04 paź 20251420
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
29 wrz 20241867
1951 – w więzieniu mokotowskim zmarł płk Aleksander Krzyżanowski "Wilk" - komendant Okręgu Wileńskiego AK, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, walk z bolszewikami i Września'39.
Urodził się w 1895 r. w Briańsku w Rosji - syn Jakuba i Zofii Wilamowskiej-Knobelsdorf. Uczył się w gimnazjum w Homlu, studiował w...
26 wrz 2025816
1908 – na stacji Bezdany na Wileńszczyźnie Józef Piłsudski z 17-osobową grupą bojowców z PPS dokonał napadu na rosyjski pociąg pocztowy wiozący pieniądze do Sankt Petersburga.
Zamachowcy rzucili dwie bomby na wagon pocztowy, obezwładnili obsługę stacji, telefonu i telegrafu. Zabito i raniono kilku rosyjskich...
25 wrz 2025786
1676 – rozpoczęła się 20-dniowa bitwa pod Żurawnem, ostatnie starcie wielkiej wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76, zakończone polskim zwycięstwem i rozejmem 14 października.
20-tysięcznymi polskimi siłami dowodził król Jan III Sobieski, a 50-tysięcznymi siłami turecko-tatarskimi - Selim I Girej oraz Ibrahim...
24 wrz 20251139
Bitwa, a raczej kampania chocimska trwająca sześć tygodni, w której połączone siły polsko- kozackie skutecznie zagrodziły drogę armii turecko- tatarskiej, chcącej najechać Rzeczpospolitą.
1621 – w oblężonym przez Turków obozie pod Chocimiem zmarł hetman Jan Karol Chodkiewicz - jeden z wybitniejszych dowódców w...
20 wrz 20251625
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
18 wrz 2025963
1939 - na wieść o wkroczeniu sowietów do Polski w Jeziorach na Polesiu popełnił samobójstwo Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) - wybitny malarz, pisarz, dramaturg i filozof.
Przypomnijmy, że Witkacy był synem malarza, pisarza i architekta Stanisława Witkiewicza herbu Nieczuja oraz Marii z Pietrzkiewiczów herbu...
17 wrz 20252116
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
16 wrz 2025974
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
15 wrz 2025749
1941 – w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski - pierwszy i dotychczas jedyny polskojęzyczny kosmonauta, generał brygady WP, pilot.
Jest synem Romana i Kamili z d. Bielańskiej. Dziadek Sylwester herbu Zaremby był szlachcicem zagrodowym, miał 12 dzieci. Rodzina Hermaszewskich była wychowana w...
12 wrz 2025648
1960 – w Londynie zmarł gen. Zygmunt Podhorski - wybitny dowódca Września 1939 r., walk z Ukraińcami i bolszewikami, inicjator polskiego osadnictwa na Kresach, skąd pochodził.
Urodził się w 1891 r. w majątku Popudnia na Kijowszczyźnie w rodzinie kniaziów rosyjskich osiadłej w Polsce w XVI w. Służył w...
11 wrz 2025592
1932 – w katastrofie lotniczej zginęli por. Franciszek Żwirko - wybitny pilot wojskowy i sportowy z Kresów oraz inżynier Stanisław Wigura, zwycięzcy zawodów Challenge 1932.
Franciszek Żwirko urodził się w 1895 r. w Święcianach. Szkołę średnią ukończył w Wilnie. W czasie I wojny światowej walczył z Niemcami w...
