13 kwietnia przypada Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Jest on obchodzony w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 roku informacji o odkryciu w ZSRR masowych grobów oficerów Wojska Polskiego zamordowanych przez NKWD w 1940 roku.
Wiosną 1940 roku NKWD wymordowało z motywów politycznych blisko 22 tysiące obywateli polskich wziętych do niewoli po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939. Byli wśród nich oficerowie Wojska Polskiego – wybitni dowódcy i stratedzy, policjanci, urzędnicy, uczeni, profesorowie wyższych uczelni, artyści, lekarze, nauczyciele, prawnicy. Stanowili elitę narodu, jego potencjał obronny, intelektualny i twórczy.
Jeńcy ginęli od strzału w tył głowy. Ofiary dokonanej zbrodni były pogrzebane w zbiorowych mogiłach – w Katyniu, Charkowie oraz Miednoje. Egzekucje trwały od kwietnia do maja 1940 roku.
1909 – we Lwowie urodził się Stanisław Ulam – wybitny przedstawiciel lwowskiej szkoły matematycznej. Współtwórca amerykańskiej bomby termojądrowej.
Stanisław Ulam Miał wielkie zasługi dla rozwoju matematyki i fizyki matematycznej w dziedzinach topologii, teorii mnogości, teorii miary i procesów gałązkowych. Był twórcą pierwszych metod numerycznych, np. Metody Monte Carlo. Był też jednym z pierwszych naukowców, którzy wykorzystywali w swojej pracy komputer.
Najważniejszym okresem w życiu Ulama był jednak udział w amerykańskim Projekcie Manhattan w ośrodku badań jądrowych w Los Alamos. Należał do grupy opracowującej projekt bomby wodorowej. Bomba jego konstrukcji nosi nazwę Tellera-Ulama. Ponieważ dokumenty z tamtego okresu są nadal tajne, znamy na razie niewiele szczegółów na temat jego ówczesnych dokonań.
W 1943 r. uczony przyjął obywatelstwo amerykańskie. Zmarł w 1984 r. w USA.
1867 – w Kołłątajowie na Witebszczyźnie urodził się Leon Petrażycki – polski i rosyjski prawnik, filozof, socjolog prawa, etyk i logik. Doktor honoris causa Uniwersytetu Wileńskiego. Zmarł w 1931 r.
1872 – w Mohylowie Podolskim urodził się Zygmunt Brynk – polski kontradmirał, uczestnik I wojny światowej. Zmarł w 1943 r.
1884 – w Śmile na Ukrainie urodził się Tadeusz Strumiłło – polski filozof, pedagog, jeden z pierwszych instruktorów harcerskich i założycieli polskiego skautingu. Uzyskał stopień doktora filozofii na uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Zmarł w 1958 r.
1898 – w Baranowiczach urodziła się Maja Berezowska – polska malarka, graficzka, karykaturzystka, scenograf. Zmarła w 1978 r.
1913 – w Wilnie urodził się Aleksander Rymkiewicz – polski poeta, tłumacz. Ukończył prawo na Uniwersytecie Wileńskim. W latach 1933-1934 był związany z grupą literacką „Żagary”. Debiutował w 1933 r. w wileńskim dzienniku „Słowo”. Zmarł w 1983 r.
1937 – w Pińsku urodził się Ryszard Stachowski – psycholog, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, profesor zwyczajny.
1938 – w Wilnie urodził się Andrzej Dąbrowski – polski muzyk, piosenkarz, wokalista jazzowy, perkusista, kompozytor, dziennikarz, fotografik i kierowca rajdowy.
1943 – radio berlińskie podało komunikat o odnalezieniu w Lesie Katyńskim zwłok 12 tys. polskich oficerów – w ten sposób świat dowiedział się o Zbrodni Katyńskiej.
1979 – zmarł Marian Załucki – polski poeta i satyryk. Dzieciństwo spędził we Lwowie. Występował m.in. w kabarecie „Dudek”, Teatrze Buffo, programach radiowych. Urodzony w 1920 r. w Kołomyi.
1990 – podczas wizyty prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego w Moskwie szef państwa sowieckiego Michaił Gorbaczow przekazał Polsce pochodzące z radzieckich archiwów dokumenty dotyczące Zbrodni Katyńskiej, po raz pierwszy oficjalnie przyznając, że dokonało jej sowieckie NKWD.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 13 kwietnia
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!