1904 – na Placu Mariackim we Lwowie z udziałem tłumów z całej Galicji została odsłonięta Kolumna Adama Mickiewicza autorstwa Antoniego Popiela.
Tak wydarzenie to opisywał obecny na uroczystości syn poety – Władysław:
O dziesiątej rano władze polskie, członkowie Sejmu, ciała naukowe, rada miejska i liczne delegacje uczestniczyły w uroczystym nabożeństwie w katedrze katolickiej. Tłumy także brały udział w innych nabożeństwach, w katedrze ormiańskiej i w synagodze. (…) Uroczystość była wzruszająca. Szkoły, cechy szły w pochodzie w nadzwyczajnym porządku. W każdym oknie miasta wystawione są portrety naszego ojca.
Co do pomnika, składa się on z pięknej kolumny, na której wierzchołku znajduje się kadzielnica wyobrażająca znicz, ogień wiecznie podtrzymywany na ołtarzach ofiarnych pogańskiej Litwy. Anioł (rzeźbiarz musiał wiernie skopiować młodą pensjonarkę, która służyła mu za model) podaje z góry lirę poecie. (…) Poeta trzyma w ręku zwój papieru, który będzie mu bardzo przeszkadzał w brząkaniu na lirze. (…)
Napływ publiczności był ogromny. Był to olbrzymi pochód wszystkich cechów, stowarzyszeń młodzieży, chłopów, miast Polski pod jarzmem rosyjskim i pruskim, „nie podamy nazwisk tych ostatnich – pisały dzienniki – żeby ich nie narazić”. Porządek był wzorowy. (…) O uroczystym obiedzie, wydanym trzydziestego pierwszego października przez prezydenta miasta Godzimira Małachowskiego, powiem tylko tyle, że brały w nim udział znakomitości Galicji, jak namiestnik cesarski, hrabia Andrzej Potocki, który miał zginąć z ręki fanatyka rusińskiego, hrabia Badeni, obaj arcybiskupi, Bilczewski i Teodorowicz i wielu innych.
(…) wobec pomnika mego ojca mniej wzrusza maestria rzeźbiarza, niż skupienie pielgrzymów, którzy mieli trudności do przezwyciężenia, by uczestniczyć w uroczystości zakazanej u nich. Radują się na widok godeł narodowych, przemówienia patriotyczne są dla nich wiatykiem na drogę powrotną, a wracają obłożeni zakazanymi książkami jak pancerzem.
1790 – urodził się Karol Lipiński – polski skrzypek, kompozytor. Większość życia spędził we Lwowie, gdzie pracował jako dyrygent, a potem dyrektor orkiestry. Zmarł w 1861 r. Przeczytaj artykuł o tym wybitnym muzyku, najgroźniejszym rywalu Paganiniego.
1887 – otwarto odcinek Kolei Galicyjskiej Dębica-Nadbrzezie.
1890 – zmarł Maksymilian Nowicki – polski zoolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, twórca Towarzystwa Tatrzańskiego. Związany z Uniwersytetem Lwowskim, współtworzył kolekcje Muzeum Przyrodniczego im. Dzieduszyckich we Lwowie. Był nauczycielem m.in. w Tarnopolu i Samborze.
1908 – w Turce nad Stryjem urodził się Zygmunt Albert – polski lekarz, profesor i rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu. Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Był jednym z naocznych świadków mordu 23 profesorów lwowskich i członków ich rodzin na Wzgórzach Wuleckich w nocy z 3 na 4 lipca 1941 r. dokonanego przez Niemców. Dzięki zebranym przez niego dokumentom (w tym relacjom innych naocznych świadków, członków rodzin zamordowanych, żydowskich uczestników ekshumacji zwłok) powstało na ten temat szereg artykułów i publikacji jego autorstwa. Zmarł w 2001 r.
1912 – we Lwowie zmarł Jan Gall – polski kompozytor, dyrygent. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.
1922 – do Nowogródka przybył Marszałek Józef Piłsudski.
1934 – w Kostopolu na Wołyniu urodził się Bogdan Chorążuk – polski pisarz, malarz, autor tekstów piosenek.
1936 – w Bohdanowie zmarł Ferdynand Ruszczyc – polski malarz, grafik, scenograf. Urodził się w 1870 r. w Bohdanowie (obecnie Białoruś). Przeczytaj artykuł o Ferdynandzie Ruszczycu.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 30 października
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!