18 sie 2024606
1941 - gen. Władysław Anders objął dowództwo Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR nazywanych Armią Andersa. Dzięki niej z sowieckich łagrów uratowano 115 tys. polskich obywateli.
Przypomnijmy, że utworzenie armii polskiej w ZSRR stało się możliwe po zawarciu przez polskie władze na uchodźstwie z sowietami tzw. układu...
06 sie 20241000
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
01 sie 2024649
1943 – w lesie 5 km od Nowogródka Niemcy rozstrzelali 11 zakonnic Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, zwanych nazaretankami, aresztowanych poprzedniego dnia. Ich szczątki ekshumowano 19 marca 1945 r. i przeniesiono do wspólnej mogiły przy nowogródzkiej farze. 5 marca 2000 r. zakonnice zostały beatyfikowane...
28 lip 2024635
1998 – zmarł Zbigniew Herbert - wybitny poeta, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk. Kawaler Orderu Orła Białego. Pochodzeniem i twórczością blisko związany ze Lwowem.
Urodził się we Lwowie w 1924 r. Rodzina Herbertów była prawdopodobnie pochodzenia angielskiego, ojciec - Bolesław był także półkrwi...
26 lip 20241072
1648 – Powstanie Chmielnickiego: początek 3-dniowej bitwy pod Konstantynowem, w której polskie wojska Jeremiego Wiśniowieckiego rozgromiły Kozaków Maksyma Krzywonosa.
Zarówno w tej, jak i wielu innych stoczonych w tamtym czasie przez Rzeczpospolitą bitwach zdumiewa nieodmiennie fakt, że pomimo wielokrotnej przewagi...
23 lip 2024766
1829 – zmarł Wojciech Bogusławski - aktor, dramaturg, dyrektor Teatru Narodowego. Organizował występy Grodnie, Wilnie, Dubnie i Lwowie. Autor pierwszej opery narodowej.
Ten wybitny twórca polskiej sceny urodził się w 1757 r. w Poznańskiem. Ale jego twórczość była przez lata związana z Kresami. Odnotujmy też, że...
23 cze 2024490
2001 – Jan Paweł II rozpoczął 3-dniową pielgrzymkę na Ukrainę. Pierwszy raz od 1350 lat głowa Kościoła przybyła na tę ziemię, potwierdzając związek Ukrainy z Europą.
Ponieważ pobytu Św. Klemensa i Św. Marcina na Krymie w I tysiącleciu n.e. nie można uznać za wizytę duszpasterską (trafili tam na wygnanie),...
06 cze 2024907
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
04 cze 2024849
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
27 maj 2024530
1876 - w Lucynie w guberni witebskiej urodził się Ferdynand Antoni Ossendowski – wybitny antybolszewicki pisarz i działacz polityczny, dziennikarz i podróżnik.
Szlachecka rodzina Ossendowskiego, herbu Lis, miała korzenie tatarskie. Przeprowadzała się kolejno do guberni pskowskiej, do Kamieńca Podolskiego, gdzie młody...
20 maj 2024788
1881 – urodził się Władysław Sikorski - generał, minister spraw wewnętrznych i spraw wojskowych, premier RP, w czasie II wojny Naczelny Wódz polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
Ostatnią klasę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa i maturę zdał we Lwowie. W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i...
16 maj 2024684
1657 – w Janowie Poleskim Kozacy zgładzili Andrzeja Bobolę - jezuitę i kaznodzieję. Dziś to święty, patron Polski i "apostoł Pińszczyzny". Był autorem ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza.
Urodził się w 1591 r. Studiował filozofię i teologię na Uniwersytecie Wileńskim. Przez rok był rektorem kościoła w...