20 gru 20230538
1834 – zmarł Maurycy Mochnacki - wybitny działacz i publicysta demokratyczny z Kresów, teoretyk polskiego romantyzmu, uczestnik i kronikarz Powstania Listopadowego.
Urodził się w 1803 r. w Bojańcu pod Żółkwią. Z rozkazu Księcia Konstantego wydalony z Uniwersytetu Warszawskiego. Więziony przez Rosjan za...
19 gru 20231514
1805 – powstało Liceum Krzemienieckie. Szkoła założona przez Tadeusza Czackiego była jednym z głównych ośrodków edukacyjnych i kulturalnych na Kresach, nazwanym często Atenami Wołyńskimi.
Szkoła oferowała wykształcenie od elementarnego poprzez średnie, zawodowe, aż do półwyższego. W jej murach wykształciło...
17 gru 20231729
1920 – Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę o nadaniu ziemi na Kresach Wschodnich byłym żołnierzom Wojska Polskiego.
Ustawa przewidywała nieodpłatne nadanie ziem szczególnie zasłużonym żołnierzom, ochotnikom, którzy odbyli służbę frontową m.in. w wojnie z bolszewikami oraz inwalidom. Pozostali żołnierze i...
16 gru 20230596
1922 – w zamachu zginął Gabriel Narutowicz - pierwszy prezydent II RP. Pochodził ze szlachty żmudzkiej. Urodzony w 1865 r. w Telszach (obecnie Litwa).
Przeczytaj jak doszło do tego zamachu.
1637 – wojska polskie dowodzone przez hetmana polnego koronnego Mikołaja Potockiego rozbiły pod Kumiejkami kozackie wojska...
15 gru 20230465
1862 – otwarto Kolej Warszawsko – Petersburską, drugą linię kolejową na ziemiach polskich, budowaną 11 lat. Pierwszy skład osobowy wyruszył w drogę 18 maja.
Trasa kolei to: Petersburg – Gatczyna – Ługa – Psków – Dźwińsk – Wilno – Białystok – Łapy – Warszawa. Przeczytaj o początkach...
14 gru 20230484
1547 – Radziwiłłowie uzyskali tytuł książęcy od niemieckiego cesarza, stając się w ten sposób najpotężniejszym rodem na Litwie. Przeczytaj o początkach potęgi Radziwiłłów.
1575 – Stefan Batory został obwołany królem Polski.
1701 – pod Tryszkami na Żmudzi hetman Grzegorz Antoni Ogiński zaatakował...
13 gru 20230989
1867 – zmarł Artur Grottger - polski malarz, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w malarstwie polskim, ilustrator, rysownik, znany z cyklu "kartonów" o Powstaniu Styczniowym. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim. Urodził się w 1837 r. w Ottyniowicach na Podolu. Przeczytaj o jego życiu i twórczości.
1575 – Anna...
12 gru 20230372
1586 – w Grodnie zmarł Stefan Batory - „z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, kijowski, wołyński, podlaski, inflancki i książę siedmiogrodzki”.
Przeczytaj o wielkich czynach tego wspaniałego monarchy.
1501 – Aleksander Jagiellończyk został w katedrze na...
11 gru 20231506
1618 – zawarto rozejm w Dywilinie kończący wojnę z Rosją. W wyniku zdobycia nowych ziem Rzeczpospolita osiągnęła największą powierzchnię w swojej historii.
Przeczytaj artykuł na ten temat.
1811 – zmarł Seweryn Rzewuski - hetman polny koronny, jeden z przywódców konfederacji targowickiej. Urodzony w 1743 r. w...
10 gru 20230353
1980 – pochodzący z Kowieńszczyzny i związany z Wilnem polski poeta Czesław Miłosz odebrał Literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości, przyznaną 9 października.
Poezji Miłosza poświęcono wiele opracowań. Przypomnimy więc tylko, że urodził się w 1911 r. w Szetejniach (parafia Opitołoki), w...
09 gru 20230708
1939 - Ławrentij Beria rozkazał białoruskiej i ukraińskiej NKWD przeprowadzić spis rodzin polskich osadników i leśników na Kresach w celu ich wysiedlenia.
Przeczytaj więcej na ten temat.
1636 – zmarł Fabian Birkowski - polski pisarz, wybitny kaznodzieja, dominikanin urodzony w 1566 r. we Lwowie. Przeczytaj więcej...
08 gru 20232966
Granica polsko-ukraińska chyba nigdy nie była miejscem cieszącym się dobrą passą. Kto choć raz miał okazję przekraczać przejście drogowe wspomina niekończące się kolejki, długi, a często wydawało się, że sztucznie wydłużany czas oczekiwania na odprawę, obcesowe traktowanie podróżnych. Ale chyba dotąd nie było...
