• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 17 Sty 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Archiwum Kresowe
Refleksje i Historia

Z polskiej biedy do “radzieckiego dobrobytu”

22 Kwi 2014 Archiwum Kresowe, Refleksje i Historia 1 comments

 Piórecki 1Od dziesiątków lat Polska występowała przeciwko Rosji,  która wielokrotnie naruszała autonomię naszego terytorium.  Podejmowane przez Polaków zrywy narodowowyzwoleńcze kończyły się  dla narodu wieloma represjami, w tym zsyłkami do obozów pracy   na daleką Syberie i do Kazachstanu.  Dla wszystkich Polaków  zesłańcy to ludzie, którzy przeciwstawili się władzy carskiej, a następnie radzieckiej, zostali aresztowani , skazani i zesłani. Jednak jak od każdej reguły, tak i od tej są wyjątki.

Rok 1918, to rok dla Polski przełomowy.  Po 123 latach niewoli  państwo polskie odzyskuje niepodległość.  Polacy zaczynają chodzić do polskich szkół , a urzędnicy świeccy i kościelni  wypełniają  dokumenty w języku polskim.  Za wschodnią granicą od roku utrwala się władza powstałego  po rewolucji  Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, władza robotników i chłopów. Założenia ideologii  leninowskiej, gdzie krajem rządzą robotnicy  i chłopi szerzona jest na całą Europę.

W byłej guberni  warszawskiej nieopodal  Warszawy działają cztery cegielnie, których to produkty używane    są do budowy stolicy. Zatrudnieni  tam ludzie pracują w  bardzo trudnych warunkach. Często mieszkają  w blokach przyzakładowych, w przeludnionych mieszkaniach.  Aby utrzymać rodzinę pracują wszyscy członkowie rodziny.  Wyzyskiwani  przez właścicieli zakładów w dobie szalejącego bezrobocia nie mają innej alternatywy,  bo tak naprawdę nie mają nic.  Jedną z takich rodzin jest rodzina PIÓRECKICH,  i o losach jednego z jej członków jest ta  historia.

Franciszek Piórecki syn Jana i Zofii z domu Wątroba, obojga pracowników cegielni. Franciszek rodzi się w 1906 roku w Chylicach nieopodal Piaseczna, jako pierwszy z siedmiorga rodzeństwa. Rodzinna wieś leży w guberni warszawskiej na północ od Warszawy.  Młody Franciszek przez okres dzieciństwa oprócz języka polskiego posługiwał się językiem rosyjskim,  który to język jest  obowiązującym językiem urzędowym.  Doświadczenie to na pewno się przyda Franciszkowi w kolejnych latach jego życia. Jako młody chłopiec  jest na utrzymaniu rodziców dorabiając pasieniem bydła na pobliskich łąkach.

W 1924 roku podejmuje pracę jako woźnica  w niemieckiej firmie, której właścicielem jest niejaki Stachl.  Franciszek pracuje tam do 1927 roku,  i w tymże roku podejmuje pracę w cegielni, w której pracuje jego ojciec i matka. W 1929 roku traci pracę i zostaje bezrobotnym.   Stan taki trwa dwa długie lata.  W 1931 roku podejmuje prace sezonową na Białorusi, w majątku ziemskim  u Pana Chorodenskiego. Jak każda praca sezonowa, a w szczególności  praca w polu, kończy się jesienią. We wrześniu  dwudziestopięcioletni  Franciszek kolejny raz traci pracę i nadzieję na kolejne zatrudnienie.

