14 maj 2024752
1867 - w Krasiczynie urodził się książę Adam Stefan Sapieha herbu Lis - kardynał, arcybiskup metropolita krakowski. Wybitna postać Kościoła w XX wieku, zwany Księciem Niezłomnym.
Ukończył gimnazjum we Lwowie, studiował w seminarium Archidiecezji Lwowskiej, którego potem był wicedyrektorem. Niezwykle zaangażowany w...
13 maj 2024248
Odrodzenie polskiej państwowości w 1918 roku i ugruntowanie granic stworzyło potrzebę ich obrony i nadzoru. Newralgiczna była granica wschodnia. Wprawdzie ruchy migracyjne wygasły po kilku latach, jednak narastającym zjawiskiem był przemyt i dywersja ze strony ZSRR. Po traktacie ryskim granica między Rzeczpospolitą i ZSRR...
13 maj 2024549
W historii Polski druga wojna światowa wiąże się nie tylko z atakiem hitlerowskich Niemiec, zbrojnym oporem Armii Krajowej i powstaniem warszawskim, ale także z wkroczeniem Armii Czerwonej na tereny zachodniej Białorusi i Ukrainy – Kresy Wschodnie. Pamięć historyczna o ziemiach utraconych na wschodzie jest nadal aktualna dla...
13 maj 20241456
1944 – w bitwie pod Murowaną Oszmianką Armia Krajowa rozgromiła kolaboracyjny Litewski Korpus Lokalny biorąc do niewoli blisko 400 jeńców.
Atak na garnizon litewski był reakcją AK na liczne zbrodnie popełniane przez oddziały litewskie na polskiej ludności Wileńszczyzny. W nocy z 13 na 14 maja 1944 r. 600-osobowe...
12 maj 2024796
1935 – w Belwederze zmarł Józef Piłsudski - najwybitniejszy polski polityk XX wieku, Marszałek, Naczelnik Państwa, premier. Urodzony w 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie.
Przyczyną śmierci Marszałka w wieku 68 lat był rak wątroby. W kraju ogłoszono sześciotygodniową żałobę narodową. Na wniosek Prezydenta...
11 maj 20241120
1918 - bitwa II Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami niemieckimi pod Kaniowem na obecnej Ukrainie.
Do bitwy doszło po tym jak polska II Brygada - protestując przeciwko postanowieniom Traktatu Brzeskiego - przebiła się przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą i połączyła z polskimi formacjami w Rosji...
10 maj 2024610
1846 – w Petersburgu zmarł książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki - genialny finansista, minister skarbu Królestwa Polskiego. Pochodził z Polesia, związany z Grodzieńszczyzną.
Urodził się w 1778 r. w Pohoście na Polesiu. Wychowany w rosyjskim Korpusie Kadetów, służył w armii Suworowa. Nie walczył jednak...
09 maj 2024712
1863 - klęska powstańców styczniowych pod wodzą Zygmunta Sierakowskiego w trzydniowej Bitwie pod Birżami. W jej wyniku powstanie na Litwie zaczęło wygasać.
Bitwa pod Birżami w dniach 7-9 maja składała się z serii czterech bitew: pod Madejkami, Świrplenami, Hudyszkami i Sznurkiszkami. Początkowo powstańcy odnieśli...
08 maj 20241026
1943 – Zbrodnia Nalibocka: sowieccy partyzanci wspólnie z oddziałem żydowskim Tewje Bielskiego wymordowali 128 Polaków w Nalibokach na dzisiejszej Białorusi.
Wcześniej dla obrony przed grabieżą ze strony sowieckich partyzantów i okolicznych band mieszkańcy Naliboków powołali niewielki oddział samoobrony pod...
07 maj 2024657
1920 – wojska polskie w czasie trwającej wojny polsko-bolszewickiej zdobyły Kijów. Był to największy triumf polskiego oręża od czasów bitew pod Kircholmem i Chocimiem.
Zdobycie Kijowa było zwieńczeniem słynnej Wyprawy Kijowskiej, podjętej zaledwie niecałe dwa tygodnie wcześniej przez wojska polskie wspierane przez...
06 maj 2024706
1801 – magistrat Wilna zalegalizował Cmentarz na Rossie. Dziś to jedna z czterech polskich nekropolii narodowych, z mauzoleum, gdzie spoczywa matka i serce Józefa Piłsudskiego.
Zespół cmentarny w dzielnicy Rossa w Wilnie został wprawdzie założony znacznie wcześniej - w 1769 roku. Jednak to właśnie rok 1801 uznaje...
05 maj 2024617
1846 – urodził się Henryk Sienkiewicz - największy polski powieściopisarz historyczny, nowelista i publicysta, laureat Nagrody Nobla. Autor "Potopu", "Krzyżaków", "Ogniem i Mieczem".
Jeden z tych klasyków literatury, których powieści polska młodzież czyta z własnej woli, często po kilka razy. To właśnie jego...