10 wrz 20241022
1974 – zmarł Melchior Wańkowicz - wybitny pisarz i dziennikarz, ojciec polskiego reportażu. Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Lis zasłużonej dla obrony polskości na Kresach.
Urodził się w 1892 r. w Kałużycach w powiecie ihumeńskim na Mińszczyźnie. Jego ojciec za udział w Powstaniu Styczniowym został zesłany na...
05 wrz 2024646
1915 – zmarł Stanisław Witkiewicz - malarz, pisarz, filozof, teoretyk sztuki z Kresów, twórca popularnego stylu zakopiańskiego w architekturze. Ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Urodził się w 1851 r. w Poszawszu na Żmudzi w polskiej rodzinie szlacheckiej herbu Nieczuja. Był synem Ignacego – powstańca...
03 wrz 20241019
1928 - we wsi Guszczewina koło Narewki urodziła się- słynna sanitariuszka i łączniczka 5 Wileńskiej Brygady AK. Torturowana i zamordowana przez UB.
Była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich. Ojciec, leśniczy, został wywieziony przez Sowietów do łagru w 1940 r. w ramach pierwszej wywózki mieszkańców...
01 wrz 2024871
1939 – Niemcy napadły na Polskę bez uprzedzenia, rozpoczynając II wojnę światową. Lufwaffe zbombardowała także miejscowości na Kresach: Lwów, Grodno, Lidę, Kobryń, Kowel.
W pierwszym dniu wojny najbardziej na Kresach ucierpiał Lwów. Niemieckie bomby zniszczyły cerkiew grekokatolicką św. Ducha, Dworzec Główny,...
26 sie 2024741
1832 – urodził się Ludwik Narbutt - działacz polityczny, ziemianin, dowódca Powstania Styczniowego w rejonie Lidy i Puszczy Rudnickiej. Poległ w walce z Rosjanami pod Dubiczami.
Był synem Teodora Narbutta i Krystyny z Sadowskich. Brał udział w konspiracji, za co został w 1850 r. aresztowany w Wilnie, a potem wcielony do...
24 sie 2024359
870 – urodził się Leon Wasilewski, pochodzący z Witebszczyzny bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, działacz PPS, architekt przedwojennej polskiej polityki wschodniej.
Wasilewski działał w PPS w Galicji, a potem przez kilka lat w Londynie wydawał pismo „Przedświt”. Należał do Polskiej Organizacji...
20 sie 2024871
1651 – pod Pawołoczą zmarł książę Jeremi Wiśniowiecki herbu Korybut - wojewoda ruski, ojciec króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, zwany Jaremą lub Młotem na Kozaków.
Urodził się w 1612 r. w Łubniach. Kształcił się w kolegium jezuitów, a po jego ukończeniu przeszedł z prawosławia na katolicyzm,...
05 sie 2024581
1772 – I rozbiór Polski: w Petersburgu Rosja, Prusy i Austria podpisały traktaty rozbiorowe ustalające granice zaborów. Polska straciła 211 tys. km kw. terytorium i 4,5 mln ludności.
W wyniku I Rozbioru Austria zawłaszczyła całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa, a już dwa lata wcześniej...
04 sie 2024802
1924 – sowieccy terroryści napadli w nocy z 4 na 5 sierpnia na miasto Stołpce w Województwie Nowogródzkim. Był to największy atak dywersyjny sowietów na przedwojenne Kresy.
Pomimo zakończenia wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-20, uzbrojone bandy kierowane przez Zarząd Wywiadu Sztabu Generalnego Armii Czerwonej...
03 sie 2024642
1924 – zmarł Joseph Conrad (Józef Konrad Korzeniowski) - światowej sławy angielski pisarz z polskich Kresów, autor "Lorda Jima" i wielu innych utworów o tematyce morskiej.
O twórczości Conrada nie napiszemy tu nic nowego, natomiast za swój obowiązek uważamy przypomnienie jego kresowego pochodzenia. Urodził się w...
21 lip 2024679
1903 – zmarł książę Adam Stanisław Sapieha - wybitny polityk niepodległościowy i działacz gospodarczy w Galicji, wielokrotny poseł do Sejmu Krajowego, związany ze Lwowem.
Urodził się w 1828 r. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Zaangażował się w uwieńczone sukcesem starania o autonomię Galicji. Podczas Powstania...
10 lip 2024865
1649 – Powstanie Chmielnickiego: rozpoczęła się polska obrona Zbaraża przed 300-tysięcznymi wojskami kozacko-tatarskimi. Oblężenie trwało prawie półtora miesiąca.
Twierdzy Zbaraż broniła 15-tysięczna polska załoga pod wodzą wojewody ruskiego - księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, wspierana przez piechotę...