17 wrz 20241911
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
15 wrz 2024637
1941 – w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski - pierwszy i dotychczas jedyny polskojęzyczny kosmonauta, generał brygady WP, pilot.
Jest synem Romana i Kamili z d. Bielańskiej. Dziadek Sylwester herbu Zaremby był szlachcicem zagrodowym, miał 12 dzieci. Rodzina Hermaszewskich była wychowana w...
12 wrz 2024569
1960 – w Londynie zmarł gen. Zygmunt Podhorski - wybitny dowódca Września 1939 r., walk z Ukraińcami i bolszewikami, inicjator polskiego osadnictwa na Kresach, skąd pochodził.
Urodził się w 1891 r. w majątku Popudnia na Kijowszczyźnie w rodzinie kniaziów rosyjskich osiadłej w Polsce w XVI w. Służył w...
07 wrz 20241087
1929 – terroryści z Ukraińskiej Organizacji Wojskowej wysadzili w powietrze budynek dyrekcji lwowskich Targów Wschodnich. Trzy osoby zostały ranne.
Targi Wschodnie były coroczną wystawą przemysłu polskiego i zagranicznego organizowaną we Lwowie w latach 1921-1938. Dzięki nim Lwów stał się ważnym centrum...
06 wrz 20241129
1941 – utworzono getto w Wilnie. We wrześniu 1943 r. wybuchło w nim powstanie żydowskie, po którym getto zlikwidowano. W czasie okupacji Niemcy i Litwini zgładzili ok. 70 tys. wileńskich Żydów.
Masowe egzekucje Żydów z Wilna zaczęły się jeszcze przed utworzeniem getta. Do początku września w lesie w Ponarach...
03 wrz 20241063
1928 - we wsi Guszczewina koło Narewki urodziła się- słynna sanitariuszka i łączniczka 5 Wileńskiej Brygady AK. Torturowana i zamordowana przez UB.
Była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich. Ojciec, leśniczy, został wywieziony przez Sowietów do łagru w 1940 r. w ramach pierwszej wywózki mieszkańców...
02 wrz 2024426
Zdrada sojuszników
„ Po dwóch tygodniach walk polskie związki operacyjne spływały, utrudzone marszami i walkami, na obszar tzw. przedmościa rumuńskiego, które – w oparciu o granicę z Węgrami i Rumunią miało stanowić ostateczny punkt oporu i miejsce przetrwania władz.
Wieczorem 16 września , tj. w przeddzień...
02 wrz 2024501
1883 – urodził się Rudolf Weigl - polski biolog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wynalazca pierwszej skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu.
Profesor Weigl był prekursorem zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej, jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli zarazka tyfusu. Sławę przyniosła mu akcja...
01 wrz 2024162
Przebieg obrony Lwowa we wrześniu 1939 r. jest dobrze znany i opisany. Wobec zbliżania się 85 rocznicy tamtych wydarzeń trzeba jednak zadać kluczowe pytanie: dlaczego dowodzący obroną gen. Władysław Langner zadecydował o poddaniu miasta Sowietom? Bo to przyniosło katastrofalne skutki, przede wszystkim dla polskich...
01 wrz 2024231
W realiach roku 1939 Polska w wojnie z Niemcami nie miała żadnych szans. Polemiki, jakie się toczą wokół kampanii już od ponad sześćdziesięciu lat, odnoszą się zatem zarówno do głębokich geopolitycznych przesłanek klęski, jak i jej uwarunkowań wojskowych. Istotę sporu oddaje retoryczne pytanie kpt. Felicjana...
01 wrz 2024723
„A więc wojna! Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Całe nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne tory. Weszliśmy w okres wojny. Cały wysiłek narodu musi iść w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy żołnierzami. Musimy myśleć tylko o jednym: walka aż do zwycięstwa”...
01 wrz 2024921
1939 – Niemcy napadły na Polskę bez uprzedzenia, rozpoczynając II wojnę światową. Lufwaffe zbombardowała także miejscowości na Kresach: Lwów, Grodno, Lidę, Kobryń, Kowel.
W pierwszym dniu wojny najbardziej na Kresach ucierpiał Lwów. Niemieckie bomby zniszczyły cerkiew grekokatolicką św. Ducha, Dworzec Główny,...