15 maj 2025643
1863 - Rosjanie rozstrzelali w Płocku Zygmunta Padlewskiego - generała Powstania Styczniowego urodzonego w Czerniawce Małej pod Berdyczowem.
Zygmunt Padlewski był synem Władysława - powstańca listopadowego i Judyty z Potockich. Uczył się w Korpusie Kadetów w Brześciu nad Bugiem, następnie zaś w Akademii Artylerii w...
11 maj 20251293
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
10 maj 2025849
1846 – w Petersburgu zmarł książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki - genialny finansista, minister skarbu Królestwa Polskiego. Pochodził z Polesia, związany z Grodzieńszczyzną.
Urodził się w 1778 r. w Pohoście na Polesiu. Wychowany w rosyjskim Korpusie Kadetów, służył w armii Suworowa. Nie walczył jednak...
07 maj 2025917
1920 – wojska polskie w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej zdobyły Kijów. Był to największy triumf polskiego oręża od czasów bitew pod Kircholmem i Chocimiem.
Zdobycie Kijowa było zwieńczeniem słynnej Wyprawy Kijowskiej, podjętej zaledwie niecałe dwa tygodnie wcześniej przez wojska polskie wspierane przez...
06 maj 2025877
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej - w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje...
03 maj 2025648
1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polska i Litwa stały się oficjalnie jednym, niepodzielnym państwem.
O znaczeniu Konstytucji 3 Maja i okolicznościach jej późniejszego obalenia napisano już bardzo wiele. Przypomnijmy więc tylko, że była to pierwsza w Europie i...
02 maj 2025567
1860 – we Lwowie urodził się Zygmunt Jasiński - inżynier, minister kolei żelaznych, projektant i budowniczy wielu linii kolejowych i dworców na terenie Galicji.
Studiował na Politechnice Lwowskiej i w Wiedniu. Po studiach wrócił do Lwowa, gdzie uzyskał nominację na budowniczego miejskiego. Zaprojektował i zbudował...
30 kwi 20251738
1940 – koło Anielina pod Opocznem poległ Henryk Dobrzański "Hubal" - legendarny major polskiej kawalerii, uczestnik walk o Lwów, wojny 1920 r. i obrony Grodna przed sowietami w 1939 r.
Urodzony w 1897 r. Według niektórych badaczy, był w linii prostej potomkiem słynnego rycerza Zawiszy Czarnego z Garbowa i to zarówno od...
26 kwi 2025801
1920 - Wyprawa Kijowska: płk Stefan Dąb-Biernacki na czele polskich wojsk wspaniałym rajdem zdobył Żytomierz rozbijając dywizję bolszewicką.
Rajd polskich wojsk na Żytomierz był - obok rajdu na Kowel - jednym z nielicznych przykładów użycia wojsk motorowych w wojnie z bolszewikami. W czasie pokonywania trasy samochody...
22 kwi 2025861
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
20 kwi 2025790
1807 – urodził się Wincenty Pol - wybitny polski poeta i geograf związany z Kresami. To właśnie on jako pierwszy użył pojęcia Kresy w swoim poemacie "Mohort" z 1854 roku.
Wychował się we Lwowie, ukończył kolegium jezuickie w Tarnopolu, następnie Uniwersytet Lwowski. Wykładał na Uniwersytecie Wileńskim. Brał...
19 kwi 2025796
1831 – Powstanie Listopadowe: Bitwa pod Boremlem na Wołyniu. Zwycięstwo nad Rosjanami polskich wojsk dowodzonych przez generała Józefa Dwernickiego.
Było to kolejne błyskotliwe zwycięstwo tego wybitnego dowódcy. Na czele 7 tys. żołnierzy i mając do dyspozycji 12 dział otrzymał on od rządu powstańczego zadanie...
