23 lip 2025873
1829 – zmarł Wojciech Bogusławski - aktor, dramaturg, dyrektor Teatru Narodowego. Organizował występy Grodnie, Wilnie, Dubnie i Lwowie. Autor pierwszej opery narodowej.
Ten wybitny twórca polskiej sceny urodził się w 1757 r. w Poznańskiem. Ale jego twórczość była przez lata związana z Kresami. Odnotujmy też, że...
09 lip 2025357
W nocy z 8 na 9 lipca Rosjanie przeprowadzili największy dotąd atak powietrzny na Ukrainę — wystrzelili rekordowe 741 pocisków i dronów, w tym 728 dronów Shahed i ich imitatorów, 7 pocisków manewrujących Ch-101 lub Iskander-K oraz 6 rakiet aerobalistycznych Ch-47M2 Kindżał — podały Siły Powietrzne Ukrainy. Dowództwo...
03 lip 2025937
1941 - w nocy z 3 na 4 lipca w zajętym przez Niemców Lwowie zaczęły się aresztowania polskich profesorów i ich rodzin. Zostali rozstrzelani na Wzgórzach Wuleckich rano 4 lipca.
Listę wszystkich polskich profesorów ze Lwowa przygotowali dla Niemców ukraińscy studenci związani z Organizacją Ukraińskich Nacjonalistów....
23 cze 2025597
2001 – Jan Paweł II rozpoczął 3-dniową pielgrzymkę na Ukrainę. Pierwszy raz od 1350 lat głowa Kościoła przybyła na tę ziemię, potwierdzając związek Ukrainy z Europą.
Ponieważ pobytu Św. Klemensa i Św. Marcina na Krymie w I tysiącleciu n.e. nie można uznać za wizytę duszpasterską (trafili tam na wygnanie),...
04 cze 2025953
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
29 maj 2025601
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
26 kwi 2025791
1920 - Wyprawa Kijowska: płk Stefan Dąb-Biernacki na czele polskich wojsk wspaniałym rajdem zdobył Żytomierz rozbijając dywizję bolszewicką.
Rajd polskich wojsk na Żytomierz był - obok rajdu na Kowel - jednym z nielicznych przykładów użycia wojsk motorowych w wojnie z bolszewikami. W czasie pokonywania trasy samochody...
22 kwi 2025851
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
25 mar 20251390
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już...
19 mar 2025683
1887 – zmarł Józef Ignacy Kraszewski - genialny polski pisarz, historyk, wydawca, działacz społeczny i polityczny, autor największej liczby wydanych książek i wierszy w historii polskiej literatury.
Urodził się w 1812 r. Wychowywał się początkowo na Grodzieńszczyźnie w rodzinnym majątku Dołha koło Prużany,...
13 mar 20251290
1923 – w Wilnie urodził się Emil Karewicz - polski aktor. Znany przede wszystkim z roli Hermanna Brunnera w "Stawce większej niż życie".
Nie ma w Polsce osoby, która nie znałaby tego serialu, a wielu oglądało go nawet kilkanaście razy. Na całym świecie obejrzał go podobno łącznie 1 miliard osób. I chociaż -...
28 lut 2025772
1944 – z niemieckiej inspiracji jeden z batalionów Galizisches SS Freiwilligen Regiment 4. wraz z oddziałem UNS dokonał masakry polskiej ludności we wsi Huta Pieniacka. Zginęło od 800 do 1200 Polaków.
W Hucie Pieniackiej ukraińscy zbrodniarze spalili 172 gospodarstwa. Ludność - dzieci, kobiety, starców - palono...