21 lip 2025791
1903 – zmarł książę Adam Stanisław Sapieha - wybitny polityk niepodległościowy i działacz gospodarczy w Galicji, wielokrotny poseł do Sejmu Krajowego, związany ze Lwowem.
Urodził się w 1828 r. Ukończył gimnazjum we Lwowie. Zaangażował się w uwieńczone sukcesem starania o autonomię Galicji. Podczas Powstania...
19 lip 2025887
1855 – w Kochaczynie pod Orszą zmarł Tomasz Zan - polski poeta i przyrodnik, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, Związku Promienistych, prezes Zgromadzenia Filaretów.
Urodził się w 1796 r. w Miasocie koło Mołodeczna. Jego dziadek był burmistrzem Radoszkowicz. Przez 5 lat Tomasz Zan uczył się w gimnazjum w...
18 lip 20251468
1570 – w Wilnie otwarto Kolegium Jezuitów przekształcone przez króla Batorego w Akademię i Uniwersytet Wileński - jedyną przez lata wyższą szkołę Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Jezuici przybyli do Wilna na zaproszenie biskupa Waleriana Protasewicza. Organiztorem Kolegium był Stanisław Warszewicki, a budynki uczelni...
17 lip 2025837
1399 – zmarła święta Jadwiga Andegaweńska - królowa i patronka Polski, najwyższa księżna i apostołka Litwy, dziedziczka Rusi - żona Władysława II Jagiełły.
Urodzona w 1373 lub 1374 roku jako córka króla Ludwika Węgierskiego. Na królową Polski koronowana została w wieku 10 lat. Z Kresami była związana...
15 lip 2025827
1410 – pod Grunwaldem armia polsko-litewska króla Władysława II Jagiełły rozgromiła Krzyżaków, łamiąc na zawsze potęgę tego rycerskiego zakonu.
W centrum obrazu Jana Matejki widzimy jednak nie Jagiełłę tylko Wielkiego Księcia Witolda. Jest to zgodne z prawdą historyczną o tyle, że faktycznie brał on...
02 lip 2025863
1927 – w Wilnie prymas Aleksander Kakowski koronował obraz Matki Bożej Ostrobramskiej, zwanej Madonną Wileńską. W uroczystości uczestniczyli Józef Piłsudski i Ignacy Mościcki.
Do koronacji obrazu - po jego renowacji przez Jana Rutkowskiego - użyto nowych, wykonanych ze złota koron, ufundowanych przez społeczeństwo....
30 cze 20251053
1651 – zakończyła się główna bitwa pod Beresteczkiem - największe starcie lądowe XVII wieku. Polacy pod wodzą Jana Kazimierza pokonali wojska Tatarów i Kozaków Chmielnickiego.
Starcie pod Beresteczkiem na Wołyniu było w zasadzie całą serią bitew, które trwały z przerwami od 28 czerwca do 10 lipca, jednak...
19 cze 20251120
1624 – bitwa pod Martynowem – wojska polskie pokonały dwukrotnie liczniejszą armię tatarską, uwolniły polskich jeńców i odebrały łupy zrabowane w czasie krwawego najazdu.
Najazdy tatarskie przez wieki były największą plagą Kresów, a walczyć z nimi było niezwykle trudno. Rzadko kiedy można było zmusić...
15 cze 2025763
1934 – nacjonalista ukraiński zastrzelił w Warszawie Bronisława Pierackiego - ministra spraw wewnętrznych RP, zwolennika dialogu polsko - ukraińskiego, dawnego obrońcę Lwowa.
Pieracki urodził się w 1895 r. W młodości działał w Galicji w Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckim i tajnej organizacji...
14 cze 20252320
1634 – Rzeczpospolita Obojga Narodów podpisała z Rosją pokój w Polanowie kończący okres nieustannych wojen w I połowie XVII w.
Wprawdzie Rzeczpospolita wyszła z tych wojen zwycięsko i utrzymała Ziemię Czernihowską, Siewierską i Kijowską, to jednak w stosunku do pokoju z 1619 r., kiedy nasze terytorium...
12 cze 2025792
1611 - w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.
W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia - jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na...
09 cze 2025897
1595 – urodził się Władysław IV Waza - król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski. Wybrany carem Rosji.
Dodajmy, że Władysław IV - syn Zygmunta III Wazy - był także dziedzicznym królem Szwecji, Gotów i Wandalów. I chociaż carskiego...