01 lip 20240867
1942 – śmiercią samobójczą zginął Bolesław Wieniawa-Długoszowski - generał, dyplomata, adiutant Józefa Piłsudskiego, pochodzący z Kresów i związany w młodości ze Lwowem.
Urodził się w 1881 r. w Maksymówce koło Stanisławowa. Do gimnazjum chodził we Lwowie, ale z powodu "nieokiełznanego temperamentu" był...
21 cze 20241978
1768 – Rzeź Humańska - Kozacy i ruskie chłopstwo (tzw. koliszczyzna) wymordowali 20 tys. Polaków i Żydów, którzy schronili się w Humaniu. Wśród ofiar było wiele kobiet i dzieci.
Dziesiątki zniszczonych miast, setki spalonych wiosek i stosy trupów - to jedna z najczarniejszych kart w historii Ukrainy. Według...
15 cze 20240670
1934 – nacjonalista ukraiński zastrzelił w Warszawie Bronisława Pierackiego - ministra spraw wewnętrznych RP, zwolennika dialogu polsko - ukraińskiego, dawnego obrońcę Lwowa.
Pieracki urodził się w 1895 r. W młodości działał w Galicji w Związku Walki Czynnej, Związku Strzeleckim i tajnej organizacji...
13 cze 2024131993
1915 – 2 szwadron ułanów II Brygady Legionów brawurową szarżą przełamał trzy linie rosyjskiej obrony pod wsią Rokitna. Poległ dowódca - rotmistrz Zbigniew Dunin-Wąsowicz.
Atak miał na celu zdobycie pozycji w okolicy wsi Rokitna, zaciekle bronionych przez Rosjan. Rotmistrz Dunin-Wąsowicz osobiście poprowadził...
08 cze 202411221
1951 - urodziła się Kora (Olga) Jackowska (z domu Ostrowska) - słynna wokalistka rockowa grupy Maanam i autorka tekstów. Dlaczego umieściliśmy Korę w Kalendarium Kresowym?
Z prostego powodu: wprawdzie przyszła ona na świat w Krakowie, jednak obydwoje rodzice Kory pochodzili z Kresów - Marcin Ostrowski urodził się i...
06 cze 20241817
1841 – w Milkowszczyźnie na Grodzieńszczyźnie urodziła się Eliza Orzeszkowa - wybitna polska pisarka, autorka m.in. powieści "Nad Niemnem", społeczniczka.
Zawsze wierna Grodzieńszczyźnie, Eliza Orzeszkowa - z domu Korwin-Pawłowska - była jedną z najwybitniejszych postaci polskiej literatury z Kresów, a jej...
05 cze 20240383
1894 – we Lwowie otwarto Panoramę Racławicką - wielki obraz olejny Bitwy pod Racławicami namalowany pod kierownictwem Jana Styki i Wojciecha Kossaka.
Zamówienie na namalowanie Panoramy rada miasta Lwowa złożyła u Jana Styki w 1893 r. - miała być gotowa na 100-lecie Insurekcji Kościuszkowskiej. Miała to być także...
04 cze 20240799
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
02 cze 20246645
1652 – dwudniowa bitwa z Kozakami i Tatarami pod Batohem zakończyła się klęską Polaków. Po bitwie na rozkaz Bohdana Chmielnickiego wymordowano 3,5 tysiąca polskich jeńców.
Ta jedna z największych klęsk polskiego oręża na Kresach poważnie osłabiła kraj i stała się początkiem całej serii nieszczęść -...
01 cze 20240619
1895 – w Chorobrowie w Województwie Tarnopolskim urodził się Tadeusz Bór-Komorowski - generał, Komendant Główny AK, Naczelny Wódz, premier Polski na uchodźstwie.
Ukończył gimnazjum we Lwowie. W 1918 r. przyjęty do polskiego 9 Pułku Ułanów, w którym walczył w wojnie z Ukraińcami, a później z bolszewikami....
08 maj 202451000
1943 – Zbrodnia Nalibocka: sowieccy partyzanci wspólnie z oddziałem żydowskim Tewje Bielskiego wymordowali 128 Polaków w Nalibokach na dzisiejszej Białorusi.
Wcześniej dla obrony przed grabieżą ze strony sowieckich partyzantów i okolicznych band mieszkańcy Naliboków powołali niewielki oddział samoobrony pod...
05 maj 20240605
1846 – urodził się Henryk Sienkiewicz - największy polski powieściopisarz historyczny, nowelista i publicysta, laureat Nagrody Nobla. Autor "Potopu", "Krzyżaków", "Ogniem i Mieczem".
Jeden z tych klasyków literatury, których powieści polska młodzież czyta z własnej woli, często po kilka razy. To właśnie jego...
