06 sie 2024961
1657 – w Czehryniu zmarł Bohdan Chmielnicki - ukraiński hetman kozacki, przywódca powstania przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648-1654, bohater narodowy Ukrainy.
O kolejnych bitewnych epizodach Powstania Chmielnickiego piszemy przy okazji innych dat w naszym kalendarium. Tu zaś pokrótce streścimy tylko drogę...
05 sie 2024568
1772 – I rozbiór Polski: w Petersburgu Rosja, Prusy i Austria podpisały traktaty rozbiorowe ustalające granice zaborów. Polska straciła 211 tys. km kw. terytorium i 4,5 mln ludności.
W wyniku I Rozbioru Austria zawłaszczyła całą południową Polskę po Zbrucz ze Lwowem, ale bez Krakowa, a już dwa lata wcześniej...
02 sie 2024741
Krystyna „Danuta” Krahelska/ ZDJĘCIA ARCHIWUM IPN1519 – wojska polsko-litewskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami pod Sokalem nad Bugiem. Poległo 1200 polskich rycerzy.
Bitwa ta miała miejsce w czasie wielkiego najazdu tatarskiego na Rzeczpospolitą pod wodzą syna chana - Mehmeda I Bogatyra Gireja. Licząca nawet 18...
20 lip 20241487
1926 – zmarł Feliks Dzierżyński - polski i radziecki komunista z Kresów, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa: Czeka, GPU i OGPU. Symbol krwawego terroru.
To, że był psychopatycznym zbrodniarzem - "Żelaznym Feliksem", "Czerwonym Katem" - wiedzą wszyscy i niewiele mamy w tej sprawie do...
14 lip 2024895
1894 – we Lwowie rozegrano pierwszy oficjalny mecz piłkarski na ziemiach polskich - "Sokoła" Lwów z "Sokołem" Kraków. Zwyciężył Lwów 1:0. Gola strzelił Włodzimierz Chomicki.
Ten pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej odbył się na specjalnie do tego przygotowanym boisku w Parku Stryjskim, o...
10 lip 2024822
1649 – Powstanie Chmielnickiego: rozpoczęła się polska obrona Zbaraża przed 300-tysięcznymi wojskami kozacko-tatarskimi. Oblężenie trwało prawie półtora miesiąca.
Twierdzy Zbaraż broniła 15-tysięczna polska załoga pod wodzą wojewody ruskiego - księcia Jeremiego Wiśniowieckiego, wspierana przez piechotę...
08 lip 20249861659 – armia kozacko-tatarsko-polska pod wodzą Iwana Wyhowskiego zadała Rosjanom straszną klęskę pod Konotopem. Ukraińcy uważają tę bitwę za największy triumf nad Moskwą.
Do bitwy pod Konotopem doszło w czasie wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. W roku 1658 w Hadziaczu Kozacy porozumieli się z Rzeczpospolitą -...
30 cze 2024918
1651 – zakończyła się główna bitwa pod Beresteczkiem - największe starcie lądowe XVII wieku. Polacy pod wodzą Jana Kazimierza pokonali wojska Tatarów i Kozaków Chmielnickiego.
Starcie pod Beresteczkiem na Wołyniu było w zasadzie całą serią bitew, które trwały z przerwami od 28 czerwca do 10 lipca, jednak...
28 cze 2024739
1569 – uchwalono Unię Lubelską, w wyniku której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, ze wspólnym monarchą, herbem, sejmem, walutą, polityką zagraniczną i obronną.
Na zawarcie Unii wpłynęła sytuacja międzynarodowa - Wielkie Księstwo Litewskie nie było w stanie samodzielnie prowadzić wojny z Rosją, a...
19 cze 2024909
1624 – bitwa pod Martynowem – wojska polskie pokonały dwukrotnie liczniejszą armię tatarską, uwolniły polskich jeńców i odebrały łupy zrabowane w czasie krwawego najazdu.
Najazdy tatarskie przez wieki były największą plagą Kresów, a walczyć z nimi było niezwykle trudno. Rzadko kiedy można było zmusić...
12 cze 2024665
1611 - w nocy z 12 na 13 czerwca polska armia ruszyła do ostatecznego szturmu na oblegany od 20 miesięcy potężny Smoleńsk, zdobywając go następnego dnia po krwawej walce.
W tamtych czasach Smoleńsk uchodził za twierdzę nie do zdobycia - jego grube na 6 metrów, wysokie nawet na 19 metrów i ciągnące się na...
10 cze 2024724
1792 – wojna polsko-rosyjska: zwycięstwo wojsk litewskich w bitwie pod Stołpcami. Brawurowa szarża jazdy tatarskiej generała Bielaka i Kawalerii Narodowej na wojska rosyjskie.
Cofający się na zachód polski korpus generała Józefa Judyckiego liczył 7700 żołnierzy. Przeciwko sobie miał blisko 10-tysięczny rosyjski...