• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 17 Kwi 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Białoruś

Historyczne fobie białoruskiej władzy

03 Gru 2015 Białoruś 1 comments

Dlaczego żadna z ulic Mińska nie nosi do tej pory nazwiska jednego z największych patriotów ziemi mińskiej początków XX wieku, polskiego i białoruskiego działacza społecznego i gospodarczego, fundatora tzw. “Czerwonego kościoła”?

Woynillowicz

Działacze z Mińska zbierają właśnie podpisy pod petycją do „gorispałkomu” w sprawie nadania nazwy ulicy na cześć Edwarda Woyniłłowicza.


Historyczne „fobie”

Uczciwie trzeba przyznać, że na Białorusi – zarówno na szczeblu państwowym jak i na poziomie zwykłych obywateli nie ceni się ludzi, którzy w przeszłości zasłużyli się dla kraju. Mniej  niż w Rosji, nie mówiąc już o Ukrainie, krajach bałtyckich czy Polsce.


Czasami wydaje się, że władze białoruskie cierpią na jakąś „fobię” i boją się wspominać postaci historyczne, które nie mają związku z ZSRR i Wielką Wojną Ojczyźnianą. Jeśli chodzi o sowieckich partyzantów, członkówm partii komunistycznej, albo, na przykład, radzieckich aktorów – nie ma sprawy, bez cienia wątpliwości można nazwać jego nazwiskiem ulicę czy nawet centrum handlowe. Pisarz, członek białoruskiego ruchu narodowego, działacz społeczny?  Oooo, chwileczkę, w tym wypadku trzeba się zastanowić – pisze Paweł Ros na portalu “Solidarność” .

Mąż stanu i filantrop

Edward Woyniłłowicz, to jedna z niewielu postaci w historii ziem dzisiejszej Białorusi, która posiada wyłącznie pozytywne cechy. Urodził się w zamożnej rodzinie i odziedziczył posiadłość w pobliżu Słucka.

Ukończył gimnazjum w Słucku i słynny Instytut Technologiczny w Petersburgu. Następnie wyjechał do Europy zdobywać doświadczenie, – przypomina inicjatorka zbierania podpisów pod petycja Iwona Macukiewicz.

Odbył staż w Austrii, Niemczech, pracował nawet jako zwykły robotnik, żeby w końcu podjąć pracę w charakterze inżyniera fabrycznego w Petersburgu. Zdobyte za granicą doświadczenie wykorzystał po powrocie do rodzinnej ziemi.

Po śmierci ojca odziedziczył majątek w Sawiczach, został jednym z największych lokalnych reformatorów i działaczy społecznych.

– Ogromny wkład wniósł Woyniłłowicz w rozwój rolnictwa, zaangażował się tworzenie Towarzystwa Rolniczego Mińskiego, budował szkoły dla ubogich ubogich ale uzdolnionych dzieci z okolicznych wsi, posyłał je na naukę do Polski i Rosji.

Sawicze

Nagroda za patriotyzm

Woyniłłowicz był aktywnym członkiem białoruskiego ruchu narodowego – wspierał pisarzy białoruskich, brał udział w działalności białoruskiego ruchu narodowego, tworzeniu Białoruskiej Republiki Ludowej, wspierał go finansowo, lecz wycofał się, gdy górę w nim zaczęły brać prądy lewicowe.

Według niektórych źródeł, w domu Edwarda Woyniłłowicza odbył się Białoruski Kongres Słucki, na którym zapadła decyzja o Powstaniu Słuckim (Słucki zbrojny czyn – biał. red), a w jego domu mieścił się sztab powstańców.

Należał do Towarzystwa Rolniczego Mińskiego, w 1878 roku został jego wiceprzewodniczacym, a kilka lat później sięgnął po prezesurę tej organizacji. W 1901 r. powołał Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe w Klecku.

W 1906 roku został wybrany do Rady Państwa, gdzie był przewodniczącym koła „Królestwa Polskiego, Litwy i Rusi”.

Woyniłłowicz znany jest także jako fundator pierwszego białoruskiego wydawnictwa „Zahlanie sonca i u nasza vakonca”, czasopism „Łuczynka” i „Sacha” oraz gazety „Nasza Niwa”.

Był przeciwny postanowieniom Traktatu Ryskiego, na którym zapadła decyzja o aneksji części Białorusi  w skład ZSRR. Woyniłłowicz zdecydował się na emigrację z ojczystych stron wskutek zmian terytorialnych po I wojnie światowej. Osiadł w Bydgoszczy, gdzie został pochowany, a na jego grobie widniał bolesny w wymowie napis: „Traktatem ryskim z swej ziemi wygnany, deptać musiałem obce łany”.

Kiedy przyszli bolszewicy, miejscowa ludność bezkarnie go okradła. Rodzinna posiadłość w Sawiczach została splądrowana, archiwa zniszczone, nawet mogił nie oszczędzono. Ale ponieważ był bardzo wierzącym człowiekiem, nawet po tym wszystkim powiedział, że wybacza swoim złoczyńcom.

Edward Woyniłłowicz został zapamiętany w Mińsku za sprawą tragedii osobistej, jaka wydarzyła się w jego rodzinie.

