06 sie 20241001
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
03 sie 2024642
1924 – zmarł Joseph Conrad (Józef Konrad Korzeniowski) - światowej sławy angielski pisarz z polskich Kresów, autor "Lorda Jima" i wielu innych utworów o tematyce morskiej.
O twórczości Conrada nie napiszemy tu nic nowego, natomiast za swój obowiązek uważamy przypomnienie jego kresowego pochodzenia. Urodził się w...
02 sie 2024763
Krystyna „Danuta” Krahelska/ ZDJĘCIA ARCHIWUM IPN1519 – wojska polsko-litewskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami pod Sokalem nad Bugiem. Poległo 1200 polskich rycerzy.
Bitwa ta miała miejsce w czasie wielkiego najazdu tatarskiego na Rzeczpospolitą pod wodzą syna chana - Mehmeda I Bogatyra Gireja. Licząca nawet 18...
01 sie 2024652
1943 – w lesie 5 km od Nowogródka Niemcy rozstrzelali 11 zakonnic Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu, zwanych nazaretankami, aresztowanych poprzedniego dnia. Ich szczątki ekshumowano 19 marca 1945 r. i przeniesiono do wspólnej mogiły przy nowogródzkiej farze. 5 marca 2000 r. zakonnice zostały beatyfikowane...
26 lip 20241075
1648 – Powstanie Chmielnickiego: początek 3-dniowej bitwy pod Konstantynowem, w której polskie wojska Jeremiego Wiśniowieckiego rozgromiły Kozaków Maksyma Krzywonosa.
Zarówno w tej, jak i wielu innych stoczonych w tamtym czasie przez Rzeczpospolitą bitwach zdumiewa nieodmiennie fakt, że pomimo wielokrotnej przewagi...
25 lip 2024505
1908 – we Lwowie urodził się Stanisław Kasznica - podpułkownik i ostatni Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych, zamordowany w więzieniu przez UB w 1948 roku.
Był synem Stanisława Kasznicy - wykładowcy prawa i senatora II RP, więzionego wcześniej przez carat na Pawiaku i w Cytadeli Warszawskiej, przez...
24 lip 2024900
1917 – I wojna światowa: walczący po stronie rosyjskiej polscy ułani stoczyli pod Krechowcami koło Stanisławowa bohaterską bitwę z 5-krotnie liczniejszymi Niemcami.
Polscy ułani z 1 Pułku tzw. Legionu Puławskiego, w liczbie zaledwie 400 szabel mieli rozkaz powstrzymania natarcia Niemców na Stanisławów i...
22 lip 20241274
1654 – armia carska zdobyła broniony przez Rzeczpospolitą Mścisław dokonując tzw. Rzezi Trubeckiego. Rosjanie wymordowali 15 tys. mieszkańców, w tym kobiety i dzieci.
Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Główne siły moskiewskie szły na Mińsk, a na południu wojska kniazia...
20 lip 20241556
1926 – zmarł Feliks Dzierżyński - polski i radziecki komunista z Kresów, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa: Czeka, GPU i OGPU. Symbol krwawego terroru.
To, że był psychopatycznym zbrodniarzem - "Żelaznym Feliksem", "Czerwonym Katem" - wiedzą wszyscy i niewiele mamy w tej sprawie do...
19 lip 2024742
1855 – w Kochaczynie pod Orszą zmarł Tomasz Zan - polski poeta i przyrodnik, współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, Związku Promienistych, prezes Zgromadzenia Filaretów.
Urodził się w 1796 r. w Miasocie koło Mołodeczna. Jego dziadek był burmistrzem Radoszkowicz. Przez 5 lat Tomasz Zan uczył się w gimnazjum w...
16 lip 2024675
1933 – nadano premierowe wydanie "Wesołej Lwowskiej Fali" - najpopularniejszej w przedwojennej Polsce audycji Polskiego Radia Lwów, gromadzącej 6 mln słuchaczy.
"Wesoła Lwowska Fala" była nadawana na całą Polskę do 1939 r. (od 1938 r. pod nazwą "Tajoj"). Pomysłodawcą audycji i autorem większości tekstów był...
11 lip 2024690
1943 – kulminacja Rzezi Wołyńskiej - tzw. Krwawa Niedziela. Dla tych, dla których cierpienie ofiar i prawda mają znaczenie nadrzędne, jest to Dzień Pamięci Męczeństwa Kresowian.
O świcie ukraińskie sotnie OUN-UPA działając z zaskoczenia zaatakowały 96 polskich wsi i osiedli polskich w powiatach kowelskim,...