4 stycznia w Historii Kresów

Kpt. pilot Tadeusz Góra, 1961. Fot: Janusz Szymański/ Domena Publiczna

2010 – w Świdniku zmarł gen. Tadeusz Edward Góra – legendarny pilot RAF i szybownik – rekordzista. Zaczynał karierę w Aeroklubie Wileńskim.

Urodzony w 1918 r. Szkolenie lotnicze rozpoczynał w czerwcu 1934 r. na szybowisku Grzegorzewo należącym do Aeroklubu Wileńskiego. W 1938 r. Góra jako pierwszy na świecie został wyróżniony przez Międzynarodową Federację Lotniczą Medalem Lilienthala – najwyższym trofeum szybowcowym za rekordowy przelot na dystansie 578 km z Bezmiechowej (Bieszczady) do Małych Solecznik pod Wilnem.

W 1939 r. zbiegł z niewoli sowieckiej i walczył w RAF jako pilot w dywizjonach 316, 306 i 315. Odbył 883 loty bojowe, zestrzelił 4 samoloty niemieckie, jedną rakietę V1, uszkodził okręt podwodny. Po wojnie szkolił wojskowych pilotów w Polsce. W 1962 r. zdobył tytuł Szybowcowego Mistrza Polski. Wielokrotnie odznaczany.

1729 – urodził się Joachim Litawor Chreptowicz herbu Odrowąż – kanclerz wielki litewski z mianowania targowiczan, stolnik nowogródzki, poseł na Sejm, jeden z twórców Komisji Edukacji Narodowej, minister spraw zagranicznych RP. W 1790 r. jako pierwszy na Litwie oczynszował swoich chłopów. W Szczorsach wybudował pałac w stylu francuskim z pokaźną biblioteką. Dokonał przełomowych odkryć w dziedzinie pszczelarstwa. Zmarł w 1812 r.

1778 – w Pohoście na Polesiu urodził się książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki – polski polityk, minister skarbu Królestwa Polskiego 1821–30, założyciel Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego i Banku Polskiego, genialny finansista. Zindustrializował Królestwo Polskie i zapewnił mu zewnętrzne rynki zbytu. Zmarł w 1846 r.

1872 – urodził się Maksymilian Huber – polski inżynier mechanik, profesor i rektor Politechniki Lwowskiej. Zmarł w 1950 r.

1886 – w Borkach pod Kozielcem (obecnie Ukraina) zmarł Michał Czajkowski vel Sadyk Pasza herbu Jastrzębiec – urodzony na Wołyniu działacz niepodległościowy, pisarz i poeta zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu. Założyciel słynnej polskiej wsi Adampol w Turcji. Urodzony w 1804 r. w Halczyńcu na Wołyniu.

1895 – w Rawie Ruskiej urodził się Michał Antoni Dadlez, ps. „Bogoria” – doktor polonistyki, historyk polskiej literatury, poeta, żołnierz Legionów Polskich, 1914-17 w niewoli rosyjskiej, następnie w II Korpusie Polskim na Wschodzie. Korespondent wojenny w wojnie z bolszewikami 1920 r., w czasie okupacji hitlerowskiej nauczał na tajnych kompletach, ciężko ranny w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie m.in. dyrektor Gimnazjum im. Mickiewicza w Warszawie. Zmarł w 1965 r.

1937 – we Lwowie urodził się Mariusz Walter – reporter, reżyser, menadżer, producent, współwłaściciel Grupy ITI.

1945 – NKWD przeprowadziło masowe aresztowania Polaków we Lwowie. Według szacunków AK, objęły one 17 tys. osób, w tym 31 pracowników naukowych Uniwersytetu i Politechniki Lwowskiej. Część aresztowanych po kilku dniach zwolniono, większość deportowano jednak w głąb ZSRR. Kilkunastu polskich profesorów przewieziono do łagru Krasnodon i skierowano do ciężkiej pracy przy wyrębie lasów i w kopalniach. Zmarło tam m.in. dwóch lwowskich profesorów: Tadeusz Kuczyński i Emil Łazoryk.

1989 – zmarł Kazimierz Brusikiewicz – urodzony w Wilnie w 1926 r. polski aktor. Po repatriacji pracował w teatrach stołecznych, TVP i Polskim Radio.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 4 stycznia

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

18 września w Historii Kresów 4 września w Historii Kresów 18 lipca w Historii Kresów 25 stycznia w Historii Kresów 15 stycznia w Historii Kresów