02 sty 2025530
1939 – zmarł Roman Dmowski - główny ideolog polskiego nacjonalizmu, współtwórca endecji. Jeden z ważniejszych polityków 20-lecia międzywojennego. Urodzony w 1864 r.
W czasie zaborów postulował w pierwszym etapie zjednoczenie wszystkich ziem polskich i uzyskanie autonomii w ramach Imperium Rosyjskiego, a później...
31 gru 2024715
Stworzył wiele obrazów przedstawiających okres wojen napoleońskich i Powstania Listopadowego (m.in. dzieła "Sowiński na szańcach Woli" czy "Olszynka Grochowska"). Jego autorstwa są też słynne "Orlęta Lwowskie - obrona cmentarza", "Szarża pod Rokitną" i wiele innych ponadczasowych dzieł. Malował również scenki...
21 gru 2024708
1939 – na terenach RP zajętych przez ZSRR wycofano z obiegu polskiego złotego bez możliwości wymiany na nowo wprowadzonego rubla. Miliony Polaków straciły oszczędności.
1574 – urodził się Piotr Mohyła - prawosławny metropolita kijowski uznany za świętego.
1686 – król Jan III Sobieski zaprzysiągł we...
15 gru 2024903
1862 – otwarto Kolej Warszawsko – Petersburską, drugą linię kolejową na ziemiach polskich, budowaną 11 lat. Pierwszy skład osobowy wyruszył w drogę 18 maja.
Trasa kolei to: Petersburg – Gatczyna – Ługa – Psków – Dźwińsk – Wilno – Białystok – Łapy – Warszawa. Przeczytaj o początkach...
10 gru 2024459
1980 – pochodzący z Kowieńszczyzny i związany z Wilnem polski poeta Czesław Miłosz odebrał Literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości, przyznaną 9 października.
Poezji Miłosza poświęcono wiele opracowań. Przypomnimy więc tylko, że urodził się w 1911 r. w Szetejniach (parafia Opitołoki), w...
09 gru 2024864
1939 - Ławrentij Beria rozkazał białoruskiej i ukraińskiej NKWD przeprowadzić spis rodzin polskich osadników i leśników na Kresach w celu ich wysiedlenia.
Przeczytaj więcej na ten temat.
1636 – zmarł Fabian Birkowski - polski pisarz, wybitny kaznodzieja, dominikanin urodzony w 1566 r. we Lwowie. Przeczytaj więcej...
08 gru 2024588
1864 – w Poniewieżu urodził się Aleksander Meysztowicz. 1921–22 - premier Litwy Środkowej, potem minister sprawiedliwości i naczelny prokurator RP z obozu „żubrów wileńskich”.
Urodził się i wychował w Poniewieżu na północnej Litwie. Po śmierci rodziców odziedziczył duży majątek. Studiował w Wilnie. W...
05 gru 2024617
1867 – w Zułowie pod Wilnem urodził się Józef Piłsudski - najwybitniejszy polski polityk i przywódca XX wieku, marszałek Polski, Naczelnik Państwa, minister spraw wojskowych, premier. Zmarł w 1935 r.
1389 – urodził się Zbigniew Oleśnicki - polski duchowny katolicki, kardynał, biskup krakowski. Według przekazu...
04 gru 2024518
1926 - założono polską ligę piłkarską. Początkowo liczyła kilkanaście drużyn - ostatecznie ustalono ich liczbę na 10.
Rekordowy (w całej historii polskiej ekstraklasy) wynik padł 11 września 1927 r. w Krakowie. Wisła rozgromiła TKS Toruń 15:0.
1828 – urodził się Adam Stanisław Sapieha - książę, polski...
30 lis 2024774
1913 – urodził się Romuald Rajs, "Bury" - żołnierz AK i NZW, dowódca 1 Kompanii Szturmowej 3 Brygady Wileńskiej AK (1944), dowódca II szwardonu 5 Wileńskiej Brygady AK.
Odpowiedzialny za brutalne pacyfikacje wsi i mordy na ich prawosławnych białoruskich mieszkańcach. Skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano w...
22 lis 2024723
1920 - Józef Piłsudski nadał miastu Lwów Order Virtuti Militari za bohaterską jego obronę przed Ukraińcami w latach 1918-1919.
Oto jak opisywał to zdarzenie Józef Białynia Chołodecki:
Piękne, wzniosłe chwile przeżywał Lwów w dniu 22 listopada roku 1920, kiedy to z brzaskiem dnia ogłosił miastu hejnał...
11 lis 2024554
Do wolnego kraju po 123 latach niewoli wiodły procesy trwające przez pokolenia — wychowanie w duchu patriotycznym, przekazywanie historii, ale także kształcenie kadr i elit narodowych. Duże znaczenie miały także powstania – choć nieudane, zasiały ziarno, z którego kiełkowało uwielbienie wolności. Z takiego właśnie...
