04 paź 20241205
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
03 paź 2024616
1882 – we wsi Tymoszówka na Ukrainie Naddnieprzańskiej urodził się Karol Szymanowski - najwybitniejszy, obok Chopina i Moniuszki polski kompozytor, a także pianista i pedagog.
Szymanowscy mieszkali na Kresach od XVIII wieku. Rodzina matki kompozytora, z domu Taube, pochodziła z Kurlandii. Tymoszówkę Karol...
02 paź 2024561
1413 – w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską, zrównanie szlachty obu krajów, wspólną politykę, sejmy, zjazdy, urzędy wojewodów i kasztelanów.
Na mocy Unii w Horodle 50 rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję...
01 paź 20241234
1653 - car Aleksy I zwołał Sobór Ziemski, który zerwał traktat pokojowy z Polską i ogłosił przyłączenie Ukrainy do Rosji. Rozpoczęło to krwawą 13-letnią wojnę polsko-rosyjską.
Już w 1648 roku - po klęsce wojsk polskich w bitwie z Kozakami Chmielnickiego pod Korsuniem i śmierci króla Władysława IV - rosyjski...
30 wrz 2024696
1854 – zmarł gen. Józef Chłopicki herbu Nieczuja, wódz Powstania Listopadowego. Walczył w wojnie 1792 r., Insurekcji Kościuszkowskiej, Legionach Dąbrowskiego, armii Napoleona.
Pochodził z Kresów - urodził się w 1771 r. w Kapustyniach na Wołyniu. W swoim życiu służył w tylu różnych armiach, brał udział w tylu...
29 wrz 20241331
1951 – w więzieniu mokotowskim zmarł płk Aleksander Krzyżanowski "Wilk" - komendant Okręgu Wileńskiego AK, żołnierz Dowbora-Muśnickiego, walk z bolszewikami i Września'39.
Urodził się w 1895 r. w Briańsku w Rosji - syn Jakuba i Zofii Wilamowskiej-Knobelsdorf. Uczył się w gimnazjum w Homlu, studiował w...
25 wrz 2024670
1676 – rozpoczęła się 20-dniowa bitwa pod Żurawnem, ostatnie starcie wielkiej wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76, zakończone polskim zwycięstwem i rozejmem 14 października.
20-tysięcznymi polskimi siłami dowodził król Jan III Sobieski, a 50-tysięcznymi siłami turecko-tatarskimi - Selim I Girej oraz Ibrahim...
24 wrz 2024984
Bitwa, a raczej kampania chocimska trwająca sześć tygodni, w której połączone siły polsko- kozackie skutecznie zagrodziły drogę armii turecko- tatarskiej, chcącej najechać Rzeczpospolitą.
1621 – w oblężonym przez Turków obozie pod Chocimiem zmarł hetman Jan Karol Chodkiewicz - jeden z wybitniejszych dowódców w...
20 wrz 20241351
1920 – rozpoczęła się Bitwa nad Niemnem - ostatnie wielkie starcie w wojnie polsko-bolszewickiej, zakończone ostatecznym rozgromieniem sowietów przez Wojsko Polskie.
Dziś kiedy mówi się o wojnie 1920 roku z bolszewikami przed oczami staje zazwyczaj obraz Bitwy Warszawskiej. Warto jednak pamiętać, że choć pod...
19 wrz 2024741
1939 - armia sowiecka zajęła Wilno po dwudniowej obronie miasta przez Polaków. Wziętych do niewoli obrońców wymordowano. 3 tygodnie później sowieci przekazali miasto Litwie.
Początkowo polska załoga Wilna liczyła ok. 14 tys. żołnierzy, z czego jedynie połowa miała broń. Pozostali to ochotnicy, zmobilizowani...
18 wrz 2024772
1939 - na wieść o wkroczeniu sowietów do Polski w Jeziorach na Polesiu popełnił samobójstwo Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) - wybitny malarz, pisarz, dramaturg i filozof.
Przypomnijmy, że Witkacy był synem malarza, pisarza i architekta Stanisława Witkiewicza herbu Nieczuja oraz Marii z Pietrzkiewiczów herbu...
16 wrz 2024841
1920 – bohaterska bitwa polskiego batalionu z dwoma brygadami bolszewickimi pod Dytiatynem na północ od Stanisławowa. Jedna z bitew nazwanych Polskimi Termopilami.
Bitwa rozegrała się w czasie ofensywy 6 Armii gen. Stanisława Hallera w Galicji Wschodniej. Wycofujący się sowieci stawiali zaciekły opór i kontratakowali....
