17 lis 2024880
1796 – zmarła Katarzyna II - caryca Rosji urodzona w 1729 r. w Szczecinie. Pozbawiła Polaków niepodległości na 123 lata.
Faktycznie była to Niemka - księżniczka anhalcka Zofia Fryderyka Augusta, wydana za późniejszego cara Piotra III. Rządziła krajem żelazną ręką, podporządkowując sobie stopniowo także...
16 lis 2024802
1944 – zmarła Maria Rodziewiczówna - polska pisarka przez całe życie związana z Kresami. Mieszkała i zarządzała majątkiem Hruszowa na Polesiu.
Urodziła się w 1863 r. we wsi Pieniucha na Grodzieńszczyźnie. Najlepsza powieść Marii Rodziewiczówny to "Dewajtis" - nagrodzona w 1888 r. w konkursie Kuriera...
11 lis 20251019
1673 – wielkie zwycięstwo pod Chocimiem: 30-tysięczna polska armia pod wodzą hetmana wielkiego koronnego Jana Sobieskiego rozbiła 35-tysięczne wojska tureckie Husejna Paszy.
Sobieski osobiście poprowadził żołnierzy do szturmu na umocniony obóz turecki. Po salwie armatniej piechota i dragoni wdarli się na wały i...
08 lis 20241245
1992 – zmarła Hanna Skarżanka - urodzona w Mińsku polska aktorka związana z Wilnem. Walczyła w Armii Krajowej. Jako pierwsza w historii polskiego filmu pojawiła się w scenie topless.
Urodziła się w 1917 r. Ukończyła Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Od grudnia 1940 r. do marca 1941 r. była w zespole...
03 lis 2025785
1867 - w Przyłbicach koło Jaworowa urodził się hrabia Stanisław Szeptycki - generał, w wojnie z bolszewikami dowodził w 1919 r. Frontem Litewsko - Białoruskim, którego oddziały zdobyły 8 sierpnia Mińsk zadając sowietom ciężkie straty.
W 1920 r. Szeptycki był z kolei dowódcą Frontu Północno-Wschodniego i 4 Armii...
26 paź 2024777
1866 – w Zbarażu urodził się Ignacy Daszyński - polski polityk socjalistyczny okresu międzywojennego, premier Polski, marszałek Sejmu, zasłużony dla odzyskania niepodległości kraju. Zmarł w 1936 r.
Jego polityczna biografia jest dobrze opisana, przypomnimy więc tylko, że urodził się w patriotycznej średnio...
11 paź 2024708
1675 – odwrót wielotysięcznej armii tureckiej za Dniestr zakończył oblężenie heroicznie bronionej przez garstkę Polaków Trembowli.
Niewielki zamek w Trembowli położony na wysokim wzgórzu nad rzeką Hniezna był w czasie wojny z Turcją (1672-76) widownią wydarzeń niezwykle dramatycznych. Oblegany przez...
10 paź 2025576
1982 - papież Jan Paweł II kanonizował Maksymiliana Kolbe - polskiego franciszkanina, męczennika, założyciela Rycerstwa Niepokalanej, związanego także z Kresami.
Przypomnijmy, że ojciec Kolbe zaczynał naukę w seminarium franciszkanów we Lwowie w 1907 r., zaś w 1910 r. rozpoczął nowicjat w zakonie franciszkanów,...
09 paź 20241382
1610 - zwycięskie polskie chorągwie pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na Kreml. Rozpoczęła się dwuletnia okupacja Moskwy przez armię Rzeczypospolitej.
Hetman Stanisław Żółkiewski, po rozgromieniu 5-krotnie liczniejszej armii rosyjskiej w bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610 r., wkroczył...
08 paź 2024705
2007 – zmarł ksiądz Zdzisław Peszkowski - kapelan Jana Pawła II, Rodzin Katyńskich i pomordowanych na Wschodzie. Był w grupie jeńców, którzy uniknęli śmierci w Katyniu.
Urodził się w 1918 r. w Sanoku. W Kampanii Wrześniowej dowodził plutonem 20 Pułku Ułanów. Po ataku ZSRR na Polskę jego szwadron został 23...
04 paź 20241574
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
02 paź 2024722
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...