17 wrz 20252068
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
15 wrz 2025744
1941 – w Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski - pierwszy i dotychczas jedyny polskojęzyczny kosmonauta, generał brygady WP, pilot.
Jest synem Romana i Kamili z d. Bielańskiej. Dziadek Sylwester herbu Zaremby był szlachcicem zagrodowym, miał 12 dzieci. Rodzina Hermaszewskich była wychowana w...
10 wrz 20251167
1974 – zmarł Melchior Wańkowicz - wybitny pisarz i dziennikarz, ojciec polskiego reportażu. Pochodził z rodziny ziemiańskiej herbu Lis zasłużonej dla obrony polskości na Kresach.
Urodził się w 1892 r. w Kałużycach w powiecie ihumeńskim na Mińszczyźnie. Jego ojciec za udział w Powstaniu Styczniowym został zesłany na...
30 sie 20251707
1943 – Rzeź Wołyńska: w Woli Ostrowieckiej grupa bandytów z UPA dokonała masakry 628 Polaków, w tym 220 dzieci do lat 14 i 7 Żydów. Tego dnia masakry ludności polskiej przez Ukraińców miały także miejsce w Gaju, Budach Ossowskich, Jankowcach, Kątach i Ostrówkach.
W mordzie w Woli Ostrowieckiej - oprócz bandytów...
29 sie 2025935
Podjęta przez polskiego króla kampania miała na celu odzyskanie Inflant i Ziemi Połockiej, zagarniętych przez cara Iwana IV Groźnego. Batory poprowadził na Rosję najbardziej chyba wielonarodową armię w historii. Byli w niej Polacy, Litwini, Węgrzy, Niemcy, Inflantczycy, Rusini, Tatarzy litewscy i Szkoci.
Oblężenie...
22 sie 2025388
22 sierpnia 1941 r. ukraińscy milicjanci pod nadzorem Einsatzgruppen, zamordowali 90 żydowskich dzieci i niemowląt w Białej Cerkwi na Ukrainie. Najstarsze z nich miało zaledwie 7 lat. Mord poprzedziła próba powstrzymania masakry przez podpułkownika Wehrmachtu Helmutha Groscurtha.
W lipcu 1941 roku Biała Cerkiew została...
22 sie 2025645
1531 – zwycięstwo polskich wojsk hetmana Jana Amora Tarnowskiego nad wielokrotnie liczniejszymi wojskami mołdawskimi w bitwie pod Obertynem w czasie wojny o Pokucie.
Przypomnijmy, że po klęsce polskiego króla Jana Olbrachta w czasie jego wyprawy bukowińskiej w 1497 r. Mołdawia przestała być naszym lennem. Ambicje...
16 sie 20251001
1399 - wojska litewsko-ruskie księcia Witolda poniosły druzgocącą klęskę w bitwie z Tatarami nad rzeką Worsklą. Była to jedna z największych bitew Średniowiecza.
Wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego, wspierane przez Polaków, Krzyżaków, oddziały mołdawskie i Tatarów Tochtamysza, usiłowały osadzić tegoż...
09 sie 2025629
1883 - we Lwowie urodził się Roman Longchamps de Bérier - prawnik, członek Komisji Kodyfikacyjnej RP, ostatni rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza. Zamordowany przez Niemców.
Pochodził ze znanej rodziny lwowskiej pochodzenia francuskiego. W 1901 r. ukończył gimnazjum we Lwowie, a potem Wydział Prawa i Umiejętności...
06 sie 20251169
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
23 lip 2025885
1829 – zmarł Wojciech Bogusławski - aktor, dramaturg, dyrektor Teatru Narodowego. Organizował występy Grodnie, Wilnie, Dubnie i Lwowie. Autor pierwszej opery narodowej.
Ten wybitny twórca polskiej sceny urodził się w 1757 r. w Poznańskiem. Ale jego twórczość była przez lata związana z Kresami. Odnotujmy też, że...
14 lip 20251066
1894 – we Lwowie rozegrano pierwszy oficjalny mecz piłkarski na ziemiach polskich - "Sokoła" Lwów z "Sokołem" Kraków. Zwyciężył Lwów 1:0. Gola strzelił Włodzimierz Chomicki.
Ten pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej odbył się na specjalnie do tego przygotowanym boisku w Parku Stryjskim, o...