23 sty 2025791
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
22 sty 20251337
1863 – wybuchło Powstanie Styczniowe przeciwko Rosji - największe powstanie narodowe w dziejach Polski. W 1200 bitwach i potyczkach zginęło kilkadziesiąt tysięcy polskich powstańców. Cześć ich pamięci.
Wybuch Powstania - w odpowiedzi na nasilający się rosyjski terror i brankę do carskiego wojska - został...
20 sty 2025930
1616 – urodził się Jerzy Sebastian Lubomirski - marszałek wielki koronny, hetman polny koronny. Wielki wódz, który uratował Polskę przed Potopem szwedzkim.
Postać wybitna i warta przypomnienia z wielu względów. Przede wszystkim jako jedyny polski arystokrata nie złożył hołdu szwedzkiemu królowi Karolowi Gustawowi...
18 sty 20251364
1943 - oddział Jana Piwnika "Ponurego" rozbił niemieckie więzienie w Pińsku. Była to jedna z najbardziej brawurowych akcji Armii Krajowej.
Jan Piwnik - wtedy w stopniu porucznika - był zrzuconym do Polski tzw. "cichociemnym" - skoczkiem wyszkolonym do działań dywersyjnych w Anglii. Komendant Główny AK gen. Stefan Rowecki...
17 sty 20251335
1874 - żołnierze rosyjscy zastrzelili 13 unitów w Drelowie na Podlasiu i ciężko zranili 200 wiernych, którzy nie chcieli przejść na prawosławie i oddać kluczy do świątyni.
Kolejnych 10 ofiar zmarło w wyniku pobicia przez carskich Kozaków. Przebieg wydarzeń przed świątynią tak opisywał świadek:
Lud odrzekł,...
16 sty 2025780
1826 - w Szostakowie na Grodzieńszczyźnie urodził się Romuald Traugutt - polski generał, przywódca Powstania Styczniowego, symbol walki Polaków o niepodległość, stracony przez Rosjan na stokach warszawskiej Cytadeli.
Wielki wpływ na jego wychowanie miała babka - Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała mu...
15 sty 20251071
1944 - 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej rozpoczęła Akcję "Burza" na Wołyniu przeciwko wojskom niemieckim.
W okresie od stycznia do czerwca 1944 r. w operacji tej wzięło udział 6,5 tys. żołnierzy AK. Dywizja stoczyła ponad 100 walk z Niemcami. Poległo ponad 600 polskich partyzantów. Straty wroga -...
12 sty 2025999
1915 – utworzono Legion Puławski - polski oddział liczący ok. tysiąca ochotników, walczący w czasie I wojny w składzie armii rosyjskiej przeciwko Niemcom.
Legion zaczęto tworzyć już w 1914 r. pod auspicjami Komitetu Narodowego Polskiego kierowanego przez Romana Dmowskiego, jednak w lutym 1915 r. rolę tę przejął...
11 sty 20251057
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...
08 sty 2025888
1967 – w wypadku na dworcu we Wrocławiu zginął Zbigniew Cybulski - pochodzący z Kresów jeden z najwybitniejszych aktorów teatralnych i filmowych powojennej Polski.
Urodził się w 1927 r. w Kniażach koło Stanisławowa. Skończył PWST w Krakowie. Największą popularność przyniosła Cybulskiemu rola Maćka...
03 sty 2025890
1863 – Komitet Centralny Narodowy podjął decyzję o wybuchu Powstania Styczniowego z chwilą ogłoszenia branki przez władze carskie.
1664 – polskie wojsko rozpoczęło nieudane oblężenie Głuchowa bronionego przez Rosjan. Ranny zostaje hetman Stefan Czarniecki.
1738 – w Dokudowie koło Lidy urodził się...
29 gru 2024700
1892 – urodziła się Jadwiga Karolina Żak - błogosławiona, zakonnica, nauczycielka i wychowawczyni Gimnazjum Nazaretanek w Stryju. Zamordowana przez gestapo pod Nowogródkiem.
Siostra Jadwiga Karolina Żak przybyła do Nowogródka w 1936 roku. Pracowała jako nauczycielka i wychowawczyni w internacie. Po wybuchu wojny...
