12 lut 2025907
1798 – w Petersburgu zmarł Stanisław August Poniatowski - ostatni władca Rzeczypospolitej, król Polski i wielki książę litewski. Urodzony w 1732 r. w Wołczynie na terenie dzisiejszej Białorusi.
Zanim został królem był stolnikiem wielkim litewskim i starostą przemyskim. Od 1777 r. należał do masonerii. Nie będziemy...
03 lut 2025979
1899 – zmarł Juliusz Kossak - wybitny polski malarz - batalista, rysownik i ilustrator. Dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, tutaj studiował i uczył się malarstwa.
Urodził się w 1824 r. w rodzinie Michała Kossaka, właściciela niewielkiej wsi Knihinin pod Stanisławowem, który był sędzią kolejno w...
24 sty 2025843
1843 – została założona Politechnika Lwowska - najstarsza po szkole górniczej w Kielcach polska uczelnia techniczna.
Od założenia do otwarcia Politechniki Lwowskiej 4 listopada 1844 r. minęły jednak prawie dwa lata. Wtedy zresztą nazywała się inaczej - Akademia Techniczna we Lwowie i miała 6 katedr: Matematyki,...
23 sty 2025739
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
21 sty 2025587
1940 – wybuchło powstanie przeciw sowietom w Czortkowie - pierwszy zryw zbrojny Polaków na Kresach pod sowiecką okupacją. Wielu powstańców schwytało i zamordowało NKWD.
W odpowiedzi na nasilające się represje pod sowiecką okupacją, w październiku 1939 r. powstała w Czortkowie konspiracyjna polska organizacja...
16 sty 2025732
1826 - w Szostakowie na Grodzieńszczyźnie urodził się Romuald Traugutt - polski generał, przywódca Powstania Styczniowego, symbol walki Polaków o niepodległość, stracony przez Rosjan na stokach warszawskiej Cytadeli.
Wielki wpływ na jego wychowanie miała babka - Justyna Błocka, która od najmłodszych lat wpajała mu...
14 sty 2025731
1770 - urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski - mąż stanu Królestwa Polskiego i Powstania Listopadowego, zasłużony dla polskich szkół na Kresach.
Pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji (1804-1806) i senatora-wojewody Królestwa Polskiego. W 1803 r. car Aleksander I mianował go kuratorem wileńskiego...
11 sty 20251009
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...
08 sty 2025837
1967 – w wypadku na dworcu we Wrocławiu zginął Zbigniew Cybulski - pochodzący z Kresów jeden z najwybitniejszych aktorów teatralnych i filmowych powojennej Polski.
Urodził się w 1927 r. w Kniażach koło Stanisławowa. Skończył PWST w Krakowie. Największą popularność przyniosła Cybulskiemu rola Maćka...
06 sty 2025566
1911 – we Lwowie urodził się Jan Wasiewicz - polski piłkarz, reprezentant Polski, uczestnik Igrzysk Olimpijskich, żołnierz gen. Maczka. Grał w lwowskich klubach: RKS, Lechia, Pogoń.
Do 1939 r. reprezentował lwowską Pogoń w 102 meczach. W kadrze narodowej debiutował w 1935 r. we Wrocławiu. W 1936 r. wystąpił na...
28 gru 2024863
1894 – zmarł Henryk Rodakowski - polski malarz romantyczny. Mieszkał m.in. w majątku Pałahicze koło Stanisławowa oraz w Bortnikach koło Chodorowa we Lwowskiem. Urodzony w 1823 r. we Lwowie.
1866 – urodził się Szymon Askenazy - polski historyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Twórca lwowskiej szkoły historycznej...
23 gru 2024971
1884 – w warszawskim dzienniku "Słowo" ukazał się pierwszy odcinek powieści Henryka Sienkiewicza "Potop".
1596 – w Brześciu Litewskim zawarto tzw. unię brzeską. W jej wyniku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów Cerkiew prawosławna połączyła się z Kościołem katolickim. W ramach Unii część duchownych i wyznawców...
