30 stycznia w Historii Kresów

Benedykt Dybowski/ commons.wikimedia.org

1930 – we Lwowie zmarł Benedykt Dybowski – polski przyrodnik, badacz Azji, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Przez ludy całej Syberii nazywany Dobrym Białym Bogiem.

Urodził się w 1833 r. w Adamarynie w Guberni Mińskiej w majątku swojej matki Salomei Pszyszeckiej. Studia ukończył na Uniwersytecie Dorpackim w dzisiejszej Estonii.

Brał czynny udział w przygotowaniu Powstania Styczniowego jako komisarz Rządu Narodowego na Litwę i Białoruś. Po upadku powstania władze carskie zesłały go na 12 lat ciężkich robót na Syberii, a jego rodzinna posiadłość została skonfiskowana. Po kilku latach dzięki pomocy Wschodniosyberyjskiego Towarzystwa Geograficznego pozwolono mu osiedlić się nad Bajkałem i prowadzić tam badania. Kontynuował je jako lekarz na Kamczatce i na Wyspach Komandorskich. Leczył za darmo tubylców, dokumentował ich języki.

Jego dorobek obejmuje 175 prac naukowych i 11 rękopisów. Należał do Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie. Pochowany na Górce Powstańców Styczniowych na Cmentarzu Łyczakowskim.

1644 – Bitwa pod Ochmatowem z Tatarami. Hetman Wielki Koronny Stanisław Koniecpolski i Jeremi Wiśniowiecki pobili przeważające siły Tuhaj-beja. Niedobitki wyciął nad Siniuchą komisarz zaporoski Mikołaj Zaćwilichowski. Tatarzy stracili 4 tys. ludzi.

1667 – w Andruszowie zawarto polsko–rosyjski traktat pokojowy kończący 13-letnią krwawą wojnę. Do Rzeczypospolitej wracały Inflanty polskie oraz województwa połockie i witebskie. Rosja otrzymywała Smoleńsk i Siewierszczyznę, lewobrzeżną Ukrainę i – na 2,5 roku – Kijów. Zaporoże miało być wspólnym protektoratem Polski i Rosji. Polska otrzymała prawo protekcji nad religią katolicką w Rosji, Rosja – prawo protekcji nad prawosławiem w Polsce. Traktat na ponad sto lat podzielił Ukrainę na część rosyjską i polską, czego skutki są widoczne do dziś.

1861 – z ran odniesionych w pojedynku zmarł we Lwowie zmarł Walery Łoziński – polski pisarz i publicysta. Pracował m.in. w „Gazecie Lwowskiej”. W swoich utworach poruszał problematykę narodową, sięgając do wydarzeń z okresu Rzezi Galicyjskiej 1846 r. i Wiosny Ludów w Galicji. Zyskał we Lwowie spory rozgłos i uznanie. Znany był też z zamiłowania do awantur i pojedynków. Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której uczestniczyła cała polska inteligencja miasta. Urodzony w 1837 r. w Mikołajowie koło Stryja.

1965 – zmarł Władysław Starewicz – polski animator, reżyser i pionier lalkowego filmu animowanego. Pochodził z polskiej szlachty na Litwie. Mieszkał i pracował w Kownie. Urodzony w 1882 r.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 30 stycznia

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

1 października w Historii Kresów 5 sierpnia w Historii Kresów 6 czerwca w Historii Kresów 15 stycznia w Historii Kresów 3 stycznia w Historii Kresów