02 lut 20241739
Konstanty Kalinowski/Fot: Wikipedia.org1838 – w Mostowlanach urodził się Konstanty Kalinowski - prawnik, dziennikarz, jeden z przywódców Powstania Styczniowego, bohater narodowy Polski, Białorusi i Litwy.
Dzieciństwo spędził w folwarku Jakuszówka koło Świsłoczy na Grodzieńszczyźnie. Studiował m.in. w Moskwie. W...
01 lut 20240715
1888 – w Tarnopolu urodził się Franciszek Kleeberg - generał, dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie", która stoczyła pod Kockiem ostatnią bitwę Kampanii Wrześniowej.
Był synem powstańca styczniowego, potomkiem rodu założonego niegdyś przez żołnierza szwedzkiego wziętego w Polsce do niewoli podczas...
31 sty 20240596
1985 – na emigracji w Monachium zmarł Józef Mackiewicz - czołowy polski pisarz i publicysta XX w. z Wileńszczyzny, antykomunista. "Ostatni obywatel Wielkiego Księstwa Litewskiego".
Urodził się w 1902 r. w Petersburgu w polskiej rodzinie szlacheckiej. Uczył się w gimnazjum klasycznym im. Winogradowa w Wilnie. Jako...
30 sty 20240104
Wilno – miasto romantyków i tematów romantycznych. Na „Środach Literackich” w roku 2024 organizatorzy obiecują wykłady, odczyty i dyskusje o Uniwersytecie Wileńskim i jego studentach, profesorach oraz intrygach, o romantycznych salonach, o miłości od święta i choróbskach na co dzień...
„Zanurzymy się w XIX-wieczny...
28 sty 20240562
1885 – urodził się Władysław Raczkiewicz - wybitny polski polityk i wojskowy II RP. Prezydent RP na Uchodźstwie.
Walczył w I wojnie światowej i w wojnie z bolszewikami. Był ministrem spraw wewnętrznych w czterech rządach II RP, senatorem i marszałkiem Senatu, wojewodą nowogródzkim, wileńskim, krakowskim i...
27 sty 202411049
1527 – wojska litewskie księcia Konstantego Ostrogskiego odniosły wielkie zwycięstwo pod Olszanicą zabijając 40 tys. Tatarów i uwalniając 80 tys. osób wziętych przez nich w jasyr.
Hetman Ostrogski z racji swoich licznych zwycięstw nazywany był "Scypionem ruskim i litewskim". I trudno się dziwić, skoro to on...
25 sty 20241749
1804 – w Giejstunach koło Oszmiany urodził się Antoni Edward Odyniec - polski poeta, pamiętnikarz, tłumacz, autor "Pieśni Filaretów".
Studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim. W 1824 r. napisał "Pieśń Filaretów" a w następnym roku swój pierwszy zbiór utworów. Potem przez pewien czas mieszkał w Warszawie i w...
23 sty 20240620
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
21 sty 20240483
1940 – wybuchło powstanie przeciw sowietom w Czortkowie - pierwszy zryw zbrojny Polaków na Kresach pod sowiecką okupacją. Wielu powstańców schwytało i zamordowało NKWD.
W odpowiedzi na nasilające się represje pod sowiecką okupacją, w październiku 1939 r. powstała w Czortkowie konspiracyjna polska organizacja...
18 sty 202411069
1943 - oddział Jana Piwnika "Ponurego" rozbił niemieckie więzienie w Pińsku. Była to jedna z najbardziej brawurowych akcji Armii Krajowej.
Jan Piwnik - wtedy w stopniu porucznika - był zrzuconym do Polski tzw. "cichociemnym" - skoczkiem wyszkolonym do działań dywersyjnych w Anglii. Komendant Główny AK gen. Stefan Rowecki...
14 sty 20240598
1770 - urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski - mąż stanu Królestwa Polskiego i Powstania Listopadowego, zasłużony dla polskich szkół na Kresach.
Pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji (1804-1806) i senatora-wojewody Królestwa Polskiego. W 1803 r. car Aleksander I mianował go kuratorem wileńskiego...
11 sty 20240861
1582 – biskup wileński Jerzy Radziwiłł założył w Wilnie Seminarium Duchowne, które działało tu do likwidacji przez sowietów w 1945 r.
Przez dwa wieki seminarium mieściło się w pałacu biskupim. Nauka trwała cztery lata, a klerycy byli także słuchaczami Uniwersytetu Wileńskiego. W 1774 r. biskup Masalski...