w Moskwie na Łubiance i skazany na karę śmierci za działalność przeciw ZSRR. Karę zamieniono na 10 lat łagru. Został zwolniony w wyniku układu Sikorski-Majski w 1941 r. i ewakuowany z ZSRR do Teheranu. W 1941 r. wyjechał do Nairobi w Kenii.

1651 – powstanie Chmielnickiego: rozpoczęła się bitwa pod Krasnem.

1814 – urodził się Maciej Stęczyński – polski poeta, podróżnik, rysownik. Pracował jako litograf we Lwowie. W lutym 1846 r. w czasie Rzezi Galicyjskiej został napadnięty i pobity przez chłopów. Był zaangażowany w wydarzenia Wiosny Ludów 1848 r. we Lwowie. Zmarł w 1890 r.

1877 – w Totmie urodził się Antoni Wiwulski – polski architekt, rzeźbiarz. Autor m.in. pomnika Trzech Krzyży w Wilnie. Był pierwszym architektem i rzeźbiarzem pochodzącym z Litwy, który na przełomie XIX i XX wieku ukończył Wyższą Szkołę Techniczną w Wiedniu oraz Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Pięknych w Paryżu.

Brał udział w obronie Wilna przed wojskami sowieckimi 5 stycznia 1919 r. w składzie polskiej Samoobrony Wileńskiej. Zmarł na zapalenie płuc w 1919 r. Pochowany na Cmentarzu na Rossie w Wilnie.

1894 – w Kalniku koło Kijowa urodził się Jarosław Leon Iwaszkiewicz, ps. „Eleuter” – polski pisarz, poeta i eseista, tłumacz i librecista, współtwórca grupy poetyckiej Skamander, współpracownik „Wiadomości Literackich”, wieloletni redaktor naczelny „Twórczości”.

Pod koniec nauki w liceum i na początku studiów pracował też jako korepetytor, odbywając wtedy wiele podróży po dworach polskich i rosyjskich na terenie Ukrainy Naddnieprzańskiej. Wrażenia z tych wizyt staną się później kanwą jego licznych utworów. Zmarł w 1980 r.

1894 – urodził się Mieczysław Boruta-Spiechowicz – polski dowódca wojskowy. Działał w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenie Ukrainy.

W 1919 r. brał udział w obronie Lwowa jako dowódca odcinka, II Grupy Operacyjnej, a następnie Pułku Strzelców Lwowskich. Podlegały mu trzy odcinki obrony miasta: IV zwany Dworzec Główny, V zwany Szkołą Sienkiewicza i VI zwany „Podzamcze”. Organizator konspiracji antysowieckiej we Lwowie. Dowódca 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty. Zmarł w 1985 r.

1919 – Józef Piłsudski został zatwierdzony przez Sejm jako głowa państwa z tytułem Naczelnika Państwa. Piłsudski złożył swą władzę 14 grudnia 1922 r. na ręce wybranego przez Zgromadzenie Narodowe Prezydenta RP Gabriela Narutowicza.

1922 – Sejm Wileński przyjął uchwałę o przyłączeniu Litwy Środkowej do Polski.

1943 – za ukrywanie Żyda został zamordowany przez Niemców na Majdanku Kazimierz Kolbuszewski – polski historyk literatury. Ukończył Uniwersytet we Lwowie. Uczył w gimnazjach w Stryju i Lwowie. Kierował Katedrą Historii Literatury Polskiej na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie.

W 1933 r. wrócił do Lwowa i objął Katedrę Historii Literatury Polskiej UJK. W czasie okupacji sowieckiej Lwowa 1939-41 był kierownikiem Katedry Języka i Literatury Niemieckiej na Uniwersytecie Lwowskim. W czasie okupacji niemieckiej brał udział w tajnym nauczaniu. Urodzony w 1884 r.

1965 – zmarł Michał Waszyński – polski reżyser filmowy urodzony w 1904 r. w Kowlu na Wołyniu.

2003 – zmarł Jerzy Passendorfer – polski reżyser filmowy znany z filmów o tematyce okupacyjno – wojennej oraz popularnego serialu telewizyjnego „Janosik”. Urodzony w 1923 r. w Wilnie.

2008 – zmarł Ignacy Święcicki – porucznik pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, weteran II wojny światowej, pamiętnikarz, inżynier. Urodzony w 1911 r. w Zakałużu (obecnie Białoruś).

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 20 lutego