Ekspatriacja z Kresów Wschodnich fot: Narodowe Archiwum Cyfrowe
1957 – władze PRL zawarły z ZSRR umowę o drugiej fali wysiedleń Polaków z Kresów Wschodnich. Do Polski przyjechało ponad 200 tys. osób.
Po śmierci Stalina z sowieckich łagrów zaczęto stopniowo wypuszczać więźniów. Na fali tych zwolnień w 1955 r. przyjechało do Polski ok. 6,5 tys. osób. Rok później już blisko 31 tys. osób. Władze PRL chciały jednak także powrotu ludności, która pozostała na dawnych Kresach Wschodnich pomimo masowych wywózek na Sybir, działań wojennych, powojennych represji i wcześniejszej fali wysiedleń w latach 1944-46.
W wyniku porozumienia z ZSRR z roku 1957 w latach 1957-59 do Polski przyjechało kolejnych ok. 215 tys. osób. Łącznie w latach 1955-59 do Polski przesiedlono 245.500 osób, z tego z Litwy sowieckiej, głównie Wileńszczyzny – 46,5 tys. osób, z sowieckiej Białorusi (głównie Grodzieńszczyzna i Nowogródczyzna) – 100,6 tys., z sowieckiej Ukrainy – 76 tys. Pozostali byli głównie dawnymi więźniami łagrów. Osoby te osiedlano głównie na ziemiach zachodnich (m.in. na Ziemi Lubuskiej) i zatrudniano w PGR-ach.
Mimo to po wysiedleniach na Ukraińskiej SRR pozostało 360 tys. Polaków (Żytomierszczyzna, okolice Berdyczowa i Płoskirowa), we Lwowie sowiecki spis odnotowal w 1959 r. 59,1 tysięcy Polaków, w Białoruskiej SRR – 540 tys., a w Litewskiej SRR – 230 tys. Polaków. W czasie drugiej fali wysiedleń do PRL przybyli m.in. Czesław Juliusz Wydrzycki(Czesław Niemen) i słynny sportowiec Władysław Kozakiewicz.
Przeczytaj też artykuł Zdzisława J. Winnickiego „Druga repatriacja” z BSSR.
1692 – na Tarnopolszczyźnie rozpoczęto budowę twierdzy Okopy Świętej Trójcy.
1859 – urodził się Leon Wałęga – polski duchowny katolicki, biskup tarnowski, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Zmarł w 1933 r.
1905 – w Moskwie urodził się Karol Olgierd Borchardt – polski pisarz, kapitan żeglugi wielkiej. Dzieciństwo spędził w Wilnie, studiował na Uniwersytecie Stefana Batorego. Zmarł w 1986 r.
1918 – Białoruś ogłosiła niepodległość. Powstała Białoruska Republika Ludowa.
1919 – w Krystynopolu (Czerwonogrodzie) koło Lwowa zmarła Michalina Jozafata Hordaszewska – błogosławiona, polska zakonnica urodzona w 1869 r. we Lwowie.
1925 – w Kowlu na Wołyniu urodził się Bogusław Lambach – polski operator filmowy. Zmarł w 1988 r.
1925 – Stanisław Grabski został ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego.
1949 – rozpoczęła się druga fala deportacji dziesiątek tysięcy mieszkańców Estonii, Łotwy i Litwy na Syberię.
1968 – zmarł Ignacy Świrski – polski duchowny katolicki, biskup siedlecki, profesor Akademii Duchownej w Petersburgu, profesor Uniwersytetu Wileńskiego. Podczas II wojny światowej ukrywał się na terenie Wileńszczyzny, prowadząc równocześnie akcję pomocy prześladowanym Żydom. Urodzony w 1885 r.
1999 – zmarł Henryk Batowski – polski historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Urodził się w 1907 r. we Lwowie.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 25 marca
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!