W Polsce szalejące bezrobocie  pozbawia wielu ludzi źródła utrzymania. Z ziemi białoruskiej do granicy z ZSRR jest dosłownie kilka kilometrów. Wieść niesie,  że jest to kraj,  w którym obywatel,  robotnik jest jego „solą”.  Kraj „robotników i chłopów”,  gdzie wszyscy są równi i dla wszystkich jest miejsce i praca. Wielu Polaków  przekracza  granicę z ZSRR w poszukiwaniu pracy. Taką też decyzję podejmuje Franciszek Piórecki.  Udaje sie do miejscowości  Chotynicze, skąd pieszo przekracza  granicę do „lepszego świata”,  do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Zatrzymany przez żołnierzy Armii Czerwonej zostaje odwieziony do Moniem,  a następnie do Zasławia miasta nad rzeką Świsłocz w obwodzie mińskim. Kolejny etap podróży Franciszka pod eskortą czerwonoarmistów to Mińsk,  a następnie Żodino, obecna Białoruś. W Żodinie Piórecki pracował jako ślusarz na kolei północnej. Nie była to jednak taka praca o jakiej marzył młody Franciszek. Po kilku miesiącach przewieziono i osadzono go w łagrze „Sarowo” rejon Mardowski. Miasto Sarowo było miastem zamkniętym, w którym mieścił się w byłej cerkwi ośrodek pracy dla dzieci, a od 1931 roku obóz pracy NKWD.  Franciszek podczas osadzenia w obozie  pracował w lesie do 1932 roku. W maju tegoż roku został zwolniony i wyjechał  do sowchozu „ Baransze”,  w którym pracował jako traktorzysta do 1936 roku, a  następnie w  kolejnym sowchozie „Złotousty” w obwodzie Czalabińskim nad rzeką Ay. Po roku pracy na budowie ze „złotousty” wyjechał do Azji Środkowej do sowchozu imienia „Baumana” rejon Papski. Następną stacją  Franciszka Pióreckiego był  Namangan. Namangan miasto położone we wschodnim Uzbekistanie w Kotlinie Fergańskiej. Miasto  w 1926 roku nawiedziło bardzo silne trzęsienie ziemi,  więc jest potrzeba wielu rąk do jego odbudowania. Franciszek  tutaj pracuje w kuchni „Chłopozawod  2”.  Jest wolnym człowiekiem,  który pracuje wraz z innymi budując  nowy kraj o nowej ideologii.     Stan ten nie trwa jednak długo.

Piórecki  Franciszek jest przecież Polakiem, a relacje polsko – sowieckie są bardzo napięte. 27 sierpnia 1937 roku Franciszek zostaje aresztowany przez Namangański Miejski Odział NKWD, na polecenie NKWD Uzbeckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, i osadzony w więzieniu  pod zarzutem nielegalnego przekroczenia granicy. Aresztowania dokonuje młodszy lejtnant  Mołodcow. Tego samego dnia NKWD przeszukuje rzeczy Franciszka w poszukiwaniu dowodów  wrogiej działalności.  Z protokołu „ Sprawy Śledczej nr 4928” wynika, że nic co by świadczyło o wrogiej działalności Pióreckiego nie znaleziono. Kolejny dzień, to dzień przesłuchania, które prowadzi Cygórow funkcjonariusz  lokalnego NKWD. Ten sam Cygórow w dniu     1 września 1937 przesłuchuje Franciszka Pióreckiego, ale już w charakterze oskarżonego.

Treść wyroku brzmi: „ PIÓRECKIEGO Franciszka Iwanowicza za działalność zamknąć w karnym obozie pracy na okres DZIESIĘCIU lat od dnia aresztowania. Sprawę przekazać do archiwum.” Podpisał Kierownik 8 oddziału GUGB NKWD Uzbeckiej Republiki Radzieckiej Lejtnant Bezpieczeństwa Narodowego BARANIENKO “.Piórecki 3

 

Przywołany wcześniej Baranienko, w dniu 16 stycznia 1938 roku nakazuje wysłać Pióreckiego Franciszka do obozu pracy w Czibii,  leżącej po zachodniej stronie gór Ural, oddalonej od Namangam przeszło cztery tysiące kilometrów. Czibii to obóz pracy nad rzeką Uchtą w republice Komi. Komi w 1936 roku utraciło swoją suwerenność jako Komi – Zyrianski  Obwód Autonomiczny na rzecz Komijskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.  Obóz ciężki,  osadzeni pracują w kamieniołomach i przy budowie kolei. Wielu Polaków nie przetrwało tych ciężkich warunków.

Tak więc zrealizowały się marzenia Franciszka Pióreckiego o pracy, o spokojnym życiu w kraju,  gdzie robotnik jest siłą przewodnią.  Ale czy o taką realizacje marzeń chodziło Franciszkowi,  gdy z nadzieją na lepsze jutro przekraczał granicę polsko – radziecką. Przewrotność  losu sprawiła, że wierząc w idee  leninowskie stał się ofiarą represji stalinowskich. Czy o taką pracę mu chodziło i czy do takiego kraju chciał uciec z Polski ? Nie znany jest dalszy los Franciszka.  Może wrócił do Polski po odbyciu kary, a  może  został zwolniony na  mocy Układu Sikorski – Majski,  i wstąpił do Armii gen. Władysława Andersa  formowanej  na początku sierpnia  1941 roku w Uzbekistanie ? Jedno wiemy na pewno, że gdyby znał realia kraju „robotników i chłopów”, na pewno wolałby polską biedę tego okresu,  biedę nieraz straszną ale własną. Tak więc jak wspomniałem na początku, są od reguły wyjątki. Franciszek      i wielu innych z własnej nie przymuszonej woli przekroczyli granicę ZSSR w nadziei  na lepsze jutro,  a podzielił los Polaków represjonowanych za swoje poglądy. Cała ta historia odtworzona jest na podstawie zeznań Pióreckiego Franciszka, zapisanych w aktach NKWD Uzbeckiej Socjalistycznej Republiki,  które to akta są obecnie w Archiwum Akt Nowych w Warszawie

