Lew Sapieha, portret nieznanego autora z 1616 roku/Wikipedia.org
1557 – w Ostrownie (ob. Białoruś) urodził się Lew Sapieha – hetman i kanclerz wielki litewski, marszałek Sejmu, wojewoda wileński, starosta słonimski, brzeski, mohylewski.
Był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych postaci w historii Wielkiego Księstwa Litewskiego i jedną z najbardziej wpływowych osób w dawnej Rzeczypospolitej. Dzięki protekcji Radziwiłłów znalazł się w otoczeniu króla Stefana Batorego. Wraz z nim brał udział w wojnach z Rosją – w kampanii połockiej, w wyprawach na Wielkie Łuki i Psków, a po latach – w 1609 r. w słynnej wyprawie na Moskwę. Jeździł do Moskwy w misji dyplomatycznej.
Zarządzał skarbem litewskim i mennicą w Wilnie. W 1586 r. przeszedł ostatecznie na katolicyzm, potem był gorącym zwolennikiem Unii Brzeskiej, ale nie podejmował represji przeciwko prawosławiu.
Usiłował doprowadzić do osadzenia królewicza Władysława na tronie moskiewskim i prowadził w tej sprawie negocjacje z bojarami i metropolitą Filaretem. Obok zwycięstw militarnych Polski to właśnie jego dyplomacja doprowadziła do największego w historii triumfu Rzeczypospolitej nad Moskwą – do tzw. hołdu ruskiego, który złożył polskiemu królowi w Warszawie car Rosji Wasyl IV Szujski. Lew Sapieha zmarł w 1633 r.
1350 – zawarto porozumienie polsko-węgierskie, na mocy którego król Węgier zrzekł się swych praw do Rusi Halicko – Włodzimierskiej.
1546 – pomiędzy 4 kwietnia a 19 listopada zmarł Iwan Sapieha – wojewoda witebski i podlaski, starosta drohiczyński, syn Bohdana Sapiehy. Urodzony w 1486 r. Opowiadał się za całkowitą unią Wielkiego Księstwa Litewskiego z Polską, w przeciwieństwie do hetmana Konstantego Ostrogskiego i wojewody wileńskiego Olbrachta Gasztołda, którzy chcieli całkowitej odrębności WKL. Brał udział w poselstwie do Moskwy w latach 1531-1532 w sprawie zawieszenia broni w trwającej wojnie i w 1536 r. W sierpniu 1533 r. był jednym z komisarzy królowej Bony, który zajmował się dochodzeniem w sprawie rozdziału ziem na Litwie.
1660 – hetman polny Stefan Czarniecki za zasługi wojenne otrzymał Białystok.
1682 – w Wace pod Wilnem zmarł Michał Kazimierz Pac – hetman wielki litewski. Uczestniczył za panowania króla Jana Kazimierza w wojnach ze wszystkimi wrogami Rzeczypospolitej, a jego ród dominował w tym czasie na Litwie.
Urodzony w 1624 r. W roku 1649 odznaczył się w walkach przeciwko Chmielnickiemu. W 1658 r. został mianowany pułkownikiem królewskim, w 1659 r. cześnikiem wielkim litewskim, a następnie oboźnym wielkim litewskim i regimentarzem wojsk koronnych. Podczas tzw. Potopu prowadził kampanię w Kurlandii przeciwko Szwedom, a potem działania wojenne przeciwko Rosjanom okupującym Litwę – walczył m.in. pod Szkłowem.
Wzniósł pałac Paców przy ulicy Wielkiej w Wilnie, ufundował wileński Kościół św. Piotra i Pawła na Antokolu. Tam też został pochowany. Na płycie nagrobnej wyryto łaciński napis: „Tu leży grzesznik”.
1794 – Insurekcja Kościuszkowska: zwycięstwo wojsk polskich nad rosyjskimi w słynnej Bitwie pod Racławicami.
1846 – zmarł Leon Borowski – filolog, historyk i teoretyk polskiej literatury, profesor homiletyki w Wileńskiej Akademii Duchownej, profesor poezji, wymowy i wykładowca Uniwersytetu Wileńskiego, nauczyciel i odkrywca talentu Adama Mickiewicza, członek Towarzystwa Szubrawców i pierwszego w Wilnie Towarzystwa Filomatów. Został pochowany w Wilnie na cmentarzu na Zarzeczu. Urodził się w 1784 r. koło Pińska.
1865 – w Niżnym Nowogrodzie urodził się książę Zdzisław Lubomirski – prawnik, polityk, prezydent Warszawy, członek Rady Regencyjnej. W 1918 r. przekazał władzę Józefowi Piłsudskiemu i z jego inicjatywy Piłsudski został Naczelnikiem Państwa. W okresie międzywojennym Lubomirski był bardzo znanym politykiem i działaczem ziemiańskim. Po wybuchu II wojny odegrał ważną rolę w tworzeniu polskiego państwa podziemnego. W listopadzie 1942 r. został aresztowany przez gestapo i dwa miesiące torturowany w więzieniu. Po wyjściu na wolność nie odzyskał już zdrowia – zmarł w lipcu 1943 r.
1898 – w Serbach na Podolu urodził się Julian Wołoszynowski – polski pisarz i tłumacz. Zmarł w 1977 r.
1945 – w obozie jenieckim Mauthausen zmarł Mieczysław Ryś-Trojanowski – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego. Od 1908 r. działał w Galicji w kierownictwie Związku Walki Czynnej, tworzył organizacje strzeleckie. Znalazł się w grupie 66 strzelców, którzy jako pierwsi zdali egzamin oficerski. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Urodził się w 1881 r.
1946 – UPA spaliła miasteczka: Bukowsko i Nowotaniec oraz wsie: Nagórzany, Dudyńce, Pielnia, Pobiedno. W Bukowsku spłonęło m.in. 420 domów.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 4 kwietnia
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!