• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 18 Kwi 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Historia i Wspomnienia

Zapomniani na Kresach bohaterowie

26 Lis 2015 Historia i Wspomnienia 2 comments

Anatol_Sawicki

Anatol Sawicki, podpułkownik, który brał udział w wojnie z bolszewikami, przez dwadzieścia lat służył w odrodzonym Wojsku Polskim, a po klęsce wrześniowej walczył jako żołnierz AK, nie doczekał się jeszcze w rodzinnym Berdyczowie wzmianki na swój temat.

Działalność Armii Krajowej na południowym wschodzie Kresów I RP w zasadzie ograniczała się do Okręgu Wołyń- skiego. Chociaż łącznicy AK zapuszczali się daleko na Podole: do Winnicy, Kamieńca, a nawet Kijowa i Chersonia, by prowadzić działalność dywersyjną i wywiadowczą, większych akcji z ich udziałem tutaj nie odnotowano. W szeregach AK walczyło wielu Polaków urodzonych na Kresach.


Warto wspomnieć o jednym z nich – Anatolu Sawickim. Podpułkownik Armii Krajowej Anatol Sawicki (pseudonim Dąb, Młot, Cybulski, Mars, Korona) urodził się w 1897 roku w Berdyczowie. Kiedy miał 10-11 lat jego rodzina przeniosła się do Odessy, gdzie młody Anatol ukończył szkołę podstawową i poszedł do gimnazjum. W 1917 roku zgłosił się do I Pułku Inżynieryjnego w I Korpusie Polskim.

W Kijowie został członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 roku wstą- pił do tworzącego się Wojska Polskiego. W szeregach 10 Pułku Artylerii wziął udział w wojnie polsko- -bolszewickiej. Maturę zdał dopiero po wojnie, w II Gimnazjum Państwowym we Lwowie. Po Szkole Oficerskiej w Bydgoszczy rozpoczął służbę w Rzeszowie, w 1931 roku przeniesiono go do Zajezierza pod Dęblinem. Podczas kampanii wrześniowej Anatol Sawicki jako dowódca 8 baterii 28 Pułku Artylerii Lekkiej brał udział w obronie Warszawy. W 1940 roku wstąpił do Armii Krajowej (wówczas Związku Walki Zbrojnej).


Pełnił funkcję komendanta Obwodu Krasnystaw i Chełm. Po tym, jak gestapo wpadło na jego trop, w 1942 roku został przeniesiony do Lwowa, gdzie peł- nił funkcję inspektora Inspektoratu Południowego Okręgu AK Lwów. Aktywnie tworzył oddziały samoobrony, współorganizował akcję „Burza”. Kiedy po zakończeniu operacji „Burza” we Lwowie NKWD aresztowało szefa lwowskiego okręgu pułkownika Władysława Filipowskiego, Sawicki objął stanowisko komendanta Okręgu Lwów „Nie”.

W 1945 roku został zmuszony do opuszczenia Lwowa. Przeniósł się do Krakowa, a później – na Dolny Śląsk. W Lubaniu organizował Eksterytorialny Okręg Lwowski „WiN” i został jego komendantem. 16 marca 1948 roku Anatol Sawicki został aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu we Wrocławiu, gdzie był wielokrotnie katowany podczas przesłuchań. Zmarł 9 sierpnia po przewiezieniu do szpitala.

Krótko przed śmiercią, po kolejnym dniu ciężkich przesłuchań, na korytarzu ubeckiej katowni do rozpoznanej szefowej łączności swojej kancelarii z konspiracji, Zofii Orliczowej, zdążył wypowiedzieć zaledwie dwa słowa: „Rozkazuję milczeć!”.

Podpułkownik AK Anatol Sawicki został pośmiertnie zrehabilitowany w 1965 roku. Tablice poświęcone pamięci bohatera znajdują się w Lubaniu oraz we Wrocławiu, w kościele pw. św. Rodziny. W jego rodzinnym Berdyczowie o rodaku – legendzie Armii Krajowej, wiedzą tylko nieliczni. Za zasługi dla Rzeczpospolitej Anatol Sawicki został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Słowo Polskie, na podstawie tekstu Roberta Springwalda

Sierpień 2015 nr 8 (37) – Słowo Polskie

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Brak powiązanych wiadomości

Tagi: areszt Beck Bydgoszcz Cybulski Dolny Śląsk Gestapo gimnazjum Herson Kamień Lipowski Lwów NKWD Odessa Podole Polak Sawicki Virtuti Militari Wołyń
  • Tags
  • areszt
  • Beck
  • Bydgoszcz
  • Cybulski
  • Dolny Śląsk
  • Gestapo
  • gimnazjum
  • Herson
  • Kamień
  • Lipowski
  • Lwów
  • NKWD
  • Odessa
  • Podole
  • Polak
  • Sawicki
  • Virtuti Militari
  • Wołyń

2 komentarzy

  1. michal
    17 grudnia 2015 o 08:34 Odpowiedz ↓

    Cześć ich Pamięci! Komunizm to największe zło. Chwała Bohaterom.

  2. koben44
    12 stycznia 2016 o 23:45 Odpowiedz ↓

    ojej. autor pominął celowo akcje przeciwko upa…

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
„Novy Čas”: otwarta wojna Rosji przeciw Ukrainie oznaczać będzie liczne zagrożenia dla krajów europejskich, w tym Słowacji

„Novy Čas”: otwarta wojna Rosji przeciw Ukrainie oznaczać będzie liczne zagrożenia dla krajów europejskich, w tym Słowacji

Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Kraje bałtyckie po raz pierwszy bez prądu z Rosji

Kraje bałtyckie po raz pierwszy bez prądu z Rosji

W Moskwie ogłaszają zwycięstwo Putina nad Bidenem

W Moskwie ogłaszają zwycięstwo Putina nad Bidenem

PILNE: Małżeństwo polskich działaczy z Grodna aresztowane!

PILNE: Małżeństwo polskich działaczy z Grodna aresztowane!

Gruzja i Litwa zacieśniają współpracę w obszarze obrony

Gruzja i Litwa zacieśniają współpracę w obszarze obrony

Polską ambasadę w Moskwie odwiedził Aleksander Domogarow

Polską ambasadę w Moskwie odwiedził Aleksander Domogarow

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Amerykańskie okręty płyną na Morze Czarne

Amerykańskie okręty płyną na Morze Czarne

Najnowsze
17 Kwi
Rosja

Czechy wydalają 18 rosyjskich dyplomatów

17 Kwi
Rosja

Pogorszył się stan zdrowia Aleksieja Nawalnego. W każdej chwili może umrzeć

17 Kwi
Białoruś

W Rosji zatrzymano dwóch Białorusinów, którzy mieli przygotowywać zamach na Łukaszenkę. Jest wątek Polski

17 Kwi
Bez komentarza

Protest przed ambasadą Rosji w Pradze. Goły Putin na złotym sedesie (WIDEO)

17 Kwi
Rosja

Ukraina wydala rosyjskiego dyplomatę z ambasady w Kijowie w retorsji za zatrzymanie i wydalenie ukraińskiego konsula

17 Kwi
Rosja

Okręty rosyjskiej Flotylli Kaspijskiej wpłynęły na Morze Czarne

17 Kwi
Rosja

Petersburg: FSB zatrzymała ukraińskiego dyplomatę

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja