19 cze 2024910
1624 – bitwa pod Martynowem – wojska polskie pokonały dwukrotnie liczniejszą armię tatarską, uwolniły polskich jeńców i odebrały łupy zrabowane w czasie krwawego najazdu.
Najazdy tatarskie przez wieki były największą plagą Kresów, a walczyć z nimi było niezwykle trudno. Rzadko kiedy można było zmusić...
13 cze 20241031
1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca - rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.
Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził...
04 cze 2024826
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
27 maj 2024523
1876 - w Lucynie w guberni witebskiej urodził się Ferdynand Antoni Ossendowski – wybitny antybolszewicki pisarz i działacz polityczny, dziennikarz i podróżnik.
Szlachecka rodzina Ossendowskiego, herbu Lis, miała korzenie tatarskie. Przeprowadzała się kolejno do guberni pskowskiej, do Kamieńca Podolskiego, gdzie młody...
24 maj 2024639
1878 – w majątku Kurczyce na Wołyniu urodziła się Helena Mniszkówna - polska pisarka, autorka m.in. "Trędowatej" i "Ordynata Michorowskiego".
Po ślubie Mniszkówna przeprowadziła się do Platerowa na Litwie, gdzie zrodził się pomysł "Trędowatej". Drukiem książka ukazała się w 1909 r. i od razu wzbudziła furorę....
19 maj 2024817
1827 – w Lisowie koło Maniewicz na Wołyniu urodził się Zygmunt Sierakowski - polski generał armii rosyjskiej, dowódca Powstania Styczniowego na Żmudzi.
Należał do konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich w Petersburgu, związanego z organizacją "czerwonych" w Kongresówce. Po wybuchu Powstania Styczniowego...
15 maj 2024517
1863 - Rosjanie rozstrzelali w Płocku Zygmunta Padlewskiego - generała Powstania Styczniowego urodzonego w Czerniawce Małej pod Berdyczowem.
Zygmunt Padlewski był synem Władysława - powstańca listopadowego i Judyty z Potockich. Uczył się w Korpusie Kadetów w Brześciu nad Bugiem, następnie zaś w Akademii Artylerii w...
10 maj 2024420W Petersburgu rozpędzony autobus z około 20 pasażerami staranował dwa samochody, a potem przerwał ogrodzenie, wpadł do kanału i zatonął.
Według portalu Fontanka, jest co najmniej 6 ofiar. Na miejscu pracują ratownicy-płetwonurkowie. Kilku pasażerów udało się podobno wydostać przez rozbite okna pojazdu. Kierowca...
10 maj 2024610
1846 – w Petersburgu zmarł książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki - genialny finansista, minister skarbu Królestwa Polskiego. Pochodził z Polesia, związany z Grodzieńszczyzną.
Urodził się w 1778 r. w Pohoście na Polesiu. Wychowany w rosyjskim Korpusie Kadetów, służył w armii Suworowa. Nie walczył jednak...
08 maj 20241026
1943 – Zbrodnia Nalibocka: sowieccy partyzanci wspólnie z oddziałem żydowskim Tewje Bielskiego wymordowali 128 Polaków w Nalibokach na dzisiejszej Białorusi.
Wcześniej dla obrony przed grabieżą ze strony sowieckich partyzantów i okolicznych band mieszkańcy Naliboków powołali niewielki oddział samoobrony pod...
07 maj 2024657
1920 – wojska polskie w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej zdobyły Kijów. Był to największy triumf polskiego oręża od czasów bitew pod Kircholmem i Chocimiem.
Zdobycie Kijowa było zwieńczeniem słynnej Wyprawy Kijowskiej, podjętej zaledwie niecałe dwa tygodnie wcześniej przez wojska polskie wspierane przez...
05 maj 2024617
1846 – urodził się Henryk Sienkiewicz - największy polski powieściopisarz historyczny, nowelista i publicysta, laureat Nagrody Nobla. Autor "Potopu", "Krzyżaków", "Ogniem i Mieczem".
Jeden z tych klasyków literatury, których powieści polska młodzież czyta z własnej woli, często po kilka razy. To właśnie jego...