Andrzej Piórecki

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

21 lipca w Historii Kresów
Tagi: Anders Czelabińsk Kazachstan Komi Majski Mińsk Piórecki Świsłocz Syberia Ural Uzbekistan Zasław Żodino
  • Tags
  • Anders
  • Czelabińsk
  • Kazachstan
  • Komi
  • Majski
  • Mińsk
  • Piórecki
  • Świsłocz
  • Syberia
  • Ural
  • Uzbekistan
  • Zasław
  • Żodino

1 komentarz

  1. Mazowszanin
    11 listopada 2017 o 23:28 Odpowiedz ↓

    Jedna małą uwaga, co do treści – Chylice i Piaseczno leżą na południe od Warszawy, nie na północ od niej.

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
MSZ Rosji przedstawia Białystok jako część ZSRS

MSZ Rosji przedstawia Białystok jako część ZSRS

Rosyjscy turyści pobili polskiego misia

Rosyjscy turyści pobili polskiego misia

Putin wbił gwóźdź do trumny Łukaszenki

Putin wbił gwóźdź do trumny Łukaszenki

Litwa nie spełni prośby białoruskiej opozycji - w sprawie kluczowej dla kształtowania samoświadomości Białorusinów

Litwa nie spełni prośby białoruskiej opozycji - w sprawie kluczowej dla kształtowania samoświadomości Białorusinów

Działaczka Związku Polaków na Białorusi ukarana za parasolkę z napisem "Polska"

Działaczka Związku Polaków na Białorusi ukarana za parasolkę z napisem "Polska"

Kazachstan przygotowuje się na rosyjską agresję

Kazachstan przygotowuje się na rosyjską agresję

W Moskwie otwarto kebab Stalina. Obsługa pracuje w mundurach NKWD (WIDEO)

W Moskwie otwarto kebab Stalina. Obsługa pracuje w mundurach NKWD (WIDEO)

Bośniackie media ustaliły wartość ukraińskiej ikony, którą przewodniczący Prezydium Bośni i Hercegowiny podarował Siergiejowi Ławrowowi

Bośniackie media ustaliły wartość ukraińskiej ikony, którą przewodniczący Prezydium Bośni i Hercegowiny podarował Siergiejowi Ławrowowi

Wyciekły nagrania, na których słychać jak wiceszef białoruskiego MSW każe okaleczać i zabijać protestujących

Wyciekły nagrania, na których słychać jak wiceszef białoruskiego MSW każe okaleczać i zabijać protestujących

W Warszawie została odsłonięta wystawa „Upadek Imperium. Czas polsko-litewskiej współpracy”

W Warszawie została odsłonięta wystawa „Upadek Imperium. Czas polsko-litewskiej współpracy”

Najnowsze
17 Sty
Rosja

Tłumy przyszły przywitać Nawalnego, samolot skierowany na inne lotnisko, policja brutalnie zatrzymuje opozycjonistów (WIDEO)

17 Sty
Azja i Zakaukazie

W Kazachstanie wybrano nowego premiera

17 Sty
Azja i Zakaukazie

Górski Karabach: Alijew położył fundamenty pod lotnisko i drogę w Füzuli

17 Sty
Historyczne Kalendarium Kresowe

17 stycznia w Historii Kresów

16 Sty
Rosja

Telewizja rosyjskiego oligarchy twierdzi, że ma intymne zdjęcia, które kobiety przysyłały Nawalnemu i przekaże je jego żonie jeśli obieca, że nie będzie jak Tichanowska

16 Sty
Białoruś

Łukaszenka skrytykował internet i poparł telewizję, gazety i książki. “Telewizor to styl życia, styl myślenia”

16 Sty
Białoruś

Wyłudził od 56-letniej Białorusinki 6,5 tys. dolarów udając generała armii USA

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja

Drogi Użytkowniku,

w związku z obowiązywaniem Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) przypominamy podstawowe informacje z zakresu przetwarzania danych dostarczanych przez Ciebie podczas korzystania z naszej strony. Zamykając ten komunikat (kliknięcie w przycisk "Przejdź do serwisu") oświadczasz, że zapoznałeś się z treścią Polityki Prywatności i zgadzasz się na wskazane w wymienionym dokumencie działania.

Przejdź do serwisu