26 mar 20251306
1943 - w nocy z 26 na 27 marca banda UPA dokonała masakry 180 Polaków we wsi Lipniki na Wołyniu. Ocalał Mirosław Hermaszewski -lotnik, kosmonauta, generał brygady i pilot Wojska Polskiego. Pierwszy w historii Polak, który odbył lot w kosmos.
W Lipnikach istniała 21-osobowa polska Samoobrona pod dowództwem Marka...
25 mar 20251310
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już...
24 mar 20251058
1914 – w Mazurkach koło Baranowicz urodziła się Krystyna Krahelska - poetka, żołnierz AK, autorka "Hej, chłopcy, bagnet na broń!", pozowała do pomnika Syrenki. Zginęła w Powstaniu Warszawskim ratując rannego.
Była córką inżyniera Jana Krahelskiego - późniejszego oficera, starosty i wojewody poleskiego....
20 mar 2025824
1875 – zmarł January Suchodolski - polski malarz batalista okresu romantyzmu, oficer wojsk polskich. Urodzony w 1797 r. w Grodnie.
Był bratem poety Rajnolda Suchodolskiego. Walczył w Powstaniu Listopadowym w bitwach pod Wawrem, Grochowem i Iganiami. W wolnym czasie szkicował żołnierzy. Był jednym z założycieli...
19 mar 2025662
1887 – zmarł Józef Ignacy Kraszewski - genialny polski pisarz, historyk, wydawca, działacz społeczny i polityczny, autor największej liczby wydanych książek i wierszy w historii polskiej literatury.
Urodził się w 1812 r. Wychowywał się początkowo na Grodzieńszczyźnie w rodzinnym majątku Dołha koło Prużany,...
18 mar 2025771
1921 - Polska podpisała w Rydze traktat z Rosją i Ukrainą sowiecką kończący wojnę polsko - bolszewicką i wytyczający granicę wschodnią II RP.
Traktat Ryski uregulował stosunki odrodzonej Rzeczypospolitej z jej wschodnim sąsiadem (formalnie także z Ukrainą sowiecką), przy czym Rosja sowiecka zawierała Traktat...
14 mar 2025777
1801 – zmarł Ignacy Krasicki - biskup, pisarz, publicysta związany ze Lwowem. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego Oświecenia nazywany "księciem poetów polskich".
W latach 1743-1750 Krasicki uczył się w Jezuickim Kolegium Lwowskim. Wśród licznych swoich stanowisk w różnych okresach był m.in. kanonikiem...
12 mar 2025750
1679 – król Jan III Sobieski nadał Tatarom wsie Kruszyniany, Nietupa, Łużany i część Poniatowicz.
Tatarzy zaczęli osiedlać się w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XIV w., głównie za sprawą księcia Witolda, w okolicach Wilna, Trok, Grodna i Kowna, od XVII w. na Wołyniu i Podolu, a u schyłku tego wieku na...
06 mar 2025550
1909 - w Mostach Wielkich koło Lwowa urodził się Włodzimierz Puchalski - przyrodnik, podróżnik, fotograf, reżyser filmów przyrodniczych, autor określenia "bezkrwawe łowy".
Jak czytamy w Wikipedii, swój pierwszy aparat fotograficzny Włodzimierz Puchalski otrzymał w wieku 14 lat od dziadka. Pasję fotografowania...
28 lut 2025745
1944 – z niemieckiej inspiracji jeden z batalionów Galizisches SS Freiwilligen Regiment 4. wraz z oddziałem UNS dokonał masakry polskiej ludności we wsi Huta Pieniacka. Zginęło od 800 do 1200 Polaków.
W Hucie Pieniackiej ukraińscy zbrodniarze spalili 172 gospodarstwa. Ludność - dzieci, kobiety, starców - palono...
22 lut 20251324
1992 – zmarł Tadeusz Łomnicki - polski aktor teatralny i filmowy z Kresów, reżyser, pedagog, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Na Woli. Odtwórca roli Pana Wołodyjowskiego.
Łomnicki urodził się w 1927 r. w Podhajcach. Jego ogromny dorobek artystyczny obejmuje 82 role sceniczne, 51 ról filmowych, w tym...
20 lut 2025739
1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha - minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.
W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w...