05 sie 2024576
1772 – I rozbiór Polski: w Petersburgu Rosja, Prusy i Austria podpisały traktaty rozbiorowe ustalające granice zaborów. Polska straciła 211 tys. km kw. terytorium i 4,5 mln ludności.
W wyniku I Rozbioru Austria zawłaszczyła całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa, a już dwa lata wcześniej...
04 sie 2024799
1924 – sowieccy terroryści napadli w nocy z 4 na 5 sierpnia na miasto Stołpce w Województwie Nowogródzkim. Był to największy atak dywersyjny sowietów na przedwojenne Kresy.
Pomimo zakończenia wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-20, uzbrojone bandy kierowane przez Zarząd Wywiadu Sztabu Generalnego Armii Czerwonej...
03 sie 2024641
1924 – zmarł Joseph Conrad (Józef Konrad Korzeniowski) - światowej sławy angielski pisarz z polskich Kresów, autor "Lorda Jima" i wielu innych utworów o tematyce morskiej.
O twórczości Conrada nie napiszemy tu nic nowego, natomiast za swój obowiązek uważamy przypomnienie jego kresowego pochodzenia. Urodził się w...
21 lip 2024678
1903 – zmarł książę Adam Stanisław Sapieha - wybitny polityk niepodległościowy i działacz gospodarczy w Galicji, wielokrotny poseł do Sejmu Krajowego, związany ze Lwowem.
Urodził się w 1828 r. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Zaangażował się w uwieńczone sukcesem starania o autonomię Galicji. Podczas Powstania...
10 lip 2024849
1649 – Powstanie Chmielnickiego: rozpoczęła się polska obrona Zbaraża przed 300-tysięcznymi wojskami kozacko-tatarskimi. Oblężenie trwało prawie półtora miesiąca.
Twierdzy Zbaraż broniła 15-tysięczna polska załoga pod wodzą wojewody ruskiego - księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, wspierana przez piechotę...
09 lip 20241075
1920 – wspaniała szarża na bolszewików 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich pod wsią Grebionka na Mińszczyźnie rozbiła w proch 3 sowieckie pułki.
Do bitwy doszło kiedy polska XII Brygada Piechoty została okrążona przez przeważające siły nieprzyjaciela między Mińskiem a Ihumeniem. Aby ratować piechotę dowodzący 4...
06 lip 2024641
1916 - koniec krwawej 3-dniowej bitwy Legionów Polskich z Rosjanami pod Kostiuchnówką na Wołyniu. Polacy bohatersko zapobiegli przerwaniu frontu, co mogło zmienić losy wojny.
Ta bitwa I wojny światowej miała miejsce w czasie rosyjskiej ofensywy Brusiłowa. Pod naporem armii rosyjskiej wojska austro-węgierskie wpadły w...
05 lip 20241087
1943 - pierwsza obrona Przebraża na Wołyniu przez polską samoobronę przed bandami UPA. Polscy obrońcy skutecznie odparli atak liczącej tysiąc osób bandy ukraińskich zbrodniarzy.
Polska kolonia Przebraże w przedwojennym powiecie łuckim stała się symbolem oporu ludności cywilnej przeciwko zbrodniom...
02 lip 2024728
1927 – w Wilnie prymas Aleksander Kakowski koronował obraz Matki Bożej Ostrobramskiej, zwanej Madonną Wileńską. W uroczystości uczestniczyli Józef Piłsudski i Ignacy Mościcki.
Do koronacji obrazu - po jego renowacji przez Jana Rutkowskiego - użyto nowych, wykonanych ze złota koron, ufundowanych przez społeczeństwo....
20 cze 2024854
1982 – zmarł generał Zygmunt Bohusz-Szyszko - Legionista, uczestnik walk z bolszewikami, Września, KOP-owiec, dowódca Podhalańczyków, 5 Dywizji Kresowej, wiceszef II Korpusu.
Urodził się w 1893 r. w Chełmie w rodzinie herbu Odyniec. Karierę wojskową rozpoczynał w armii carskiej w Pskowie. W czasie I wojny znalazł...
19 cze 2024932
1624 – bitwa pod Martynowem – wojska polskie pokonały dwukrotnie liczniejszą armię tatarską, uwolniły polskich jeńców i odebrały łupy zrabowane w czasie krwawego najazdu.
Najazdy tatarskie przez wieki były największą plagą Kresów, a walczyć z nimi było niezwykle trudno. Rzadko kiedy można było zmusić...
18 cze 20241011
1792 – wojska księcia Józefa Poniatowskiego pokonały Rosjan pod Zieleńcami. Król ustanowił na cześć tego triumfu Order Virtuti Militari - do dziś najwyższe odznaczenie wojskowe.
Bitwa pod Zieleńcami, na wschód od Zasławia na dzisiejszej Ukrainie, miała miejsce w czasie tzw. Wojny w Obronie Konstytucji 3 Maja....