06 kwi 20251010
1922 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę "O objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską". Litwa Środkowa została włączona do Polski.
Litwa Środkowa powstała po zaaranżowanym przez Józefa Piłsudskiego w październiku 1920 r. tzw. „buncie” 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Lucjana Żeligowskiego złożonej...
05 kwi 2025901
1934 – w Wilnie urodził się Bohdan (Jerzy Bogusław) Poręba - reżyser filmowy i teatralny, polityk, publicysta. Autor słynnych filmów "Hubal", "Polonia Restituta", "Gniewko, syn Rybaka".
Ojciec Bohdana Poręby był oficerem Legionów Polskich, a potem Wojska Polskiego i Armii Krajowej, matka była nauczycielką. W 1945 r....
27 mar 2025549
1806 – w Krechowicach urodził się August Bielowski - poeta i historyk. Dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Zmarł w 1876 r. we Lwowie. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
Często podróżował do Rosji, Austrii i Niemiec, gdzie w archiwach i bibliotekach wyszukiwał źródła do dziejów Polski. Był...
25 mar 20251400
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już...
07 mar 2025645
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
28 lut 2025774
1944 – z niemieckiej inspiracji jeden z batalionów Galizisches SS Freiwilligen Regiment 4. wraz z oddziałem UNS dokonał masakry polskiej ludności we wsi Huta Pieniacka. Zginęło od 800 do 1200 Polaków.
W Hucie Pieniackiej ukraińscy zbrodniarze spalili 172 gospodarstwa. Ludność - dzieci, kobiety, starców - palono...
27 lut 20251146
1839 – w Wilnie Rosjanie rozstrzelali Szymona Konarskiego - działacza niepodległościowego, członka organizacji Młoda Polska i Stowarzyszenia Ludu Polskiego.
Szymon Konarski urodził się w 1808 r. we wsi Dobkiszki w pobliżu Sejn. Jego ojciec walczył w wojnie z Rosją i w Insurekcji Kościuszkowskiej, on sam z kolei w...
22 lut 20251395
1992 – zmarł Tadeusz Łomnicki - polski aktor teatralny i filmowy z Kresów, reżyser, pedagog, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Na Woli. Odtwórca roli Pana Wołodyjowskiego.
Łomnicki urodził się w 1927 r. w Podhajcach. Jego ogromny dorobek artystyczny obejmuje 82 role sceniczne, 51 ról filmowych, w tym...
20 lut 2025789
1963 – zmarł książę Eustachy Sapieha - minister spraw zagranicznych II RP, polityk konserwatywny. Urodzony w 1881 r. w Biłce Szlacheckiej pod Lwowem.
W listopadzie 1918 r. stał na czele Komitetu Obrony Kresów Wschodnich. Potem walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Był przedstawicielem Polski na rokowania z Litwą w...
19 lut 20251178
1846 – rozpoczęła się Rzeź Galicyjska - masowe mordy na polskich ziemianach, urzędnikach dworskich i księżach dokonane przez hordy chłopskie sprowokowane przez Austriaków.
Bezpośrednim impulsem do zbrodni była rozpuszczona przez Austriaków plotka o rzekomej akcji zbrojnej szykowanej przez szlachtę przeciwko chłopom...
17 lut 2025917
1834 – we Lwowie odbyła się prapremiera słynnej komedii "Zemsta" Aleksandra Fredry. Spektakl wystawił teatr Jana Nepomucena Kamińskiego.
Przypomnijmy, że w dzieciństwie Fredro mieszkał i pobierał nauki w Beńkowej Wiszni na dzisiejszej Ukrainie, aż do tragicznego pożaru dworu Fredrów w 1806 r., w którym zginęła...
02 lut 2025884
Konstanty Kalinowski/Fot: Wikipedia.org1838 – w Mostowlanach urodził się Konstanty Kalinowski - prawnik, dziennikarz, jeden z przywódców Powstania Styczniowego, bohater narodowy Polski, Białorusi i Litwy.
Dzieciństwo spędził w folwarku Jakuszówka koło Świsłoczy na Grodzieńszczyźnie. Studiował m.in. w Moskwie. W...
