30 wrz 2024696
1854 – zmarł gen. Józef Chłopicki herbu Nieczuja, wódz Powstania Listopadowego. Walczył w wojnie 1792 r., Insurekcji Kościuszkowskiej, Legionach Dąbrowskiego, armii Napoleona.
Pochodził z Kresów - urodził się w 1771 r. w Kapustyniach na Wołyniu. W swoim życiu służył w tylu różnych armiach, brał udział w tylu...
26 wrz 2024620
1908 – na stacji Bezdany na Wileńszczyźnie Józef Piłsudski z 17-osobową grupą bojowców z PPS dokonał napadu na rosyjski pociąg pocztowy wiozący pieniądze do Sankt Petersburga.
Zamachowcy rzucili dwie bomby na wagon pocztowy, obezwładnili obsługę stacji, telefonu i telegrafu. Zabito i raniono kilku rosyjskich...
25 wrz 2024669
1676 – rozpoczęła się 20-dniowa bitwa pod Żurawnem, ostatnie starcie wielkiej wojny polsko-tureckiej z lat 1672-76, zakończone polskim zwycięstwem i rozejmem 14 października.
20-tysięcznymi polskimi siłami dowodził król Jan III Sobieski, a 50-tysięcznymi siłami turecko-tatarskimi - Selim I Girej oraz Ibrahim...
22 wrz 20241150
1939 - po ponad dwudniowej bohaterskiej obronie Grodno zostało zdobyte przez Armię Czerwoną. Wziętych do niewoli polskich obrońców sowieci wymordowali.
W tej rozpaczliwej bitwie - największej jaką stoczyliśmy z sowietami w 1939 r. - nie mieliśmy żadnych szans, przewaga wroga była miażdżąca. Miasta broniły dwa...
17 wrz 20241822
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
12 wrz 2024552
1960 – w Londynie zmarł gen. Zygmunt Podhorski - wybitny dowódca Września 1939 r., walk z Ukraińcami i bolszewikami, inicjator polskiego osadnictwa na Kresach, skąd pochodził.
Urodził się w 1891 r. w majątku Popudnia na Kijowszczyźnie w rodzinie kniaziów rosyjskich osiadłej w Polsce w XVI w. Służył w...
06 wrz 20241096
1941 – utworzono getto w Wilnie. We wrześniu 1943 r. wybuchło w nim powstanie żydowskie, po którym getto zlikwidowano. W czasie okupacji Niemcy i Litwini zgładzili ok. 70 tys. wileńskich Żydów.
Masowe egzekucje Żydów z Wilna zaczęły się jeszcze przed utworzeniem getta. Do początku września w lesie w Ponarach...
02 wrz 2024482
1883 – urodził się Rudolf Weigl - polski biolog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, wynalazca pierwszej skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu.
Profesor Weigl był prekursorem zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej, jako zwierzęcia laboratoryjnego do hodowli zarazka tyfusu. Sławę przyniosła mu akcja...
31 sie 2024939
1920 – pod Komarowem polscy ułani pod wodzą Juliusza Rómmla rozgromili wielokrotnie liczniejszą bolszewicką Armię Konną Budionnego.
Historycy zwracają uwagę, że bitwa ta miała przełomowe znaczenie dla południowego frontu w czasie wojny polsko-bolszewickiej, porównywalne z Bitwą Warszawską. Siły polskie były...
26 sie 2024748
1832 – urodził się Ludwik Narbutt - działacz polityczny, ziemianin, dowódca Powstania Styczniowego w rejonie Lidy i Puszczy Rudnickiej. Poległ w walce z Rosjanami pod Dubiczami.
Był synem Teodora Narbutta i Krystyny z Sadowskich. Brał udział w konspiracji, za co został w 1850 r. aresztowany w Wilnie, a potem wcielony do...
21 sie 2024316
1944 - w Surkontach na skraju Puszczy Bersztowskiej zginął w walce z Armią Czerwoną ppłk Maciej Kalenkiewicz "Kotwicz" - dowódca Nowogródzkiego Okręgu AK.
Urodził się w 1906 r. w Pacewiczach koło Wołkowyska w rodzinie późniejszego posła na Sejm Jana Kalenkiewicza i Heleny z Zawadzkich. Ukończył m.in. Gimnazjum...
20 sie 2024872
1651 – pod Pawołoczą zmarł książę Jeremi Wiśniowiecki herbu Korybut - wojewoda ruski, ojciec króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego, zwany Jaremą lub Młotem na Kozaków.
Urodził się w 1612 r. w Łubniach. Kształcił się w kolegium jezuitów, a po jego ukończeniu przeszedł z prawosławia na katolicyzm,...
