1943 – w nocy z 26 na 27 marca banda UPA dokonała masakry 180 Polaków we wsi Lipniki na Wołyniu. Ocalał Mirosław Hermaszewski -lotnik, kosmonauta, generał brygady i pilot Wojska Polskiego. Pierwszy w historii Polak, który odbył lot w kosmos.
W Lipnikach istniała 21-osobowa polska Samoobrona pod dowództwem Marka Słowińskiego. Kilka dni przed masakrą ujęła ona jednego z członków uzbrojonej ukraińskiej bandy, która wtargnęła do wsi. Przekazany Niemcom – został powieszony. To przyspieszyło ukraiński odwet.
Lipniki zostały otoczone. W pierwszych szeregach atakowali upowcy z bronią, za nimi szedł tłum ukraińskich chłopów, podpalając domy. We wsi wybuchła panika. Do uciekających strzelano, wiele osób zginęło w pożarach, złapane dzieci wrzucano do płonących domów. Inni zostali zabici widłami i siekierami. Jednak polskiej Samoobronie – mimo przewagi wroga – udało się przebić i wyprowadzić ze wsi ok. 500 osób. Grupa ok. 100 osób, które nie zdążyły uciec, została otoczona na polu i wymordowana. Przez kilka godzin nocnych upowcy przeszukiwali zagrody, dobijając rannych. Oprócz Polaków zamordowali także 4 Żydów i Rosjankę.
Podczas ucieczki z Lipnik 1,5-roczny Mirosław Hermaszewski był niesiony przez matkę. Jeden z banderowców strzelił jej w głowę i pozostawił zakrwawioną kobietę, myśląc, że nie żyje. Gdy ta odzyskała przytomność, uciekła do sąsiedniej wsi. Zgubiła jednak dziecko. Odnalazł je i uratował ojciec. Niedługo potem on sam został zastrzelony.
Rzezią w Lipnikach dowodził Iwan Łytwynczuk, ps. „Dubowyj”. Wcześniej napadł on na miejscowości: Kolonia Antonówka, Białka, Kamionka, Kolonia Zarzeczka, Czudwy, Mokwin, Kolonia Borówka, Hłuboczek, Derażne, Kolonia Polanówka, Kolonia Tomaszów, Kolonia Hipolitówka, Kolonia Radomianka, Kolonia Wereczówka.
1876 – w Wilnie urodził się Józef Świętorzecki – polski generał. Służył w I Korpusie Polskim na Wschodzie. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Zmarł w 1936 r.
1903 – we Lwowie urodziła się Anna Kowalska – polska pisarka. Ukończyła Uniwerystet Jana Kazimierza we Lwowie. W swej twórczości często powracała do tematu rodzinnego miasta. Zmarła w 1969 r.
1939 – ambasador RP w Berlinie Józef Lipski poinformował Joachima von Ribbentropa o odrzuceniu przez Polskę niemieckich żądań
1945 – w Rekściu koło Grodna urodził się Zenon Laskowik – polski satyryk, aktor kabaretowy, twórca kabaretu „Tey”.
1947 – zmarła Helena Romer-Ochenkowska – polska pisarka, działaczka społeczna. Od 1906 r. współpracowała z gazetami wydawanymi w Wilnie. m.in. była sekretarzem redakcji „Kuriera Wileńskiego”. Pisała felietony do wileńskiego „Słowa”. Urodzona w Wilnie w 1878 r.
1973 – zmarł Gustaw Konstanty Żebrowski – porucznik Wojska Polskiego, major Narodowych Sił Zbrojnych. Dowódca kompanii w czasie polskiej obrony Twierdzy Brzeskiej. Więziony w obozie w Starobielsku. Udało mu się uciec z grupą cywilów opuszczających obóz. Członek „Wachlarza” w ZWZ, organizował odcinek „Podole”. W czasie Powstania Warszawskiego walczył w strukturze NSZ. Urodzony w 1896 r.
2000 – Władimir Putin został prezydentem Rosji.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 26 marca
3 komentarzy
Pafnucy
26 marca 2018 o 23:12„Ocalał Mirosław Hermaszewski – późniejszy polskojęzyczny kosmonauta”. Czy w redakcji wszyscy zdrowi? Mirosław Hermaszewski POLSKI KOSMONAUTA. A królem strzelców na MŚ został Grzegorz Lato, polskojęzyczny piłkarz. A polskojęzyczny minister Cyrankiewicz podpisał traktat graniczny z RFN.
Mark
26 marca 2023 o 12:10Cenzura i świadome pomijanie faktów, mylenie pojęć historycznych , unikanie niepoprawnych politycznie dowodów to już standard tej redakcji…
Zaczyna się kreowanie całkiem innej wersji -wygodnej dla nielicznych i służącą doraźnym politycznym celom.
edmundas
26 marca 2024 o 13:36Na Kresach Polacy szli do wojska carskiego, byli oficerami, pułkownikami, później generałami w odrodzonej Ojczyźnie, którzy zasłużyli się na polu chwały. Jeżeli chodzi o generała Hermaszewskiego, to niektóre komentarze krzywdzą go. Takie były czasy. W wojsku sowieckim też byli Polacy. Trzeba rozróżnić Polaków na służbie Ojczyzny i służących innym. Płk Kukliński też był w Wojsku Polskim. Niestety nie chcemy rozumieć sytuacji w jakich znaleźli się Polacy na Kresach. Uczmy się więc!!! Dzisiaj zatrzymano parlamentarzystów z immunitetem. To skandal! Dotyczy to też Kresowców i ich potomków, których traktuje się „per noga”. To bezprawie dzieje się w kraju. Tym się trzeba zainteresować. Bodnaryzacja i benderyzacja oraz „tuskizacja” Polski nie przejdzie. Czegoś takiego jeszcze nie było. I to przed Świętami Wielkanocnymi. Podobnie było w grudniu przed Świętami.