26 maj 20251081
1648 – Powstanie Chmielnickiego: w wyniku nieudolnego dowodzenia wojska polskie poniosły klęskę w bitwie z Kozakami i Tatarami pod Korsuniem.
7-tysięczna armia polska dowodzona przez hetmanów Mikołaja Potockiego i Marcina Kalinowskiego stanęła pod Korsuniem warownym obozem i została zaatakowana przez 20-tysięczne siły...
25 maj 20251470
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
21 maj 20251828
1674 – Jan Sobieski, urodzony w Olesku koło Lwowa, został wybrany na króla Polski. Geniusz militarny, przez Turków zwany Lwem Lechistanu, przez chrześcijan - Obrońcą Wiary.
Przypomnijmy, że przyszły król spędził dzieciństwo w rodowej rezydencji w Żółkwi, która i później była jego ulubioną.
Nie...
20 maj 2025976
1881 – urodził się Władysław Sikorski - generał, minister spraw wewnętrznych i spraw wojskowych, premier RP, w czasie II wojny Naczelny Wódz polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
Ostatnią klasę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa i maturę zdał we Lwowie. W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i...
18 maj 2025606
1998 – powstał Uniwersytet Polski w Wilnie założony przy Stowarzyszeniu Naukowców Polaków Litwy jako reakcja na pełną lituanizację Uniwersytetu Wileńskiego.
Początkowo władze Litwy nie chciały zgodzić się na polską uczelnię. Ustąpiły dopiero po tym jak ówczesny premier RP uzależnił od tego polską zgodę...
16 maj 2025843
1657 – w Janowie Poleskim Kozacy zgładzili Andrzeja Bobolę - jezuitę i kaznodzieję. Dziś to święty, patron Polski i "apostoł Pińszczyzny". Był autorem ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza.
Urodził się w 1591 r. Studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Wileńskim. Przez rok był rektorem kościoła w...
15 maj 2025648
1863 - Rosjanie rozstrzelali w Płocku Zygmunta Padlewskiego - generała Powstania Styczniowego urodzonego w Czerniawce Małej pod Berdyczowem.
Zygmunt Padlewski był synem Władysława - powstańca listopadowego i Judyty z Potockich. Uczył się w Korpusie Kadetów w Brześciu nad Bugiem, następnie zaś w Akademii Artylerii w...
11 maj 20251307
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
10 maj 2025860
1846 – w Petersburgu zmarł książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki - genialny finansista, minister skarbu Królestwa Polskiego. Pochodził z Polesia, związany z Grodzieńszczyzną.
Urodził się w 1778 r. w Pohoście na Polesiu. Wychowany w rosyjskim Korpusie Kadetów, służył w armii Suworowa. Nie walczył jednak...
07 maj 2025930
1920 – wojska polskie w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej zdobyły Kijów. Był to największy triumf polskiego oręża od czasów bitew pod Kircholmem i Chocimiem.
Zdobycie Kijowa było zwieńczeniem słynnej Wyprawy Kijowskiej, podjętej zaledwie niecałe dwa tygodnie wcześniej przez wojska polskie wspierane przez...
06 maj 2025881
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej - w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje...
03 maj 2025655
1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polska i Litwa stały się oficjalnie jednym, niepodzielnym państwem.
O znaczeniu Konstytucji 3 Maja i okolicznościach jej późniejszego obalenia napisano już bardzo wiele. Przypomnijmy więc tylko, że była to pierwsza w Europie i...
