Zrekonstruowany dworek Kościuszków w Mereczowszczyźnie (Białoruś) Fot: polesie.org
1746 – w Mereczowszczyźnie na Polesiu urodził się Tadeusz Kościuszko – generał polski i amerykański, przywódca powstania 1794 r.
Z racji „chłopskiego” i „demokratycznego” aspektu Insurekcji Kościuszkowskiej generał ten – jak żaden inny polski bohater narodowy – jest od lat gloryfikowany przez Polaków niezależnie od ich orientacji politycznej. I choć wzniecił powstanie antyrosyjskie, a przy okazji pochodził z „zakazanych” Kresów to nawet komuniści nazywali jego imieniem jednostki wojskowe, szkoły, ulice i place. A przecież z punktu widzenia bilansu wygranych i przegranych bitew niejeden polski generał czy hetman bije go na głowę.
Tym niemniej nie tylko Polacy, ale także Białorusini i Amerykanie uważają go za swojego wielkiego bohatera. Nie zapominajmy bowiem, że jako inżynier – fortyfikator wydatnie przyczynił się do zwycięstwa w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Zmarł w 1817 r.
1505 – w Żurawnie pod Haliczem urodził się Mikołaj Rej – polski poeta i prozaik renesansowy, również polityk i teolog ewangelicki, uznawany za „ojca literatury polskiej”. Uczył się m.in. we Lwowie. Zmarł w 1569 r. Przeczytaj więcej o Mikołaju Reju.
1515 – w Nieświeżu urodził się Mikołaj Krzysztof Radziwiłł – marszałek i kanclerz wielki litewski, wojewoda wileński. Wprowadził i umocnił na Litwie Kościół ewangelicko-reformowany, propagował kalwinizm także w Koronie. Stworzył potęgę rodu Radziwiłłów. Był postacią kontrowersyjną: w Polsce ma opinię ambitnego intryganta, na Litwie jest uważany za litewskiego patriotę. Zmarł w 1565 r.
1863 – Powstanie Styczniowe: porucznik Franciszek Sokołowski uderzył ze swym oddziałem na Rawę Mazowiecką zdobywając rosyjskie koszary.
1885 – w Borkach Wielkich koło Tarnopola urodził się Stefan Baley – wybitny psycholog, lekarz, pedagog, uważany za przedstawiciela lwowsko – warszawskiej szkoły psychologicznej. Studiował psychologię i filozofię na Uniwersytecie Lwowskim, wcześniej uczył się w lwowskich gimnazjach. Zmarł w 1952 r.
1906 – w Złoczowie urodził się Marian Iwańciów – polski malarz, grafik. Ukończył Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Był nauczycielem w Wilnie i w Trokach, gdzie mieszkał od 1944 r. – do wysiedlenia. Zmarł w 1971 r.
1938 – w Korkożyszkach koło Wilna urodził się Zygmunt Malanowicz – polski aktor.
1943 – w Płungianach na Żmudzi urodziła się Wanda Rutkiewicz – polska alpinistka, himalaistka. Zaginęła 13 maja 1992 r. na stokach Kanczendzongi w Himalajach.
1947 – zmarł Gustaw Przychocki – polski filolog klasyczny. Profesor i rektor Uniwersytetu Warszawskiego, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Na przełomie lat 1918 – 1919 uczestniczył w obronie Lwowa, walczył też w wojnie polsko – bolszewickiej. Urodzony w 1884 r.
1950 – zmarł Jan Bułhak – nestor polskiej fotografii, ojciec Janusza. Założyciel Fotoklubu Wileńskiego (1927), współzałożyciel Fotoklubu Polskiego. Od 1919 r. nauczał w Zakładzie Fotografii Artystycznej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Wykonał fotograficzną dokumentację architektury Wilna, Warszawy, Krakowa, Grodna, Zamościa, Lublina, Kazimierza i innych miast. Łącznie w jego pracowni powstało 158 albumów poświęconych miastom i regionom II Rzeczypospolitej.
W lipcu 1944 r. w czasie walk o Wilno spłonęła jego pracownia, a w niej 50 tys. skatalogowanych negatywów dotyczących głównie Wilna i Wileńszczyzny, ale także wielu innych miast Polski oraz niektórych miast niemieckich. Niektóre z negatywów pochodziły z lat 1910-1915. Po II wojnie światowej wraz z synem dokumentował zniszczenia wielu miast Polski. Zaczął od Wilna, z którego zniszczeniem nie mógł się pogodzić.
Urodzony w 1876 r. w Ostaszynie pod Nowogródkiem.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 4 lutego
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!