Bój, grafika Artura Grottgera z cyklu Lithuania/ Fot: Domena Publiczna
1863 – klęska powstańców styczniowych pod wodzą Zygmunta Sierakowskiego w trzydniowej Bitwie pod Birżami. W jej wyniku powstanie na Litwie zaczęło wygasać.
Bitwa pod Birżami w dniach 7-9 maja składała się z serii czterech bitew: pod Madejkami, Świrplenami, Hudyszkami i Sznurkiszkami. Początkowo powstańcy odnieśli sukces, pokonując wojska rosyjskie gen. Ganeckiego pod Madejkami i zadając im dotkliwe straty. Jednak następnego dnia pod Świrplenami polski oddział Lutkiewicza i Jasińskiego został rozbity i zmuszony do wycofania się. Również 8 maja załamał się atak polskich kosynierów Bolesława Kołyszki i Pawła Wiwulskiego pod Hudyszkami. Powstańcy przegrali starcie na bagnety – poległo i rannych zostało 200 z nich, rany odniósł też sam Sierakowski, który wyznaczył na swojego następcę Ignacego Laskowskiego.
Ostateczna klęska nastąpiła 9 maja kiedy to zebrawszy rozbite oddziały Laskowski zajął pozycję przy folwarku w Sznurkiszkach koło Skrobiszek. Tam został zaatakowany przez Rosjan. Żołnierze Antoniego Mackiewicza przez godzinę utrzymywali swoje pozycje, broniąc taboru z rannymi. W końcu bitwa zakończyła się przegraną i rozproszeniem resztek oddziałów powstańczych.
W wyniku bitwy pod Birżami zgrupowanie Sierakowskiego nie zdołało przebić się do Kurlandii, gdzie miało otrzymać drogą morską dostawę broni. Klęska ta spowodowała zanik aktywności powstańczej na Litwie.
1465 – urodziła się Elżbieta I Jagiellonka – królewna polska, księżniczka litewska, córka Kazimierza Jagiellończyka. Zmarła w 1466 r.
1794 – w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej w Warszawie wykonano wyrok śmierci na przywódcach Konfederacji Targowickiej: Józefie Ankwiczu, Józefie Kossakowskim, hetmanie Piotrze Ożarowskim i hetmanie Józefie Zabielle.
1824 – urodził się Konstanty Branicki – polski szlachcic, właściciel ziemski, z zamiłowania przyrodnik, kolekcjoner i podróżnik. Właściciel ukraińskich dóbr: Bohusławszczyzny, którą sprzedał rządowi carskiemu, Rokitnian, Żytniogóry, Zabołocia i Stężoryc. Zmarł w 1884 r.
1844 – urodził się Adam Antoni Kryński – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Lwowskiego. Zmarł w 1932 r.
1895 – urodził się Stanisław Kulczyński – polski botanik, działacz polityczny. Profesor, a od 1936 r. rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Jako jedyny z polskich rektorów przeciwstawił się tzw. „gettu ławkowemu”, w wyniku czego został odwołany. W czasie wojny był Delegatem Rządu RP na Uchodźstwie na Obszar Lwowski. Lwów opuścił w 1941 r. wraz z Karoliną Lanckorońską. Poseł na Sejm PRL kilku kadencji. Zmarł w 1975 r.
1921 – na czele Inspektoratu Armii w Wilnie stanął gen. Edward Śmigły-Rydz, późniejszy marszałek Polski.
1944 – banda UPA dokonała w nocy z 9 na 10 maja masakry polskiej ludności we wsi Derżów. Wśród zamordowanych było wiele dzieci. Zobacz listę ofiar zbrodni UPA w Derżowie.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 9 maja
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!