26 maj 20232596
1648 – Powstanie Chmielnickiego: w wyniku nieudolnego dowodzenia wojska polskie poniosły klęskę w bitwie z Kozakami i Tatarami pod Korsuniem.
7-tysięczna armia polska dowodzona przez hetmanów Mikołaja Potockiego i Marcina Kalinowskiego stanęła pod Korsuniem warownym obozem i została zaatakowana przez 20-tysięczne siły...
18 maj 20230333
1998 – powstał Uniwersytet Polski w Wilnie założony przy Stowarzyszeniu Naukowców Polaków Litwy jako reakcja na pełną lituanizację Uniwersytetu Wileńskiego.
Początkowo władze Litwy nie chciały zgodzić się na polską uczelnię. Ustąpiły dopiero po tym jak ówczesny premier RP uzależnił od tego polską zgodę...
09 maj 20230454
1863 - klęska powstańców styczniowych pod wodzą Zygmunta Sierakowskiego w trzydniowej Bitwie pod Birżami. W jej wyniku powstanie na Litwie zaczęło wygasać.
Bitwa pod Birżami w dniach 7-9 maja składała się z serii czterech bitew: pod Madejkami, Świrplenami, Hudyszkami i Sznurkiszkami. Początkowo powstańcy odnieśli...
07 maj 20230431
1920 – wojska polskie w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej zdobyły Kijów. Był to największy triumf polskiego oręża od czasów bitew pod Kircholmem i Chocimiem.
Zdobycie Kijowa było zwieńczeniem słynnej Wyprawy Kijowskiej, podjętej zaledwie niecałe dwa tygodnie wcześniej przez wojska polskie wspierane przez...
27 kwi 20230577
1584 – w Wilnie zmarł Mikołaj Radziwiłł Rudy herbu Trąby - hetman i kanclerz wielki litewski, świetny wódz - odniósł aż cztery wielkie zwycięstwa nad armią rosyjską.
Mikołaj Radziwiłł urodził się w 1512 r., był bratem królowej Polski Barbary Radziwiłłówny. W 1547 r. otrzymał od cesarza Karola V tytuł...
26 kwi 20230483
1920 - Wyprawa Kijowska: płk Stefan Dąb-Biernacki na czele polskich wojsk wspaniałym rajdem zdobył Żytomierz rozbijając dywizję bolszewicką.
Rajd polskich wojsk na Żytomierz był - obok rajdu na Kowel - jednym z nielicznych przykładów użycia wojsk motorowych w wojnie z bolszewikami. W czasie pokonywania trasy samochody...
22 kwi 20230471
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
17 kwi 20231419
1926 – w zamachu zginął Hubert Linde - polski działacz państwowy i gospodarczy, minister poczty i telegrafów oraz skarbu pochodzący z Kresów.
Urodził się w 1867 r. Stanisławowie. Ukończył Uniwersytet Lwowski. Był m.in. dyrektorem urzędu pocztowego w Samborze. Działał w polskich organizacjach społecznych,...
16 mar 20230625
1927 – we Lwowie urodził się Stanisław Dulz - polski reżyser filmów animowanych. Twórca "Bolka i Lolka" i "Porwania Baltazara Gąbki".
Pochodził z rodziny, która na skutek sowieckich wysiedleń wyjechała w 1946 r. ze Lwowa, osiadając w Wałbrzychu. Początkowo Stanisław Dulz pracował jako górnik. Talent plastyczny...
15 mar 20230739
1945 - rozpoczęła się wielka pacyfikacja Polaków przez sowieckie NKWD na Grodzieńszczyźnie i koło Mołodeczna. Przez 2 miesiące aresztowano 7.245 osób, z których 109 rozstrzelano na miejscu.
Zbrodni dokonały 6 i 10 dywizja NKWD. Była to już druga pacyfikacja Polaków przez NKWD na tych terenach po tzw. "wyzwoleniu"....
14 mar 20230447
1801 – zmarł Ignacy Krasicki - biskup, pisarz, publicysta związany ze Lwowem. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego Oświecenia nazywany "księciem poetów polskich".
W latach 1743-1750 Krasicki uczył się w Jezuickim Kolegium Lwowskim. Wśród licznych swoich stanowisk w różnych okresach był m.in. kanonikiem...
12 mar 20230385
1679 – król Jan III Sobieski nadał Tatarom wsie Kruszyniany, Nietupa, Łużany i część Poniatowicz.
Tatarzy zaczęli osiedlać się w Wielkim Księstwie Litewskim od końca XIV w., głównie za sprawą księcia Witolda, w okolicach Wilna, Trok, Grodna i Kowna, od XVII w. na Wołyniu i Podolu, a u schyłku tego wieku na...
