06 paź 2024940
1672 – Turcy w zamian za wielki okup zakończyli 17-dniowe oblężenie Lwowa. Wcześniej 1500-osobowa polska załoga odparła ataki 50-tysięcznej armii kozacko-tureckiej.
W czasie wojny polsko-tureckiej 1672-1676, po upadku Kamieńca Podolskiego, potężna armia złożona z Turków, Tatarów i Kozaków ruszyła w głąb Polski,...
04 paź 20241205
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
23 wrz 2024874
1648 – Powstanie Chmielnickiego: pod Piławcami rozpoczęła się 3-dniowa bitwa z Kozakami - jedna z największych klęsk w dziejach oręża polskiego, zakończona ucieczką Polaków.
25 tysięcy Kozaków założyło dwa ufortyfikowane obozy - na prawym i lewym brzegu rzeki Ikwy, na granicy Wołynia i Podola. 30-tysięcznymi...
20 wrz 20241351
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
19 wrz 2024741
1939 - armia sowiecka zajęła Wilno po dwudniowej obronie miasta przez Polaków. Wziętych do niewoli obrońców wymordowano. 3 tygodnie później sowieci przekazali miasto Litwie.
Początkowo polska załoga Wilna liczyła ok. 14 tys. żołnierzy, z czego jedynie połowa miała broń. Pozostali to ochotnicy, zmobilizowani...
18 wrz 2024772
1939 - na wieść o wkroczeniu sowietów do Polski w Jeziorach na Polesiu popełnił samobójstwo Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) - wybitny malarz, pisarz, dramaturg i filozof.
Przypomnijmy, że Witkacy był synem malarza, pisarza i architekta Stanisława Witkiewicza herbu Nieczuja oraz Marii z Pietrzkiewiczów herbu...
06 wrz 20241096
1941 – utworzono getto w Wilnie. We wrześniu 1943 r. wybuchło w nim powstanie żydowskie, po którym getto zlikwidowano. W czasie okupacji Niemcy i Litwini zgładzili ok. 70 tys. wileńskich Żydów.
Masowe egzekucje Żydów z Wilna zaczęły się jeszcze przed utworzeniem getta. Do początku września w lesie w Ponarach...
03 wrz 20241030
1928 - we wsi Guszczewina koło Narewki urodziła się- słynna sanitariuszka i łączniczka 5 Wileńskiej Brygady AK. Torturowana i zamordowana przez UB.
Była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich. Ojciec, leśniczy, został wywieziony przez Sowietów do łagru w 1940 r. w ramach pierwszej wywózki mieszkańców...
01 wrz 2024879
1939 – Niemcy napadły na Polskę bez uprzedzenia, rozpoczynając II wojnę światową. Lufwaffe zbombardowała także miejscowości na Kresach: Lwów, Grodno, Lidę, Kobryń, Kowel.
W pierwszym dniu wojny najbardziej na Kresach ucierpiał Lwów. Niemieckie bomby zniszczyły cerkiew grekokatolicką św. Ducha, Dworzec Główny,...
31 sie 2024940
1920 – pod Komarowem polscy ułani pod wodzą Juliusza Rómmla rozgromili wielokrotnie liczniejszą bolszewicką Armię Konną Budionnego.
Historycy zwracają uwagę, że bitwa ta miała przełomowe znaczenie dla południowego frontu w czasie wojny polsko-bolszewickiej, porównywalne z Bitwą Warszawską. Siły polskie były...
27 sie 2024938
1672 – po 10-dniowej walce broniony przez nieliczną polską załogę Kamieniec Podolski skapitulował przed 120-tysięczną armią turecką. Rzeczpospolita utraciła twierdzę na 27 lat.
W czasie wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76 potężne siły tureckie pod wodzą Wielkiego Wezyra Mehmeda IV obległy...
25 sie 2024649
2002 – zmarła hrabina Karolina Lanckorońska herbu Zadora - polska historyk sztuki związana z Kresami, działaczka polonijna niezwykle zasłużona dla polskiej kultury narodowej.
Urodziła się w 1898 r. Była córką hrabiego Karola Lanckorońskiego i jego trzeciej żony Małgorzaty von Lichnowsky. Studiowała w Wiedniu,...
