Mieczysław Gębarowicz – „papież lwowskich Polaków”

Profesor Mieczysław Gębarowicz

17 grudnia 1893 r. urodził się Mieczysław Gębarowicz, historyk sztuki, profesor lwowskich uczelni. Obrońca Lwowa z 1918. Kustosz Muzeum Lubomirskich, dyrektor Ossolineum, „papież Polaków Lwowa”.

Rodzina Gębarowiczów mieszkała kolejno w Jarosławiu, Stanisławowie, Buczaczu i Lwowie. Bracia Mieczysława – Tadeusz i Stanisław – brali udział w walkach o niepodległość. Również Mieczysław zorganizował drużynę skautową w Buczaczu. Po upadku Austro-Węgier wstąpił do polskiego wojska i bronił Lwowa w 1918 r.

Od 1912 r. studiował na Uniwersytecie Lwowskim historię powszechną i historię sztuki. W 1920 r. został asystentem Katedry Historii Polski, a w 1922 r. podjął pracę w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich, gdzie od 1923 r. był kustoszem Muzeum Lubomirskich. Uczestniczył w licznych podróżach naukowych po Europie. W 1928 r. uzyskał stopień docenta historii sztuki, a w 1936 r. został profesorem na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Lwowskiego. W latach 1923-38 wykładał historię sztuki na Wydziale Architektonicznym Politechniki Lwowskiej.

W czasie II wojny, po śmierci dyrektora Ossolineum Ludwika Bernackiego, był obok Kazimierza Tyszkowskiego i Władysława Wisłockiego, jednym z trzech dyrektorów tej instytucji. Przypomnijmy, że po wkroczeniu sowietów nowym dyrektorem Ossolineum został w grudniu 1939 r. polski komunista Jerzy Borejsza. Podczas okupacji niemieckiej zamordowany został Władysław Wisłocki. Po jego śmierci Gębarowicz został kierownikiem dawnego Ossolineum połączonego z Biblioteką Baworowskich. W czasie wojny starał się ochronić przed zniszczeniem zasoby Zakładu.

Po 1944 r. postanowił pozostać we Lwowie i nadal pracował w dawnym Ossolineum i na uniwersytecie aż do zwolnienia go przez sowietów w lutym 1950 r. jako „elementu niepożądanego”. Utrzymywał się jako zwykły bibliotekarz – „młodszy pracownik naukowy” w różnych lwowskich instytucjach. W 1962 r. padł ofiarą nagonki i został zwolniony na emeryturę za pracę naukową  o lwowskich dziełach sztuki „Studia nad dziejami kultury artystycznej późnego renesansu w Polsce”. W skromnych warunkach materialnych, bez dostępu do biblioteki Ossolineum pisał liczne kolejne prace naukowe. Jego autorytet i zasługi dla kultury miasta zyskały mu przydomek „papieża Polaków lwowskich”.

Zmarł we Lwowie 2 września 1984 r. i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim.

Kresy24.pl / Historyczne Kalendarium Kresowe

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

2 września w Historii Kresów 31 sierpnia w Historii Kresów 22 czerwca w Historii Kresów 23 stycznia w Historii Kresów 16 stycznia w Historii Kresów