03 mar 2025533
1882 - we Lwowie urodził się Kazimierz Bartel - polski matematyk i polityk, premier Polski w latach 1926-30, rektor Politechniki Lwowskiej.
Ukończył szkołę podstawową w Stryju, potem Państwową Szkołę Przemysłową we Lwowie i Szkołę Realną. Studiował na Politechnice Lwowskiej, gdzie później podjął pracę. W 1913...
17 lis 2024734
1796 – zmarła Katarzyna II - caryca Rosji urodzona w 1729 r. w Szczecinie. Pozbawiła Polaków niepodległości na 123 lata.
Faktycznie była to Niemka - księżniczka anhalcka Zofia Fryderyka Augusta, wydana za późniejszego cara Piotra III. Rządziła krajem żelazną ręką, podporządkowując sobie stopniowo także...
04 paź 20241138
1569 – zmarł Mikołaj Rej - urodzony na Kresach ojciec polskiej literatury i języka literackiego, nasz pierwszy humanista, poeta i prozaik Renesansu, polityk i teolog.
Data śmierci Mikołaja Reja jest umowna - zmarł między 8 września a 5 października. Wiemy natomiast, że urodził się 4 lutego 1505 r. w Żurawnie pod...
28 wrz 2024698
1939 - pod Szackiem na Wołyniu rozpoczęła się 3-dniowa zwycięska bitwa polskich żołnierzy z grupy KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna z sowiecką 52 Dywizją Strzelecką.
W chwili agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 r. gen. Orlik-Rückemann dowodził nielicznymi siłami Korpusu Ochrony Pogranicza dozorującymi...
31 sie 2024920
1920 – pod Komarowem polscy ułani pod wodzą Juliusza Rómmla rozgromili wielokrotnie liczniejszą bolszewicką Armię Konną Budionnego.
Historycy zwracają uwagę, że bitwa ta miała przełomowe znaczenie dla południowego frontu w czasie wojny polsko-bolszewickiej, porównywalne z Bitwą Warszawską. Siły polskie były...
28 lip 2024626
1998 – zmarł Zbigniew Herbert - wybitny poeta, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk. Kawaler Orderu Orła Białego. Pochodzeniem i twórczością blisko związany ze Lwowem.
Urodził się we Lwowie w 1924 r. Rodzina Herbertów była prawdopodobnie pochodzenia angielskiego, ojciec - Bolesław był także półkrwi...
07 lip 2024918
1944 – początek operacji "Ostra Brama" w ramach akcji "Burza". Oddziały AK podjęły próbę wyzwolenia Wilna od Niemców by wystąpić wobec sowietów w roli gospodarza terenu.
Pomysłodawcą operacji "Ostra Brama" był był szef Okręgu Nowogródzkiego AK Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz". Plan operacji zakładał zdobycie Wilna...
29 cze 20241107
1941 - drugi dzień masakry dokonanej przez sowietów we Lwowie na 7 tys. Polaków. Tego samego dnia Niemcy zajęli miasto i rozpoczęli wraz z Ukraińcami masowe mordy Żydów.
Mordy i wywózki ludności polskiej Lwowa trwały od samego początku okupacji sowieckiej we wrześniu 1939 r. Jednak po ataku Niemiec na Sowiety -...
16 cze 20241084
1944 - w bitwie pod wsią Jewłasze na Nowogródczyźnie zginął w ataku na posterunek niemiecki Jan Piwnik "Ponury" - legendarny dowódca partyzancki Armii Krajowej.
Przypomnijmy, że Jan Piwnik, urodzony w 1912 r., ukończył przed wojną Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. W latach 1935-1939...
14 maj 2024753
1867 - w Krasiczynie urodził się książę Adam Stefan Sapieha herbu Lis - kardynał, arcybiskup metropolita krakowski. Wybitna postać Kościoła w XX wieku, zwany Księciem Niezłomnym.
Ukończył gimnazjum we Lwowie, studiował w seminarium Archidiecezji Lwowskiej, którego potem był wicedyrektorem. Niezwykle zaangażowany w...
13 maj 20241458
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...
08 maj 20241034
1943 – Zbrodnia Nalibocka: sowieccy partyzanci wspólnie z oddziałem żydowskim Tewje Bielskiego wymordowali 128 Polaków w Nalibokach na dzisiejszej Białorusi.
Wcześniej dla obrony przed grabieżą ze strony sowieckich partyzantów i okolicznych band mieszkańcy Naliboków powołali niewielki oddział samoobrony pod...