Z żoną Olimpią z Uzłowskich miał dwójkę dzieci – córkę Helenę i syna Szymona, które zmarły przedwcześnie z powodu chorób. – Przed śmiercią, córka, której zabrakło jednego  dnia do 18 urodzin, wspomniała ojcu, że chciałaby, żeby pozostała po niej jakaś pamięć. Na cześć zmarłych dzieci ufundował Woyniłłowicz w Mińsku kościół pod wezwaniem ich świętych patronów. Przez pewien czas przewodził również społecznemu komitetowi budowy tej świątyni.

czerwony_kosciol

Tak więc w Mińsku pojawił się słynny kościół pw. Świętych Szymona i Heleny, zwany „Czerwonym kościołem”, ulicę obok którego działacze chcą nazwać na cześć fundatora świątyni.

Działacze społeczni związani z opozycją kilkakrotnie próbowali wymóc na władzach miasta nadanie jednej z ulic jego imieniem.

– Kilka lat temu poprosiliśmy władze o zmianę nazwy ulicy Bersona, ale znalazła się jakaś aktywna kobieta, która powiedziała, że święci nie są tu nikomu potrzebni, a Berson – to rewolucjonista, – mówi Iwona Macukiewicz.

Latem 2006 roku doczesne szczątki Edwarda Woyniłłowicza uroczyście przeniesiono i pochowano przy kościele pw. św. Szymona i Heleny przy placu Niepodległości w Mińsku.

We wrześniu 2007 roku decyzją władz Mińska, ulicy przy kościele nadano nazwę Edwarda Woyniłłowicza, jednak białoruscy komuniści ostro zareagowali, podnosząc hasła typu „obszarników i wyzyskiwaczy nam tu nie trzeba”. Po protestach nazwa ulicy została odwołana.

Tym razem działacze zaproponowali władzom miasta zmianę ulicy Sowieckiej na Woyniłłowicza, argumentując, że „jest ona neutralna, i nie odnosi się do żadnej konkretnej osoby”.

– Zebraliśmy podpisy, już kilka tysięcy osób przyszło złożyć podpis. Nawet całe grupy turystów przyjeżdżający tu, kiedy dowiadują się kim był Woyniłłowicz, z radością podpisują. Mówią, że ten człowiek jest godny tego, żeby o nim pamiętać, przecież budował nie tylko kościoły, ale i cerkwie i synagogi. Mamy nadzieję, że wreszcie tym razem uda się przekonać urzędników z miejskiego komitetu wykonawczego.

Kresy24.pl/gazetaby.com/wikipedia.org

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Default ThumbnailFundator “Czerwonego kościoła” będzie patronem polskiej szkoły w Mińsku
Tagi: bolszewicy Dziedzic Iwie Kleck kongres Lida Mińsk Nasza Niwa nazwy ulic patriotyzm Petersburg Sawicz SB Słuck Słucki traktat władze białoruskie Woyniłłowicz ZSRR
  • Tags
  • bolszewicy
  • Dziedzic
  • Iwie
  • Kleck
  • kongres
  • Lida
  • Mińsk
  • Nasza Niwa
  • nazwy ulic
  • patriotyzm
  • Petersburg
  • Sawicz
  • SB
  • Słuck
  • Słucki
  • traktat
  • władze białoruskie
  • Woyniłłowicz
  • ZSRR

1 komentarz

  1. józef III
    7 grudnia 2015 o 20:41 Odpowiedz ↓

    … a może tak jedno zdanie, że był przywódcą polskich (sic !) ziemian Mińszczyzny ?

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

Rosjanie wyśmiewają polską flotę, a w Niemczech znów pojawia się apel o moratorium na Nord Stream 2 (KOMENTARZ)

„Novy Čas”: otwarta wojna Rosji przeciw Ukrainie oznaczać będzie liczne zagrożenia dla krajów europejskich, w tym Słowacji

„Novy Čas”: otwarta wojna Rosji przeciw Ukrainie oznaczać będzie liczne zagrożenia dla krajów europejskich, w tym Słowacji

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Przedstawiciel Kremla zapowiedział początek końca Ukrainy

Kraje bałtyckie po raz pierwszy bez prądu z Rosji

Kraje bałtyckie po raz pierwszy bez prądu z Rosji

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

Uderzające w rząd PIS billboardy na Białorusi przy granicy z Polską

W Moskwie ogłaszają zwycięstwo Putina nad Bidenem

W Moskwie ogłaszają zwycięstwo Putina nad Bidenem

Amerykańskie okręty płyną na Morze Czarne

Amerykańskie okręty płyną na Morze Czarne

PILNE: Małżeństwo polskich działaczy z Grodna aresztowane!

PILNE: Małżeństwo polskich działaczy z Grodna aresztowane!

Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Żołnierze NATO przybędą na Ukrainę na ćwiczenia

Gruzja i Litwa zacieśniają współpracę w obszarze obrony

Gruzja i Litwa zacieśniają współpracę w obszarze obrony

Najnowsze
17 Kwi
Rosja

Petersburg: FSB zatrzymała ukraińskiego dyplomatę

17 Kwi
Azja i Zakaukazie

Polska pomoc humanitarna dla Armenii. Trafi do ofiar wojny

17 Kwi
Historyczne Kalendarium Kresowe

17 kwietnia w Historii Kresów

16 Kwi
Rosja

Rosyjska prokuratura wnioskuje o uznanie fundacji antykorupcyjnej Aleksieja Nawalnego za organizację ekstremistyczną

16 Kwi
Rosja

Merkel, Macron i Zełenski wezwali Putina do wycofania wojsk spod ukraińskiej granicy

16 Kwi
Rosja

Zełenski: Ukraina jest przygotowana na każdy rozwój sytuacji

16 Kwi
Azja i Zakaukazie

Czy znikną podziały w Gruzji? Gruzińskie Marzenie podpisuje porozumienie

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja