Ksiądz Stefan Niedzielak. Fot: Domena publiczna
1989 – został zamordowany Stefan Niedzielak – polski ksiądz – opozycjonista, kapelan Armii Krajowej i WiN-u, współzałożyciel Rodziny Katyńskiej.
Urodzony w 1914 r. W czasie II wojny był współpracownikiem Delegatury Rządu na Kraj, dzięki czemu poznał raport Czerwonego Krzyża o Zbrodni Katyńskiej. Latem 1944 r. przewiózł do Krakowa tzw. depozyt katyński, czyli dowody z przeprowadzonej przez Niemców ekshumacji grobów w Katyniu. Kierował Główną Radą Opiekuńczej. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Był kurierem przewożącym zaszyfrowane komunikaty.
Po wojnie był kapelanem organizacji Wolność i Niezawisłość, ukrywał się przed UB. W późniejszych latach zainicjował m.in. wzniesienie Krzyża Katyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Wspierał repatriantów z Rosji i Kazachstanu, organizował wysyłkę książek dla Polaków żyjących w krajach dawnego ZSRR. Za swoją patriotyczną działalność wielokrotnie napadnięty i zastraszany przez PRL-owską bezpiekę.
Martwego księdza Niedzielaka znaleziono w jego mieszkaniu na plebanii parafii św. Karola Boromeusza na warszawskich Powązkach. Do dziś nie wykryto sprawcy mordu, prawdopodobnie zabiła go Służba Bezpieczeństwa w zemście za to, że zaangażował się w ustanowienie na Powązkach Sanktuarium Poległych na Wschodzie i udział w powołaniu Rodziny Katyńskiej. Podobno mógł też znać nazwiska ponad 20 osób, które mordowały Polaków w stalinowskich więzieniach. Dziś księdza Stefana Niedzielaka nazywa się często „ostatnią ofiarą Katynia”.
1608 – zmarł Bernard Maciejowski – biskup łucki i krakowski, prymas Polski. Jako biskup łucki ufundował w Lublinie kolegium jezuickie. Brał udział w przygotowaniu Unii Brzeskiej. Urodzony w 1548 r.
1720 – urodził się Franciszek Bohomolec – polski jezuita, nauczyciel, redaktor, komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz, wydawca. Jeden ze współtwórców polskiego Oświecenia. Uczył się w wileńskim konwikcie jezuickim. Popularny i wysoko ceniony za obronę kultury ojczystej i działalność oświatową. Zmarł w 1784 r.
1880 – w Suwałkach urodził się Henryk Minkiewicz – polski generał, działacz socjalistyczny, dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza, legionista, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego. W latach 1929-1939 mieszkał w osadzie wojskowej Jamno w powiecie Brześć nad Bugiem. Po wybuchu II wojny światowej i sowieckiej napaści z 17 września 1939 r., pomimo swego wieku i pozostawania w stanie spoczynku, został osadzony w obozie w Kozielsku, gdzie otoczony szacunkiem współwięźniów – nie tylko ze względu na najwyższy stopień – był uznawany za przywódcę wszystkich więzionych oficerów. 7 kwietnia 1940 r. został wywieziony czwartym transportem do Lasu Katyńskiego i tam zamordowany.
1893 – urodził się Zygmunt Bohusz-Szyszko – polski generał. W wojnie polsko – bolszewickiej dowodził 2 Kowieńskim Pułkiem Strzelców, wchodzącym w skład 2 Dywizji Litewsko – Białoruskiej Wojska Polskiego. Walczył z bolszewikami na Wileńszczyźnie, Podlasiu i Mazowszu. W czasie wojny obronnej 1939 r. był dowódcą 16 DP wchodzącej w skład Grupy Operacyjnej „Wschód” Armii „Pomorze”. Zmarł w 1982 r.
1918 – urodził się Tadeusz Edward Góra – generał, pilot Wojska Polskiego, szybownik. Rozpoczynał karierę w Aeroklubie Wileńskim. Jako pierwszy na świecie został wyróżniony przez Międzynarodową Federację Lotniczą Medalem Lilienthala – najwyższym trofeum szybowcowym – za rekordowy przelot na dystansie 578 km z Bezmiechowej w Bieszczadach do Małych Solecznik pod Wilnem. W 1939 r. zbiegł z niewoli sowieckiej i walczył w RAF jako pilot w dywizjonach 316, 306 i 315. Odbył 883 loty bojowe, zestrzelił 4 samoloty niemieckie, jedną rakietę V1, uszkodził okręt podwodny. Po wojnie szkolił wojskowych pilotów w Polsce. W 1962 r. zdobył tytuł Szybowcowego Mistrza Polski. Wielokrotnie odznaczany. Zmarł w 2010 r.
1922 – w Gwoźdźcu koło Kołomyi urodził się Jerzy Kawalerowicz – polski reżyser filmowy. Zmarł w 2007 r.
1925 – w Borysławiu urodził się Zdzisław Wróbel – polski pisarz, dziennikarz. Uczył się w gimnazjum w Drohobyczu, jego nauczycielem był tam m.in. Bruno Schulz. Zmarł w 2007 r.
1946 – w ramach akcji odwetowej polski oddział Narodowej Organizacji Wojskowej pod dowództwem Józefa Zadzierskiego ”Wołyniaka” zamordował 33 ukraińskich mieszkańców wsi Dobra w wieku, w tym dzieci.
1974 – zmarł Włodzimierz Puchalski – polski przyrodnik, fotograf, reżyser filmów przyrodniczych. Autor określenia „bezkrwawe łowy” odnoszącego się do fotografowania przyrody. Odbywał służbę wojskową w Korpusie Kadetów nr 1 we Włodzimierzu Wołyńskim. Urodzony w 1909 r. w Mostach Wielkich koło Lwowa.
2010 – zmarł Abraham Suckewer – poeta i pisarz żydowski i polski, tworzący w języku jidysz. Przeżył pobyt w Getcie Wileńskim, później ukrywał się u Polki. Jeden ze współzałożycieli w 1944 r. Muzeum Żydowskiego w Wilnie. Urodzony w 1913 r. w Smorgoniach.
Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe – 19 stycznia
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!