10 cze 2025861
1792 – wojna polsko-rosyjska: zwycięstwo wojsk litewskich w bitwie pod Stołpcami. Brawurowa szarża jazdy tatarskiej generała Bielaka i Kawalerii Narodowej na wojska rosyjskie.
Cofający się na zachód polski korpus generała Józefa Judyckiego liczył 7700 żołnierzy. Przeciwko sobie miał blisko 10-tysięczny rosyjski...
09 cze 2025921
1595 – urodził się Władysław IV Waza - król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski, czernihowski. Wybrany carem Rosji.
Dodajmy, że Władysław IV - syn Zygmunta III Wazy - był także dziedzicznym królem Szwecji, Gotów i Wandalów. I chociaż carskiego...
06 cze 20251121
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
05 cze 2025480
1894 – we Lwowie otwarto Panoramę Racławicką - wielki obraz olejny Bitwy pod Racławicami namalowany pod kierownictwem Jana Styki i Wojciecha Kossaka.
Zamówienie na namalowanie Panoramy rada miasta Lwowa złożyła u Jana Styki w 1893 r. - miała być gotowa na 100-lecie Insurekcji Kościuszkowskiej. Miała to być także...
04 cze 2025980
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
03 cze 2025731
1605 – zmarł Jan Zamoyski - kanclerz wielki koronny, hetman wielki koronny, wybitny mąż stanu, założyciel Zamościa.
Zwycięzca w wojnach z Rosją, m.in. w zastępstwie króla dowodził całą polską armią podczas oblężenia Pskowa. Walczył też w Inflantach i Mołdawii - po zwycięstwie nad Turkami i Tatarami pod...
02 cze 2025784
1652 – dwudniowa bitwa z Kozakami i Tatarami pod Batohem zakończyła się klęską Polaków. Po bitwie na rozkaz Bohdana Chmielnickiego wymordowano 3,5 tysiąca polskich jeńców.
Ta jedna z największych klęsk polskiego oręża na Kresach poważnie osłabiła kraj i stała się początkiem całej serii nieszczęść -...
01 cze 2025716
1895 – w Chorobrowie w Województwie Tarnopolskim urodził się Tadeusz Bór-Komorowski - generał, Komendant Główny AK, Naczelny Wódz, premier Polski na uchodźstwie.
Ukończył gimnazjum we Lwowie. W 1918 r. przyjęty do polskiego 9 Pułku Ułanów, w którym walczył w wojnie z Ukraińcami, a później z bolszewikami....
31 maj 2025727
1800 – w Słonimiu zmarł Michał Kazimierz Ogiński herbu Oginiec - generał, hetman wielki litewski, wojewoda wileński, kompozytor, poeta i literat. Autor poloneza "Pożegnanie Ojczyzny".
Słynny ów "polonez Ogińskiego" jest zazwyczaj mylnie przypisywany bratankowi Michała Kazimierza Ogińskiego - Michałowi Kleofasowi...
30 maj 2025118
Audycja „Wesoła Lwowska Fala” nadawana w latach międzywojennych na antenie Polskiego Radia Lwów cieszyła się ogromną popularnością. Jej bohaterowie Szczepcio – w tej roli Kazimierz Wajda i Tońcio – Henryk Vogelfänger, prowadząc przezabawne dialogi, przez pięć lat istnienia programu rozśmieszali do łez 6 mln...
30 maj 2025762
1835 - spłonął Teatr Miejski w Mińsku, uruchomiony 10 lat wcześniej w dawnym Pałacu Radziwiłłów. Po pożarze teatr odbudowano. Sowieci zniszczyli go w 1984 roku.
Przypomnijmy, że dawny Teatr Miejski — pierwszy tego typu budynek w Mińsku znajdował się na ulicy Wołockiej, na lewo od ówczesnego hotelu Europa. Obecnie...
29 maj 2025619
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
