18 cze 20241004
1792 – wojska księcia Józefa Poniatowskiego pokonały Rosjan pod Zieleńcami. Król ustanowił na cześć tego triumfu Order Virtuti Militari - do dziś najwyższe odznaczenie wojskowe.
Bitwa pod Zieleńcami, na wschód od Zasławia na dzisiejszej Ukrainie, miała miejsce w czasie tzw. Wojny w Obronie Konstytucji 3 Maja....
17 cze 2024291
Rosyjscy urzędnicy pozbywali się wszystkiego, co uważali za „katolickie” i „polskie”- archiwalne świadectwo z Grodna.
Narodowe Archiwum Historyczne w Grodnie opublikowało dokument z wykazem nazw ulic, placów, alejek i mostów Grodna, którym w 1864 roku nadano nowe nazwy.
Radykalne zmiany w toponimii grodu nad...
15 cze 2024679
1934 – nacjonalista ukraiński zastrzelił w Warszawie Bronisława Pierackiego - ministra spraw wewnętrznych RP, zwolennika dialogu polsko - ukraińskiego, dawnego obrońcę Lwowa.
Pieracki urodził się w 1895 r. W młodości działał w Galicji w Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckim i tajnej organizacji...
09 cze 2024762
1595 – urodził się Władysław IV Waza - król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski. Wybrany carem Rosji.
Dodajmy, że Władysław IV - syn Zygmunta III Wazy - był także dziedzicznym królem Szwecji, Gotów i Wandalów. I chociaż carskiego...
07 cze 2024530
2011 – w Mejszagole zmarł Józef Obrembski - wybitny polski ksiądz katolicki, nazywany Patriarchą Wileńszczyzny i duchowym pasterzem Polaków na Litwie.
Urodził się w 1906 r. na Ziemi Łomżyńskiej. Ukończył Seminarium Duchowne w Wilnie, kształcił się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego. W 1932 r....
06 cze 2024863
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
04 cze 2024825
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
03 cze 2024602
1605 – zmarł Jan Zamoyski - kanclerz wielki koronny, hetman wielki koronny, wybitny mąż stanu, założyciel Zamościa.
Zwycięzca w wojnach z Rosją, m.in. w zastępstwie króla dowodził całą polską armią podczas oblężenia Pskowa. Walczył też w Inflantach i Mołdawii - po zwycięstwie nad Turkami i Tatarami pod...
28 maj 2024528
1565 – (lub 29.05) zmarł Mikołaj Krzysztof Radziwiłł herbu Trąby - marszałek i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński, twórca potęgi Radziwiłłów i propagator kalwinizmu na Litwie.
Urodził się w 1515 r. w Nieświeżu. W młodości uzyskał staranne wykształcenie. Z czasem kumulując najwyższe urzędy w...
26 maj 2024890
1648 – Powstanie Chmielnickiego: w wyniku nieudolnego dowodzenia wojska polskie poniosły klęskę w bitwie z Kozakami i Tatarami pod Korsuniem.
7-tysięczna armia polska dowodzona przez hetmanów Mikołaja Potockiego i Marcina Kalinowskiego stanęła pod Korsuniem warownym obozem i została zaatakowana przez 20-tysięczne siły...
25 maj 20241103
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
23 maj 2024544
1842 - w Suwałkach urodziła się Maria Konopnicka, z domu Wasiłowska - polska pisarka, poetka i publicystka. Autorka m.in. pieśni patriotycznej "Rota". Zmarła w 1910 r. we Lwowie.
Maria Konopnicka została pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim w Panteonie Wielkich Lwowian. Jej pogrzeb stał się wielką manifestacją...
