12 października w Historii Kresów

12 października 2013

1796 – urodził się Michaił Murawjow – hrabia, rosyjski polityk, generał-gubernator wileński w czasie tłumienia Powstania Styczniowego. Z powodu dokonanych na Polakach mordów zyskał przydomek „Wieszatiel”.

Co ciekawe, ten psychopatyczny morderca na usługach caratu rozpoczynał swoją karierę spiskując z dekabrystami przeciwko carowi. Szybko jednak zrozumiał, że bardziej opłaca się służyć reżimowi i zerwał związki z demokratami.

Po wybuchu Powstania Styczniowego władze rosyjskie mianowały go w maju 1863 r. generał-gubernatorem Litwy, czyli – jak to określano w imperium carskim – Kraju Północno – Zachodniego. Pod jego nieograniczoną władzą znalazły się gubernie wileńska, kowieńska, grodzieńska, witebska, mińska, mohylewska i augustowska. Już na wstępie zapowiedział: „Pierwszą rzeczą, którą zrobię po przyjeździe do Wilna, będzie to, że rozstrzelam księdza…”.

W ramach swojej „działalności” Murawjow palił wsie podejrzewane o pomaganie powstaniu, nakładał wielkie kontrybucję na majątki szlacheckie i konfiskował je, zabronił Polakom i katolikom kupowania ziemi. Z jego własnego zestawienia, które podajemy za Wikipedią, wynika, że poddał represjom 9,5 tys. osób, z których 177 powiesił, 972 zesłał na katorżnicze roboty, 345 wcielił do wojska, 864 skazał na służbę w rotach aresztanckich, 1.427 zesłał na Syberię, 1.529 zesłał w głąb Rosji, 4.096 osadził pod nadzorem w odległych guberniach.

Zgodnie z duchem rosyjskiego nacjonalizmu twierdził, że dawne Wielkie Księstwo Litewskie było państwem rusko-litewskim i tylko „wredna” działalność Polaków oderwała te ziemie od „ruskiego pnia”. Jego celem było całkowite zniszczenie polskości. Zrusyfikował szkolnictwo i zlikwidował ponad połowę katolickich klasztorów, kościoły przerabiał na cerkwie i niszczył nawet przydrożne kapliczki. Zabronił także drukowania po litewsku alfabetem łacińskim.

Zmarł w 1866 r.

1810 – w Nowomalinie na Wołyniu urodził się Tomasz Oskar Sosnowski – polski rzeźbiarz. Ukończył Liceum Krzemienieckie. Był uczestnikiem Powstania Listopadowego. Zmarł w 1886 r.

1914 – w Kowlu na Wołyniu urodził się Leon Guz – polski dziennikarz. Zmarł w 2010 r.

1920 – generał Lucjan Żeligowski proklamował utworzenie Litwy Środkowej.

1920 – wojna polsko-bolszewicka: podpisano rozejm.

1936 – w Borysławiu urodził się Lucjan Słowakiewicz – polski bokser. Zmarł w 2011 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 12 października