09 maj 2025911
1863 - klęska powstańców styczniowych pod wodzą Zygmunta Sierakowskiego w trzydniowej Bitwie pod Birżami. W jej wyniku powstanie na Litwie zaczęło wygasać.
Bitwa pod Birżami w dniach 7-9 maja składała się z serii czterech bitew: pod Madejkami, Świrplenami, Hudyszkami i Sznurkiszkami. Początkowo powstańcy odnieśli...
03 maj 2025652
1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja regulującą ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Polska i Litwa stały się oficjalnie jednym, niepodzielnym państwem.
O znaczeniu Konstytucji 3 Maja i okolicznościach jej późniejszego obalenia napisano już bardzo wiele. Przypomnijmy więc tylko, że była to pierwsza w Europie i...
30 kwi 20251756
1940 – koło Anielina pod Opocznem poległ Henryk Dobrzański "Hubal" - legendarny major polskiej kawalerii, uczestnik walk o Lwów, wojny 1920 r. i obrony Grodna przed sowietami w 1939 r.
Urodzony w 1897 r. Według niektórych badaczy, był w linii prostej potomkiem słynnego rycerza Zawiszy Czarnego z Garbowa i to zarówno od...
28 kwi 2025710
1512 – w Bitwie pod Wiśniowcem (pod Łopusznem) hetman wielki litewski Konstanty Ostrogski i hetman wielki koronny Mikołaj Kamieniecki pokonali przeważające siły Tatarów Krymskich.
Tatarami dowodził chan Mengli I Girej. Polska kawaleria, w sile 5 tysięcy żołnierzy, przy wsparciu wojsk litewskich i ruskich wycięła w...
27 kwi 2025937
1584 – w Wilnie zmarł Mikołaj Radziwiłł Rudy herbu Trąby - hetman i kanclerz wielki litewski, świetny wódz - odniósł aż cztery wielkie zwycięstwa nad armią rosyjską.
Mikołaj Radziwiłł urodził się w 1512 r., był bratem królowej Polski Barbary Radziwiłłówny. W 1547 r. otrzymał od cesarza Karola V tytuł...
25 kwi 20251199
1920 – wojna polsko-bolszewicka: rozpoczęła się wyprawa kijowska wojsk polskich. Do walki ruszyło wspólnie 60 tys. Polaków i 4 tys. Ukraińców.
Celem wyprawy kijowskiej było zadanie wyprzedzającego ciosu bolszewikom i utworzenie niepodległego państwa ukraińskiego, które - zgodnie z koncepcją Józefa...
24 kwi 2025792
1784 – zmarł Franciszek Bohomolec - jezuita, nauczyciel, komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz i wydawca z Kresów — jeden z twórców polskiego Oświecenia.
Urodził się w 1720 r. na Witebszczyźnie. Uczył się w wileńskim konwikcie jezuickim i studiował filozofię w Akademii Wileńskiej. Potem przez 10 lat...
22 kwi 2025867
1794 - wybuchła Insurekcja Wileńska podczas Powstania Kościuszkowskiego. Na jej czele stanął Jakub Jasiński. Po zaciętej walce Polacy zdobyli miasto.
W Wilnie stacjonował silny garnizon rosyjski - 2 tys. żołnierzy i 19 armat. Wojsko polskie w mieście liczyło tylko ok. 400 ludzi. Mimo to, powstanie zakończyło się...
20 kwi 2025791
1807 – urodził się Wincenty Pol - wybitny polski poeta i geograf związany z Kresami. To właśnie on jako pierwszy użył pojęcia Kresy w swoim poemacie "Mohort" z 1854 roku.
Wychował się we Lwowie, ukończył kolegium jezuickie w Tarnopolu, następnie Uniwersytet Lwowski. Wykładał na Uniwersytecie Wileńskim. Brał...
17 kwi 2025781
1926 – w zamachu zginął Hubert Linde - polski działacz państwowy i gospodarczy, minister poczty i telegrafów oraz skarbu pochodzący z Kresów.
Urodził się w 1867 r. Stanisławowie. Ukończył Uniwersytet Lwowski. Był m.in. dyrektorem urzędu pocztowego w Samborze. Działał w polskich organizacjach społecznych,...
15 kwi 2025831
2007 – zmarł Jerzy Janicki - polski pisarz, dziennikarz, scenarzysta filmowy i radiowy, niezwykle zasłużony dla Lwowa i popularyzacji wiedzy o polskich Kresach.
Urodził się w 1928 r. w Czortkowie. Młodość spędził we Lwowie, na Łyczakowie w rodzinnej kamienicy pod numerem 84A. Ukończył lwowskie VI Gimnazjum Męskie...
14 kwi 20251375
1941 – w Lidzie urodziła się Pola Raksa - polska aktorka, znana m.in. jako Marusia z serialu "Czterej pancerni i pies".
W rodzinnym domu spędziła tylko pierwsze dwa lata życia. W 1943 r. jej rodzice podjęli decyzję o wyjeździe z Lidy, a po wojnie zamieszkali we Wrocławiu. Debiutowała w 1960 r. w "Szatanie z siódmej...
