10 cze 2024729
1792 – wojna polsko-rosyjska: zwycięstwo wojsk litewskich w bitwie pod Stołpcami. Brawurowa szarża jazdy tatarskiej generała Bielaka i Kawalerii Narodowej na wojska rosyjskie.
Cofający się na zachód polski korpus generała Józefa Judyckiego liczył 7700 żołnierzy. Przeciwko sobie miał blisko 10-tysięczny rosyjski...
04 cze 2024842
1872 – zmarł Stanisław Moniuszko herbu Krzywda - polski kompozytor z Kresów, dyrygent, pedagog, autor 268 pieśni, operetek, baletów i oper, w tym "Halki" i "Strasznego dworu".
Wielki twórca urodził się w 1819 r. w Ubielu - dziś jest to wyludniona wieś na Białorusi, nad Wołmą, w obwodzie mińskim. Muzyki uczyła go...
02 cze 2024669
1652 – dwudniowa bitwa z Kozakami i Tatarami pod Batohem zakończyła się klęską Polaków. Po bitwie na rozkaz Bohdana Chmielnickiego wymordowano 3,5 tysiąca polskich jeńców.
Ta jedna z największych klęsk polskiego oręża na Kresach poważnie osłabiła kraj i stała się początkiem całej serii nieszczęść -...
01 cze 2024643
1895 – w Chorobrowie w Województwie Tarnopolskim urodził się Tadeusz Bór-Komorowski - generał, Komendant Główny AK, Naczelny Wódz, premier Polski na uchodźstwie.
Ukończył gimnazjum we Lwowie. W 1918 r. przyjęty do polskiego 9 Pułku Ułanów, w którym walczył w wojnie z Ukraińcami, a później z bolszewikami....
29 maj 2024493
1861 – w Paryżu zmarł Joachim Lelewel - wielki polski historyk i działacz polityczny, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, poliglota - władał 12 językami.
Urodzony w 1786 r. W 1815 r. założył "Tygodnik Wileński" - pismo naukowo - literackie, w którym debiutował Adam Mickiewicz. Był posłem na Sejm Królestwa...
25 maj 20241136
1948 – w więzieniu na Rakowieckiej w Warszawie UB zamordowało rotmistrza Witolda Pileckiego - wielkiego bohatera AK i podziemia antysowieckiego, obrońcę Kresów.
Urodził się w 1901 r. w Karelii, gdzie jego rodzina była przesiedlona za udział w Powstaniu Styczniowym. Wychowywał się w Wilnie, tam zdał maturę i...
20 maj 2024775
1881 – urodził się Władysław Sikorski - generał, minister spraw wewnętrznych i spraw wojskowych, premier RP, w czasie II wojny Naczelny Wódz polskich sił zbrojnych na Zachodzie.
Ostatnią klasę w Gimnazjum im. Franciszka Józefa i maturę zdał we Lwowie. W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Dróg i...
19 maj 2024836
1827 – w Lisowie koło Maniewicz na Wołyniu urodził się Zygmunt Sierakowski - polski generał armii rosyjskiej, dowódca Powstania Styczniowego na Żmudzi.
Należał do konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich w Petersburgu, związanego z organizacją "czerwonych" w Kongresówce. Po wybuchu Powstania Styczniowego...
15 maj 2024525
1863 - Rosjanie rozstrzelali w Płocku Zygmunta Padlewskiego - generała Powstania Styczniowego urodzonego w Czerniawce Małej pod Berdyczowem.
Zygmunt Padlewski był synem Władysława - powstańca listopadowego i Judyty z Potockich. Uczył się w Korpusie Kadetów w Brześciu nad Bugiem, następnie zaś w Akademii Artylerii w...
13 maj 20241465
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...
12 maj 2024804
1935 – w Belwederze zmarł Józef Piłsudski - najwybitniejszy polski polityk XX wieku, Marszałek, Naczelnik Państwa, premier. Urodzony w 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie.
Przyczyną śmierci Marszałka w wieku 68 lat był rak wątroby. W kraju ogłoszono sześciotygodniową żałobę narodową. Na wniosek Prezydenta...
11 maj 20241129
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
