09 lip 20241080
1920 – wspaniała szarża na bolszewików 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich pod wsią Grebionka na Mińszczyźnie rozbiła w proch 3 sowieckie pułki.
Do bitwy doszło kiedy polska XII Brygada Piechoty została okrążona przez przeważające siły nieprzyjaciela między Mińskiem a Ihumeniem. Aby ratować piechotę dowodzący 4...
07 lip 2024931
1944 – początek operacji "Ostra Brama" w ramach akcji "Burza". Oddziały AK podjęły próbę wyzwolenia Wilna od Niemców by wystąpić wobec sowietów w roli gospodarza terenu.
Pomysłodawcą operacji "Ostra Brama" był był szef Okręgu Nowogródzkiego AK Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Plan operacji zakładał zdobycie Wilna...
01 lip 2024890
1942 – śmiercią samobójczą zginął Bolesław Wieniawa-Długoszowski - generał, dyplomata, adiutant Józefa Piłsudskiego, pochodzący z Kresów i związany w młodości ze Lwowem.
Urodził się w 1881 r. w Maksymówce koło Stanisławowa. Do gimnazjum chodził we Lwowie, ale z powodu "nieokiełznanego temperamentu" był...
27 cze 2024779
1660 – początek 2-dniowej Bitwy pod Połonką zakończonej znakomitym zwycięstwem nad Rosjanami wojsk Rzeczypospolitej hetmana Pawła Sapiehy i wojewody Stefana Czarnieckiego.
Zdarzenie to miało miejsce podczas wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654–1667. Obaj polscy dowódcy z 13 tysiącami żołnierzy szli na odsiecz twierdzy...
24 cze 2024729
1838 – urodził się Jan Matejko - genialny malarz historyczny, autor wielu obrazów "kresowych" - Batory pod Pskowem, Rejtan, Unia Lubelska, Chrzest Litwy, Śluby Jana Kazimierza.
Najbardziej znane arcydzieła Matejki to oczywiście Bitwa pod Grunwaldem, Hołd pruski, Konstytucja 3 Maja, Kościuszko pod Racławicami, Sobieski...
23 cze 2024484
2001 – Jan Paweł II rozpoczął 3-dniową pielgrzymkę na Ukrainę. Pierwszy raz od 1350 lat głowa Kościoła przybyła na tę ziemię, potwierdzając związek Ukrainy z Europą.
Ponieważ pobytu Św. Klemensa i Św. Marcina na Krymie w I tysiącleciu n.e. nie można uznać za wizytę duszpasterską (trafili tam na wygnanie),...
22 cze 2024777
1941 – na skutek niemieckiego bombardowania w Muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku spłonęły unikalne pamiątki, m.in. fotel i notatki poety.
Przypomnijmy pokrótce historię tego dworu, nad którym - co nie ulega wątpliwości - wisi jakieś "pożarowe przekleństwo". Plac pod jego budowę kupił w 1803 r. za 50 rubli...
21 cze 20241018
1768 – Rzeź Humańska - Kozacy i ruskie chłopstwo (tzw. koliszczyzna) wymordowali 20 tys. Polaków i Żydów, którzy schronili się w Humaniu. Wśród ofiar było wiele kobiet i dzieci.
Dziesiątki zniszczonych miast, setki spalonych wiosek i stosy trupów - to jedna z najczarniejszych kart w historii Ukrainy. Według...
19 cze 2024937
1624 – bitwa pod Martynowem – wojska polskie pokonały dwukrotnie liczniejszą armię tatarską, uwolniły polskich jeńców i odebrały łupy zrabowane w czasie krwawego najazdu.
Najazdy tatarskie przez wieki były największą plagą Kresów, a walczyć z nimi było niezwykle trudno. Rzadko kiedy można było zmusić...
18 cze 20241012
1792 – wojska księcia Józefa Poniatowskiego pokonały Rosjan pod Zieleńcami. Król ustanowił na cześć tego triumfu Order Virtuti Militari - do dziś najwyższe odznaczenie wojskowe.
Bitwa pod Zieleńcami, na wschód od Zasławia na dzisiejszej Ukrainie, miała miejsce w czasie tzw. Wojny w Obronie Konstytucji 3 Maja....
16 cze 20241091
1944 - w bitwie pod wsią Jewłasze na Nowogródczyźnie zginął w ataku na posterunek niemiecki Jan Piwnik "Ponury" - legendarny dowódca partyzancki Armii Krajowej.
Przypomnijmy, że Jan Piwnik, urodzony w 1912 r., ukończył przed wojną Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. W latach 1935-1939...
01 cze 2024644
1895 – w Chorobrowie w Województwie Tarnopolskim urodził się Tadeusz Bór-Komorowski - generał, Komendant Główny AK, Naczelny Wódz, premier Polski na uchodźstwie.
Ukończył gimnazjum we Lwowie. W 1918 r. przyjęty do polskiego 9 Pułku Ułanów, w którym walczył w wojnie z Ukraińcami, a później z bolszewikami....
