Mauzoleum Matka i Serce Syna (1936)/ fot: Domena Publiczna
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej – w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje się za oficjalną datę jego otwarcia. Przypomnijmy, że Cmentarz na Rossie został poważnie zniszczony w 1952 roku. W 1967 roku został zamknięty, a w 1969 roku wpisany do rejestru zabytków. W skład zespołu cmentarnego wchodzi Stara Rossa (1769), Nowa Rossa (1847), Cmentarz Wojskowy (1920) i mauzoleum Matka i Serce Syna (1936).
Grób Marii z Billewiczów Piłsudskiej, który jest także miejsce pochówku urny z sercem Józefa Piłsudskiego, znajduje się na lewo od bramy cmentarza. Warto odnotować, że płyta nagrobna została wykonana przez Bolesława Sypniewskiego w warszawskim Zakładzie Kamieniarskim Sypniewskich przy ulicy Powązkowskiej, który mieści się w tym samym miejscu do dziś. Przy bramie jest też kwatera żołnierska, w której spoczywają polscy oficerowie i ochotnicy polegli w latach 1919-1920 w walkach o Wilno oraz żołnierze Armii Krajowej polegli w Operacji „Ostra Brama” w 1944 r.
Nie sposób wymienić tu wszystkich wybitnych Polaków pochowanych na Cmentarzu na Rossie. Wspomnijmy więc tylko Joachima Lelewela, Władysława Syrokomlę czy Karola Podczaszyńskiego. Niestety, zabytki cmentarza są często w złym stanie technicznym.
1434 – wielki książę litewski Zygmunt Kiejstutowicz wydał przywilej zrównujący w prawach bojarów litewskich i ruskich.
1464 – urodziła się Zofia Jagiellonka – królewna polska, księżniczka litewska, margrabina brandenburska na Ansbach i Bayreuth. Zmarła w 1512 r.
1499 – w Krakowie zawarto Unię Krakowsko-Wileńską. Sukcesem Litwinów był brak wzmianek o ewentualnej inkorporacji Litwy do Polski, co wcześniej i później Polacy próbowali przeforsować.
1686 – w Moskwie zawarto tzw. Traktat Grzymułtowskiego utrwalający warunki rozejmu andruszowskiego kończącego wojnę polsko-rosyjską.
1820 – Tomasz Zan założył na Uniwersytecie Wileńskim Towarzystwo Przyjaciół Pożytecznej Zabawy. Byli to tzw. „Promieniści”. Z powodu głoszonych haseł niepodległościowych organizacja została szybko rozwiązana przez władze carskie.
1933 – we Lwowie zmarł Bronisław Gubrynowicz – polski historyk literatury, kustosz Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1920 r. był członkiem Towarzystwa Naukowego we Lwowie. W kościele pw. Marii Magdaleny we Lwowie znajduje się poświęcona mu tablica pamiątkowa. Urodzony w 1870 r. we Lwowie.
1941 – Józef Stalin został szefem rządu ZSRR zastępując Wiaczesława Mołotowa.
1944 – pod Graużyszkami na Wileńszczyźnie oddziały Okręgu Wileńskiego AK stoczyły zwycięską bitwę z oddziałami litewskiego korpusu generała Povilasa Plechavičiusa.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 6 maja
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!